CUBAN FIVE
Op 12 september 2010 zitten de Cuban Five al 12 jaar vast. Het gaat om vijf Cubanen die in Miami verbleven om de activiteiten van lokale terreurgroepen op te volgen en zo aanslagen tegen hun land te voorkomen. Na 12 jaar kennen deze vijf mensen nog steeds geen gerechtigheid.
Ze zijn het slachtoffer van de machtspolitiek van de VS tegenover het kleine Cuba. Het bezoek van hun familieleden wordt bemoeilijkt en in het geval van twee van de echtgenotes reeds 12 jaar niet toegestaan. Nochtans verklaarde de Werkgroep voor Arbitraire Detenties in 2005 dat de opsluiting van de Vijf een overtreding is van het internationaal recht.
Amnesty International heeft ernstige vragen bij de rechtsgang en ondernam stappen rond het bezoekrecht. Eind 2009 kregen drie van de vijf een strafvermindering. De openbare aanklager gaf daarbij toe dat hij die vroeg onder druk van de internationale opinie.
Om hun vrijlating te vragen voerde het comité ‘Free the Five” op zondag 12 september actie.
Van 11u tot 16 u lieten een aantal acteurs en politieke en syndicale personaliteiten zich opsluiten in solidariteit met de Cuban Five onder het motto: ‘zij zijn even onschuldig als wij’. Ze deden dat op het Poelaertplein, in de schaduw van het Brusselse Justitiepaleis. Op die manier wilden zij voorbijgangers en de pers sensibiliseren voor de zaak. Gedurende de actie kregen ze ondersteuning van een reeks artiesten.
Van 17 tot 18u was er een protestactie tegenover de VS-ambassade te Brussel.
Vele personen, organisaties en ngo’s, waaronder Welerldsolidariteit ondertekenden de petitie om hun vrijlating vragen.
donderdag, oktober 28, 2010
Cuba vandaag
Op 29 mei was prof. F. Houtart te gast met een boeiend gesprek over CUBA. Hij geeft ronduit zijn visie op ontwikkelingen in de economie, de crisis, de politiek, de vakbonden en de kerk in Cuba. Een samenvatting vinden jullie hieronder. Voor wie de ontwikkelingen in Cuba wat wil volgen zeker de moeite om te lezen!
Verslag 29/5/2010
Cuba vandaag
Uiteenzetting van
Prof F. Houtart
Inleiding: anekdote Feria del libro in La Habana – en la catedral del helado.
“Ik was op de boekenbeurs van Havana voor de voorstelling van mijn boek over biodiversiteit. Een meisje vroeg naar mijn leeftijd. “Een beetje ouder dan jij”. “Hoeveel dan?” “85 jaar.” “Zo jong!” Ik betaalde haar meteen een ijsje.”
I. Uiteenzetting
A. Economisch
1. Speciale periode
a) val Sovjetrijk. Cuba kende een zeer moeilijke periode na de val van de SU. De inschakeling van het land in de Sovjeteconomie heeft de eenzijdige economische uitbouw van Cuba als producent van suiker verder versterkt.
De val van de SU leidde een pijnlijke periode in. Cuba moest nu op de internationale markt petroleum kopen tegen een hogere prijs en suiker verkopen tegen een lagere prijs.
b) de impact van de blokkade door de VS. Deze blokkade kost Cuba 93 miljard dollar.
Beide fenomenen zorgden voor een diepe economische inzinking en ernstige problemen inzake voedselvoorziening. Velen dachten dat dit het einde zou betekenen van Cuba. Bij het pausbezoek vond Johannes Paulus II het niet nodig een agressieve houding aan te nemen –in tegenstelling tot zijn opstelling bij zijn eerdere bezoek aan Nicaragua- omdat hij er van overtuigd was dat het Cubaanse politieke systeem toch op zijn laatste beentjes liep.
De ineenstorting gebeurde niet o.w.v. het gevoerde beleid dat gedragen werd door de bevolking met de inspraak van de bevolking. Beslissingen werden niet alleen aan de top genomen. Het was een heel moeilijke periode, maar de Cubanen leefden met de idee: “we kunnen er uit komen”.
Na 10 jaar, einde de jaren 90, was Cuba uit het dal gekropen en kende het al terug een jaarlijkse groei van 4%.
2. De belangrijkste maatregelen van het beleid
a) Bevorderen van toerisme. Het toerisme zorgde voor nieuwe inkomensbronnen en groeide tussen 90 en midden 2000 jaarlijks met 23%. Via deze weg kwam Cuba aan de nodige vreemde deviezen om hun noodzakelijke invoer te betalen.
Dit had echter een keerzijde:
(1) de economische impact: een deel van de economie kwam zo in handen van het buitenland.
(2) de sociaal en culturele impact: Bepaalde domeinen, zones en hotels, werden voorbehouden voor buitenlandse toeristen. Het door de toeristen getoond levenspatroon betekende een gevaar voor de revolutie. Deze “hotelapartheid” werd door Raúl afgeschaft.
b) De invoering van een dubbel muntsysteem: de Cubaanse peso tegenover de met deviezen betaalbare “CUC”. Zo kreeg de regering controle over de inkomsten die de bedrijven, de toeristische sector en gezinnen (overdrachten van familieleden) uit het buitenland ontvingen.
De keerzijde: er ontstond een nieuwe sociale tweedeling, nl. tussen Cubanen mét CUC’s en 1/3 van de Cubanen die geen toegang hebben tot CUC’s.
Men moest daarom maatregelen nemen die indruisen tegen de filosofie van de revolutie.
c) Het aantrekken van buitenlandse investeringen in de vorm van gemengde ondernemingen, waarbij de overheid steeds ½ van de aandelen in eigen handen houdt. Het toerisme is grotendeels in handen van Spaanse en Franse ondernemingen.
d) De economie evolueerde van een productie-economie (landbouw, kleine industrie) naar een. Voornamelijk in nieuwe sectoren, zoals farmaceutica en informatica, werd ingezet op het bevorderen van de efficiëntie.
Op vlak van onderzoek in de farmaceutica presteerde Cuba beter en efficiënter dan de Europese ondernemingen. Zeer veel research gebeurde in kleine ondernemingen, die elkaars concurrenten niet waren. Resultaten werden onderling uitgewisseld en op basis daarvan werd nagegaan welke onderneming het best geplaatst is om een bepaalde uivinding verder te ontwikkelen. In Europa overheerst de competitie en zal men snel een octrooi nemen.
Het ontwikkelen van de sofware in de informatica gebeurde in een speciaal daarvoor opgerichte universiteit.
Het land kende een groei van 3,4 % per jaar. In de industrie was Cuba de 4e producent van nikkel, wat haar een strategische positie opleverde, en ze produceren 10 % van het kobalt in de wereld. De economische groei kwam echter niet zozeer van de industrie maar van de diensten.
3. De moeilijkheden voor de groei:
a) De economische crisis laat diepe sporen na.
De prijs van nikkel kelderde met 70%.
De inkomsten uit toerisme dalen. Het aantal toeristen vermindert niet erg (nog 2.300.000 per jaar) maar ze geven minder uit. Cuba is een duur land voor buitenlandse toeristen.
De ontvangen inkomensoverdrachten van migranten (‘remesas’) naar de gezinnen krimpen.
Er komen minder buitenlandse investeringen.
De sociale gevolgen worden nog versterkt door werkloze Cubanen in de VS, terugkeren keren naar hun land om er van het Cubaanse sociale systeem te profiteren. Als ze in Cuba toekomen hebben ze meteen recht op sociale zekerheid.
b) Drie orkanen in anderhalf jaar tijd kostten Cuba 10 miljard $ voor huisvesting, voedselvoorziening, enz. Men mag verwachten dat het aantal orkanen in de toekomst omwille van de opwarming van het klimaat nog zal toenemen.
c) Het embargo van de VS: was nog versterkt onder Bush en Obama heeft buiten enkele kleine dingen (familiebezoek en het geld sturen) niets veranderd.
Dit alles heeft als gevolg dat Cuba nog moeilijk zijn buitenlandse schulden kan afbetalen.
4. Structurele problemen.
a) De eenzijdige, niet gedifferentieerde uitbouw van de productie is een gevolg van de koloniale periode met landbouw gebaseerd op slavernij.
Ché streefde naar economische differentiatie maar omwille van de exodus van vele wetenschappers is dat in zijn tijd niet gebeurd. De Comecon (Sovjeteconomie) stuurde aan op monocultuur.
b) De landbouw. Het land heeft een vruchtbare bodem,maar moet toch bijna 80% van zijn voedsel importeren. Met 4 miljoen hectare landbouwgrond is het niet in staat zijn bevolking van 10 miljoen mensen te voeden. Mogelijke verklaringen zijn:
(1) Het imago van de landbouw. De landbouw steunde in het verleden op suiker en verwijst naar slavernij.
(2) Cultureel. Hoger geschoolden zijn niet geneigd om in de landbouw te gaan werken, temeer omdat er op het platteland weinig te beleven valt op cultureel vlak.
(3) De rigiditeit van het economisch model: de nationalisering van de landbouw zorgde niet voor extra rendement voor de boeren zelf. In tegenstelling met bv Vietnam, waar de kleine boeren een klein stuk land in privaat bezit hebben en waar de landbouw zorgt voor 40% van het inkomen.
Dit is gewijzigd door de invoering van coöperatieven en de boeren die hun producten vrij op de markten kunnen verkopen, maar deze hervormingen gaven niet het verhoopte resultaat.
c) Lage productiviteit en lage motivatie in industrie en diensten. Er is geen band tussen arbeid, loon en koopkracht.
De lonen zijn laag (30 euro per maand) en hebben geen verband met de prestatie. Het loon is maar een deel van het inkomen. Naast het loon is er het collectief inkomen
Er is een spanning tussen de individuele motivatie en het collectief doel. Dit is een structureel probleem geweest in alle socialistische landen. Deze spanning probeerde men te overbruggen met morele en culturele prikkels. Met het toekennen van medailles voor de laureaten van de arbeid alleen los je dit niet op.
5. Hoe los je dit op? Hierover wordt veel gediscussieerd.
a) Er is niet “een model”. De discussie wordt vooral gevoerd in intellectuele middens zonder een massale betrokkenheid van de bevolking, en dit is gevaarlijk. Artikels hierover verschijnen in tijdschriften, maar niet in de officiële pers.
De ingenomen posities gaan van ultra neoliberaal (von Hayek, Friedman) tot terug naar het oude Sovjetmodel waar de staat alles domineert. Daar tussenin staan de sociaal democraten waarvan sommigen kiezen voor een markteconomie gecorrigeerd door staatsregulering en anderen voor een model tussenin, zonder de hegemonie van de markt maar ook niet die van de staat.
b) De Cubanen kijken ook naar andere landen
Terug naar de tijd van de Sovjet-Unie willen ze niet. Wel kijken ze naar China en Vietnam: opening voor de markt maar met controle van de staat en met de hegemonie van de communistische partij over de staat.
Uit mijn contacten met het centraal comité van Vietnam bleek dat men dezelfde maatstaven van groei hanteert als het kapitalisme: de groei van het BBP, van de export en import zonder rekening te houden met de externaliteiten (sociale en ecologische gevolgen). Marx zei het al: “het kapitalisme is de meest efficiënte manier om de productie te organiseren, maar houdt geen rekening met de externaliteiten.”
Meerderen in Cuba zeggen dat ze die weg niet willen volgen.
Om China te volgen hebben ze niet de middelen.
Het goed opgeleide Cubaanse leger speelt meer en meer een belangrijke economische rol en het beklemtonen van discipline en vertikaal denken in het leger heeft een invloed op het economisch denken. Het leger lijkt iets meer geneigd om in de richting van Vietnam of China te gaan.
B. Politiek
1. De overgang na Fidel
De ziekte van Fidel en de transitie heeft geen politieke crisis of problemen meegebracht. Velen dachten dat Cuba stond of viel met Fidel. Dit toont aan dat het systeem niet gebaseerd is op één man en dat er continuïteit is in het beleid.
In Cuba dacht men dat het Westen van deze toestand zou profiteren om in te grijpen. Hiervoor zijn er redenen. Er zijn honderden pogingen opgezet vanuit de VS om Fidel te vermoorden en er zijn contacten vanuit de VS met de dissidenten.
2. Dissidenten:
a) politiek probleem
De dissidenten zijn tot nu toe marginaal en bestaan uit twee groepen: degenen die mét en degenen die zonder de steun van VS werken.
Vele Cubanen zijn nooit tevreden en uiten altijd kritiek op de regering. Een deel van die kritiek steunt op objectieve gronden.
De oppositie in Cuba bestaat en de meeste dissidenten zitten niet in de gevangenis.
Drie jaar geleden werden 75 dissidenten gevangen gezet en drie jongeren die een boot kaapten werden ter dood veroordeeld en effectief geëxecuteerd. Dit heeft veel reactie uitgelokt in Europa en in de hele wereld. Europa blokkeerde de ontwikkelingssamenwerking en dissidenten werden uitgenodigd op de ambassades. De Belgische ambassade deed hier niet aan mee.
b) mijn mening
Cuba heeft slecht gereageerd vanuit hun eilandmentaliteit.
“Ik was op bezoek in Cuba n.a.v. de 80° verjaardag van Fidel. Men heeft me gevraagd om mee na te denken hoe ze zo veel mogelijk intellectuelen over de hele wereld konden bereiken en hen te vragen om solidair te zijn met Cuba. We hebben een week gewerkt aan de tekst en het opzoeken van adressen. De voorliggende tekst was opgesteld vanuit hun woordenschat. De vraag was voor wie de tekst bedoeld was, voor binnenlands of voor buitenlands gebruik? Wie wil men overtuigen? We hebben voorgesteld om alle adjectieven, passages als ‘het heroïsche volk’ en alle bombastisch taalgebruik te schrappen.
De 75, waarvan er nu nog 53 opgesloten zijn, hadden hulp vanuit VS ontvangen en dat is fout. Toch moeten we toegeven dat sommige vonnissen weinig gemotiveerd waren en vaak in een ideologische taal opgesteld.
Ook de uitvoering van de doodstraffen had men beter vermeden. Het gevolg is dat bepaalde milieus deze situatie exploiteren en dat er agressiviteit is in het buitenland ten opzichte van Cuba.
3. Raúl Castro
Hij was in het begin heel discreet maar kreeg nadien meer en meer autoriteit.
Raúl heeft vroeger een bevraging gelanceerd waarop 1 tot 2 miljoen mensen reageerden, maar de bevolking heeft de indruk dat er weinig of niets mee gebeurd is, terwijl dit wel zo was tijdens de speciale periode.
Er zijn onlangs verkiezingen geweest en hij is opnieuw verkozen als president. De gekozen vicepresident Machado is iemand van de oude garde, waardoor men een terugkeer vreest naar de tijd van de Sovjetbureaucratie, met staatseconomie en een striktere politieke controle incluis.
Intellectuelen en een deel van de bevolking reageerden hiertegen.
De bevolking heeft schrik voor de conservatieve houding op vlak van economie en politiek. Daar bovenop komt de economische crisis. De bevolking reageert passief.
De jongeren hebben de tijd vóór de revolutie en de revolutie niet gekend. Voor hen zijn de sociale verworvenheden vanzelfsprekend. Ze hebben andere aspiraties o.m. de wereld leren kennen en meer kunnen consumeren. Ze kijken naar de VS en vergelijken.
Er is kritiek en vermoeidheid. De mensen zien geen vooruitgang door de economische crisis en ze aanvaarden de situatie niet langer. De crisis heeft een weerslag op het sociaal vlak.
Scholen hebben een probleem om voldoende leerkrachten te vinden. In de gezondheidssector zijn er te weinig dokters beschikbaar; veel dokters werken in het buitenland in het kader van de internationale solidariteit.
Een meerderheid wil niet naar het kapitalisme, wel een ander soort socialisme met meer inspraak en minder rigiditeit. Cuba moet een weg vinden om de fundamentele waarden van de revolutie te behouden en toch meer politieke en economische democratie te realiseren.
C. Internationale solidariteit
1. Internationale hulpverlening
Na de aardbeving in Haïti waren de Cubanen de eersten om hulp te verlenen. Dit gebeurt ook elders in wereld en dit niettegenstaande de economische crisis.
2. Opleiding.
In de Latijns Amerikaanse school in Havana worden gratis duizenden buitenlandse studenten tot dokters opgeleid.
3. Evoluties in andere landen.
Wat gebeurde in Venezuela, Ecuador en Nicaragua was zonder Cuba niet mogelijk geweest.
4. ALBA (Bolivariaanse Alliantie voor de Volkeren van Ons Amerika).
In dit samenwerkingsakkoord tussen Latijns Amerikaanse landen speelt Cuba een belangrijke rol. Dit samenwerkingsakkoord is niet gebaseerd op competitie maar wel op solidariteit, zowel economisch, sociaal als cultureel.
5. Wereld Sociaal Forum.
Hierin speelt Cuba een belangrijke rol.
D. Positie van de katholieke kerk.
1. Vóór de revolutie
Als proost van de KAJ in Brussel bezocht ik in 1953 samen met Cardijn het Cuba van vóór de revolutie om de arbeidscondities van de arbeid(st)ers te leren kennen. Politieke manifestaties waren verboden. Na een bezoek aan het aartsbisschoppelijk paleis met een eigen kapperssalon voor de kardinaal was Cardijn geschandaliseerd en zei hij: “ze weten niet wat er zal gebeuren”.
De kerk was verbonden met de begoede sociale klasse en de pastoraal beperkte zich in hoofdzaak tot de middenklasse in de steden. Er waren toen in Havana slechts 32 priesters in 16 parochies actief, terwijl er 200 priesters in de scholen voor de rijken werkten. Dat was een klassenoptie.
Uit de kleine basisgroepen van de KAJ kwamen meer roepingen voort dan uit de colleges.
2. na de revolutie
Na de revolutie volgt een exodus van priesters en middenklasse waardoor ook de sociale basis van de kerk voor een groot deel verdween.
De revolutie was antiklerikaal en naarmate de Sovjetinvloed doordrong ook antireligieus.
De protestantse kerk was Amerikaans van oorsprong en sterk gebonden aan de VS. Dit leidde tot conflict. Maar sommige protestantse kerken hebben zich na de revolutie sneller aangepast dan de katholieke kerk.
3. Raúl en de kerk nu.
Naar aanleiding van de ziekte van Fidel schreven de bisschoppen een brief waarin ze de gelovigen vroegen te bidden voor Fidel en de nieuwe leiders en waarin ze zich kantten tegen een VS-inmenging.
Dit werd sterk gewaardeerd door de regering.
Onlangs is er, op vraag van de Duitse ambassade, een contact geweest tussen de kardinaal en Raúl in verband met de 75 gevangenen (waarvan er nog 53 in de gevangenis zitten). De kardinaal vroeg waarom de Europeanen enkel bekommerd zijn om de 75 en niet om de 10 miljoen Cubanen?
Raúl heeft de bemiddeling voor ‘de dames in het wit’ (de familie van de 75) van de kardinaal aanvaard. Hij stelde voor om de 53 die nu nog gevangen zitten vrij te laten in ruil voor de 5 Cubanen die in de VS zonder eerlijk proces opgesloten zijn. Daarop gaan de VS niet in.
E. Reflectie
Ik spreek niet over een “model” maar over een “ervaring”. Deze ervaring is fundamenteel. Cuba is het enige land dat nog zo ver gaat. En de nieuwe wind in Latijns-Amerika zou zonder Cuba onmogelijk geweest zijn. Daarom is solidariteit met Cuba zo belangrijk, zeker in het licht van het nieuw offensief tegen het land, meer bepaald in de Europese Unie.
Wees kritisch maar fundamenteel solidair!
II. Vragen
1. kost van het embargo is 93 mld $. Hoe is dat berekend?
Deze kost verwijst naar:
a) meerkost voor de invoer
b) duurder krediet en dus hogere rente
c) mislopen van investeringen
d) duurdere internet verkeer
Deze kosten worden wereldwijd niet betwist.
2. Men zegt dat de rijkdom van Fidel miljarden bedraagt.
Op deze beschuldiging antwoordt Fidel als volgt:”als iemand kan bewijzen dat ik 1 $ bezit dan treed ik af”.
De redenering verwijst misschien naar de rijkdom van de staat. Die rijkdom is niet aan Fidel toe te wijzen.
Een ander redenering verwijst naar de woning van Fidel. Omwille van de veiligheid, al 600 aanslagen op Fidel, slaapt hij voortdurend in een andere woning. De Cubanen weten niet waar Fidel woont.
3. Hoe worden de lonen berekend en hoe zit de loonstructuur in elkaar?
Het gemiddeld loon is laag, zeker voor de intellectuelen. Om het inkomen van de Cubanen te beoordelen moet je niet enkel kijken naar het loon maar ook naar het inkomen in de vorm van goedkope gesubsidieerde producten en de collectieve voorzieningen.
Vanuit het publiek werd ingebracht dat het voedsel dat de Cubanen kunnen bekomen met het rantsoenboekje toch nog de helft van hun loon opslorpt.
Voor deze thematiek zie: tekst van M. Vandepitte in MO paper
4. Corruptie in Cuba
Deze bestaat, maar is niet zo groot als in de andere landen van Latijns Amerika.
Naast de eigenlijke corruptie zijn er de privileges die bestaan in de ambtenarij (gemakkelijker toegang tot bepaalde diensten), maar die zijn minder groot dan in andere landen.
Een aanwezige persoon die zes maanden in Cuba verbleef gaf enkele voorbeelden:
Voor busreizen moet je maanden vooraf boeken, toch kan je er mits het geven van een fooi nog altijd later bij.
In de gezondheidssector verwacht de dokter bij een doktersbezoek een cadeautje.
Jongeren willen in het toerisme gaan werken voor het hoger loon en de fooien.
5. Cuba en ecologie
In een rapport van het WWF van 2006 staat dat Cuba het enige land is met duurzame economie d.w.z. een hoog niveau van sociale ontwikkeling en toch niet meer verbruiken dan wat de aarde kan reproduceren.
Mogelijke verklaringen
a) Cuba heeft niet veel industrie
b) Ecologisch bewustzijn
c) Het gevoerde beleid: bio-landbouw, energiebesparing bv vervangen van ijskasten.
Vanuit het publiek werd gewezen op de oude grote voertuigen die veel verbruiken en de lucht verpesten.
Maar nieuwe auto’s kunnen de Cubanen zich niet veroorloven. Als men deze wagens zou verbieden er is voor hen geen alternatief.
Door oude voertuigen te gebruiken wordt er minder grondstoffen verbruikt.
De autobussen worden nu vervangen door nieuwe die komen van China en Latijns Amerika.
Wie kan over het gebruik van die oude voertuigen daarover beslissen? Cuba lijkt een geblokkeerde samenleving, zo werd gesteld door een toehoorder.
6. Vrije Vakbonden in Cuba
Er bestaat een christelijke vakbond CUTC. Ik weet niet of de leiders oud kajotters zijn of contact hebben met oud kajotters.
De christenen konden zich moeilijk inpassen in de revolutie om twee redenen
a) sociale leer van de kerk
b) de revolutie was antiklerikaal en antireligieus. Dit was zo historisch bekeken. Dit historisch perspectief konden de oud kajotters niet innemen.
De CUTC is een marginaal verschijnsel. Ze is gericht tegen het regime en gaat alliantie aan met de dissidenten.
Volgens de regering is alles wat buiten het regime staat ook tegen het regime.
7. Is voor toeristen moeilijk om contact te nemen?
Neen, misschien zijn de aangesproken personen terughoudend om bepaalde dingen te vertellen. De Cubanen zijn zeer kritisch.
Er is een bepaalde vorm van interne controle, zeker voor studenten. Dit kan verklaard worden vanuit de agressie tegen het regime die altijd aanwezig is.
Het is goed om contact op te nemen maar doe geen zaken waardoor je mensen in moeilijkheden brengt.
8. De nieuwe Europese initiatieven.
Onder het Spaans voorzitterschap veranderde de houding van Europa t.o.v. Cuba. De laatste tijd zien we een nieuw offensief n.a.v. de acties van de Dames in het wit en de zelfmoord van een gevangene (Zapata). (nvdr: Zapata is gestorven nadat hij een longontsteking kreeg na een lange hongerstaking. Men heeft hem nog proberen te redden, maar dat is niet gelukt.) De media voeren een campagne op basis van de schending van de mensenrechten.
Op dat vlak worden de mensenrechten in Cuba niet volledig gerespecteerd. Maar in welke maatschappij worden de mensenrechten volledig gerespecteerd? En waarom wordt Cuba op dat vlak aangepakt. Kijk naar de houding van Europa i.v.m. Palestina..
Als Europa zijn houding wijzigt t.o.v. Cuba komt er dadelijk een tegenstroom in beweging.
De reactie van Cuba is ontkennen en terugplooien.
België heeft altijd geweigerd de door Europa opgelegde maatregelen toe te passen. De enige Europese ambassade waar Cubanen kwamen was de Belgische. Er was een goede Belgische ambassadrice. Voor de houding van België was er respect in Cuba.
Veranderingen in Cuba zullen niet gebeuren door deze van buiten uit op te leggen, maar door kritiek in respect.
9. Met Obama: een wijziging?
Obama heeft enkele zaken veranderd zoals het bezoekrecht en geld sturen naar Cuba. Maar fundamenteel verandert er niets.
Toen Obama verkozen werd, spraken de Cubanen van de “zwarte keizer”.
10. Wat denken van de laatste pastorale brief waar in de Standaard (21 april 2010: Hoofd katholieke kerk in Cuba haalt zwaar uit naar het regime) naar verwezen werd?
Het is geen brief maar een artikel dat verschijnt in een tijdschrift. Ik had die tekst nog niet gezien.
Het is een reactie op de actie van de Witte dames omwille van de 53 die nog gevangen zitten en de zelfmoord.
De kardinaal ziet de kerk als institutie. Hij geeft aan de kerk een dominante rol in de maatschappij. De kerk moet aanwezig zijn door bv katholiek onderwijs. In het verleden waren de scholen antiklerikaal. Dit is voorbij.
Het is een bepaalde visie op evangelisatie.
In een voorgaande brief van de bisschoppen zien ze de kerk als bemiddeling in de transitie.
De kardinaal streeft naar normale relaties. De toestand van nu is niet correct
a) terugkeer van de conservatieven in de regering
b) de gevangenen = een politiek probleem
c) ethische problemen.
De vraag is: is de tekst van het artikel een aanval is op het regime of een normale correctie.
De kardinaal is kort na zijn aanstelling op uitnodiging naar Miami gegaan. Hij wilde er echter niet door de anti-Cubaanse lobby misbruikt worden. Hij werd door de Cubanen in Miami uitgejouwd en kreeg hiervoor respect in Cuba.
11. Hoeveel katholieken zijn er in Cuba?
Het aanwezig zijn in de kerken werd beschouwd als een vorm van protest tegen het regime. Maar dit verandert nu.
De nieuwe generatie heeft geen weet van de christelijke woordenschat.
Er zijn katholieken die zich inschakelen in de revolutie.
Ik stond een interview toe voor het maandblad van de communistische jeugd. Na het interview vertelde de interviewer me dat hij in de parochie waar hij woont verantwoordelijk is voor het pastoraal werk bij de jongeren.
De protestanten staan verder in de inschakeling in het revolutionair proces, cfr. Raúl Suárez die hier op bezoek kwam en waarmee de Cubawerkgroep contact heeft. Hij is dominee in een protestantse kerk, directeur van een vormingsinstituut dat onafhankelijk is van de overheid en volksvertegenwoordiger. De kardinaal en Suárez werden in het begin van de revolutie bij groep van de criminelen geteld, dit is nu helemaal niet meer zo.
De kerkgebouwen in Cuba zijn open, er worden missen opgedragen.
Verslag 29/5/2010
Cuba vandaag
Uiteenzetting van
Prof F. Houtart
Inleiding: anekdote Feria del libro in La Habana – en la catedral del helado.
“Ik was op de boekenbeurs van Havana voor de voorstelling van mijn boek over biodiversiteit. Een meisje vroeg naar mijn leeftijd. “Een beetje ouder dan jij”. “Hoeveel dan?” “85 jaar.” “Zo jong!” Ik betaalde haar meteen een ijsje.”
I. Uiteenzetting
A. Economisch
1. Speciale periode
a) val Sovjetrijk. Cuba kende een zeer moeilijke periode na de val van de SU. De inschakeling van het land in de Sovjeteconomie heeft de eenzijdige economische uitbouw van Cuba als producent van suiker verder versterkt.
De val van de SU leidde een pijnlijke periode in. Cuba moest nu op de internationale markt petroleum kopen tegen een hogere prijs en suiker verkopen tegen een lagere prijs.
b) de impact van de blokkade door de VS. Deze blokkade kost Cuba 93 miljard dollar.
Beide fenomenen zorgden voor een diepe economische inzinking en ernstige problemen inzake voedselvoorziening. Velen dachten dat dit het einde zou betekenen van Cuba. Bij het pausbezoek vond Johannes Paulus II het niet nodig een agressieve houding aan te nemen –in tegenstelling tot zijn opstelling bij zijn eerdere bezoek aan Nicaragua- omdat hij er van overtuigd was dat het Cubaanse politieke systeem toch op zijn laatste beentjes liep.
De ineenstorting gebeurde niet o.w.v. het gevoerde beleid dat gedragen werd door de bevolking met de inspraak van de bevolking. Beslissingen werden niet alleen aan de top genomen. Het was een heel moeilijke periode, maar de Cubanen leefden met de idee: “we kunnen er uit komen”.
Na 10 jaar, einde de jaren 90, was Cuba uit het dal gekropen en kende het al terug een jaarlijkse groei van 4%.
2. De belangrijkste maatregelen van het beleid
a) Bevorderen van toerisme. Het toerisme zorgde voor nieuwe inkomensbronnen en groeide tussen 90 en midden 2000 jaarlijks met 23%. Via deze weg kwam Cuba aan de nodige vreemde deviezen om hun noodzakelijke invoer te betalen.
Dit had echter een keerzijde:
(1) de economische impact: een deel van de economie kwam zo in handen van het buitenland.
(2) de sociaal en culturele impact: Bepaalde domeinen, zones en hotels, werden voorbehouden voor buitenlandse toeristen. Het door de toeristen getoond levenspatroon betekende een gevaar voor de revolutie. Deze “hotelapartheid” werd door Raúl afgeschaft.
b) De invoering van een dubbel muntsysteem: de Cubaanse peso tegenover de met deviezen betaalbare “CUC”. Zo kreeg de regering controle over de inkomsten die de bedrijven, de toeristische sector en gezinnen (overdrachten van familieleden) uit het buitenland ontvingen.
De keerzijde: er ontstond een nieuwe sociale tweedeling, nl. tussen Cubanen mét CUC’s en 1/3 van de Cubanen die geen toegang hebben tot CUC’s.
Men moest daarom maatregelen nemen die indruisen tegen de filosofie van de revolutie.
c) Het aantrekken van buitenlandse investeringen in de vorm van gemengde ondernemingen, waarbij de overheid steeds ½ van de aandelen in eigen handen houdt. Het toerisme is grotendeels in handen van Spaanse en Franse ondernemingen.
d) De economie evolueerde van een productie-economie (landbouw, kleine industrie) naar een. Voornamelijk in nieuwe sectoren, zoals farmaceutica en informatica, werd ingezet op het bevorderen van de efficiëntie.
Op vlak van onderzoek in de farmaceutica presteerde Cuba beter en efficiënter dan de Europese ondernemingen. Zeer veel research gebeurde in kleine ondernemingen, die elkaars concurrenten niet waren. Resultaten werden onderling uitgewisseld en op basis daarvan werd nagegaan welke onderneming het best geplaatst is om een bepaalde uivinding verder te ontwikkelen. In Europa overheerst de competitie en zal men snel een octrooi nemen.
Het ontwikkelen van de sofware in de informatica gebeurde in een speciaal daarvoor opgerichte universiteit.
Het land kende een groei van 3,4 % per jaar. In de industrie was Cuba de 4e producent van nikkel, wat haar een strategische positie opleverde, en ze produceren 10 % van het kobalt in de wereld. De economische groei kwam echter niet zozeer van de industrie maar van de diensten.
3. De moeilijkheden voor de groei:
a) De economische crisis laat diepe sporen na.
De prijs van nikkel kelderde met 70%.
De inkomsten uit toerisme dalen. Het aantal toeristen vermindert niet erg (nog 2.300.000 per jaar) maar ze geven minder uit. Cuba is een duur land voor buitenlandse toeristen.
De ontvangen inkomensoverdrachten van migranten (‘remesas’) naar de gezinnen krimpen.
Er komen minder buitenlandse investeringen.
De sociale gevolgen worden nog versterkt door werkloze Cubanen in de VS, terugkeren keren naar hun land om er van het Cubaanse sociale systeem te profiteren. Als ze in Cuba toekomen hebben ze meteen recht op sociale zekerheid.
b) Drie orkanen in anderhalf jaar tijd kostten Cuba 10 miljard $ voor huisvesting, voedselvoorziening, enz. Men mag verwachten dat het aantal orkanen in de toekomst omwille van de opwarming van het klimaat nog zal toenemen.
c) Het embargo van de VS: was nog versterkt onder Bush en Obama heeft buiten enkele kleine dingen (familiebezoek en het geld sturen) niets veranderd.
Dit alles heeft als gevolg dat Cuba nog moeilijk zijn buitenlandse schulden kan afbetalen.
4. Structurele problemen.
a) De eenzijdige, niet gedifferentieerde uitbouw van de productie is een gevolg van de koloniale periode met landbouw gebaseerd op slavernij.
Ché streefde naar economische differentiatie maar omwille van de exodus van vele wetenschappers is dat in zijn tijd niet gebeurd. De Comecon (Sovjeteconomie) stuurde aan op monocultuur.
b) De landbouw. Het land heeft een vruchtbare bodem,maar moet toch bijna 80% van zijn voedsel importeren. Met 4 miljoen hectare landbouwgrond is het niet in staat zijn bevolking van 10 miljoen mensen te voeden. Mogelijke verklaringen zijn:
(1) Het imago van de landbouw. De landbouw steunde in het verleden op suiker en verwijst naar slavernij.
(2) Cultureel. Hoger geschoolden zijn niet geneigd om in de landbouw te gaan werken, temeer omdat er op het platteland weinig te beleven valt op cultureel vlak.
(3) De rigiditeit van het economisch model: de nationalisering van de landbouw zorgde niet voor extra rendement voor de boeren zelf. In tegenstelling met bv Vietnam, waar de kleine boeren een klein stuk land in privaat bezit hebben en waar de landbouw zorgt voor 40% van het inkomen.
Dit is gewijzigd door de invoering van coöperatieven en de boeren die hun producten vrij op de markten kunnen verkopen, maar deze hervormingen gaven niet het verhoopte resultaat.
c) Lage productiviteit en lage motivatie in industrie en diensten. Er is geen band tussen arbeid, loon en koopkracht.
De lonen zijn laag (30 euro per maand) en hebben geen verband met de prestatie. Het loon is maar een deel van het inkomen. Naast het loon is er het collectief inkomen
Er is een spanning tussen de individuele motivatie en het collectief doel. Dit is een structureel probleem geweest in alle socialistische landen. Deze spanning probeerde men te overbruggen met morele en culturele prikkels. Met het toekennen van medailles voor de laureaten van de arbeid alleen los je dit niet op.
5. Hoe los je dit op? Hierover wordt veel gediscussieerd.
a) Er is niet “een model”. De discussie wordt vooral gevoerd in intellectuele middens zonder een massale betrokkenheid van de bevolking, en dit is gevaarlijk. Artikels hierover verschijnen in tijdschriften, maar niet in de officiële pers.
De ingenomen posities gaan van ultra neoliberaal (von Hayek, Friedman) tot terug naar het oude Sovjetmodel waar de staat alles domineert. Daar tussenin staan de sociaal democraten waarvan sommigen kiezen voor een markteconomie gecorrigeerd door staatsregulering en anderen voor een model tussenin, zonder de hegemonie van de markt maar ook niet die van de staat.
b) De Cubanen kijken ook naar andere landen
Terug naar de tijd van de Sovjet-Unie willen ze niet. Wel kijken ze naar China en Vietnam: opening voor de markt maar met controle van de staat en met de hegemonie van de communistische partij over de staat.
Uit mijn contacten met het centraal comité van Vietnam bleek dat men dezelfde maatstaven van groei hanteert als het kapitalisme: de groei van het BBP, van de export en import zonder rekening te houden met de externaliteiten (sociale en ecologische gevolgen). Marx zei het al: “het kapitalisme is de meest efficiënte manier om de productie te organiseren, maar houdt geen rekening met de externaliteiten.”
Meerderen in Cuba zeggen dat ze die weg niet willen volgen.
Om China te volgen hebben ze niet de middelen.
Het goed opgeleide Cubaanse leger speelt meer en meer een belangrijke economische rol en het beklemtonen van discipline en vertikaal denken in het leger heeft een invloed op het economisch denken. Het leger lijkt iets meer geneigd om in de richting van Vietnam of China te gaan.
B. Politiek
1. De overgang na Fidel
De ziekte van Fidel en de transitie heeft geen politieke crisis of problemen meegebracht. Velen dachten dat Cuba stond of viel met Fidel. Dit toont aan dat het systeem niet gebaseerd is op één man en dat er continuïteit is in het beleid.
In Cuba dacht men dat het Westen van deze toestand zou profiteren om in te grijpen. Hiervoor zijn er redenen. Er zijn honderden pogingen opgezet vanuit de VS om Fidel te vermoorden en er zijn contacten vanuit de VS met de dissidenten.
2. Dissidenten:
a) politiek probleem
De dissidenten zijn tot nu toe marginaal en bestaan uit twee groepen: degenen die mét en degenen die zonder de steun van VS werken.
Vele Cubanen zijn nooit tevreden en uiten altijd kritiek op de regering. Een deel van die kritiek steunt op objectieve gronden.
De oppositie in Cuba bestaat en de meeste dissidenten zitten niet in de gevangenis.
Drie jaar geleden werden 75 dissidenten gevangen gezet en drie jongeren die een boot kaapten werden ter dood veroordeeld en effectief geëxecuteerd. Dit heeft veel reactie uitgelokt in Europa en in de hele wereld. Europa blokkeerde de ontwikkelingssamenwerking en dissidenten werden uitgenodigd op de ambassades. De Belgische ambassade deed hier niet aan mee.
b) mijn mening
Cuba heeft slecht gereageerd vanuit hun eilandmentaliteit.
“Ik was op bezoek in Cuba n.a.v. de 80° verjaardag van Fidel. Men heeft me gevraagd om mee na te denken hoe ze zo veel mogelijk intellectuelen over de hele wereld konden bereiken en hen te vragen om solidair te zijn met Cuba. We hebben een week gewerkt aan de tekst en het opzoeken van adressen. De voorliggende tekst was opgesteld vanuit hun woordenschat. De vraag was voor wie de tekst bedoeld was, voor binnenlands of voor buitenlands gebruik? Wie wil men overtuigen? We hebben voorgesteld om alle adjectieven, passages als ‘het heroïsche volk’ en alle bombastisch taalgebruik te schrappen.
De 75, waarvan er nu nog 53 opgesloten zijn, hadden hulp vanuit VS ontvangen en dat is fout. Toch moeten we toegeven dat sommige vonnissen weinig gemotiveerd waren en vaak in een ideologische taal opgesteld.
Ook de uitvoering van de doodstraffen had men beter vermeden. Het gevolg is dat bepaalde milieus deze situatie exploiteren en dat er agressiviteit is in het buitenland ten opzichte van Cuba.
3. Raúl Castro
Hij was in het begin heel discreet maar kreeg nadien meer en meer autoriteit.
Raúl heeft vroeger een bevraging gelanceerd waarop 1 tot 2 miljoen mensen reageerden, maar de bevolking heeft de indruk dat er weinig of niets mee gebeurd is, terwijl dit wel zo was tijdens de speciale periode.
Er zijn onlangs verkiezingen geweest en hij is opnieuw verkozen als president. De gekozen vicepresident Machado is iemand van de oude garde, waardoor men een terugkeer vreest naar de tijd van de Sovjetbureaucratie, met staatseconomie en een striktere politieke controle incluis.
Intellectuelen en een deel van de bevolking reageerden hiertegen.
De bevolking heeft schrik voor de conservatieve houding op vlak van economie en politiek. Daar bovenop komt de economische crisis. De bevolking reageert passief.
De jongeren hebben de tijd vóór de revolutie en de revolutie niet gekend. Voor hen zijn de sociale verworvenheden vanzelfsprekend. Ze hebben andere aspiraties o.m. de wereld leren kennen en meer kunnen consumeren. Ze kijken naar de VS en vergelijken.
Er is kritiek en vermoeidheid. De mensen zien geen vooruitgang door de economische crisis en ze aanvaarden de situatie niet langer. De crisis heeft een weerslag op het sociaal vlak.
Scholen hebben een probleem om voldoende leerkrachten te vinden. In de gezondheidssector zijn er te weinig dokters beschikbaar; veel dokters werken in het buitenland in het kader van de internationale solidariteit.
Een meerderheid wil niet naar het kapitalisme, wel een ander soort socialisme met meer inspraak en minder rigiditeit. Cuba moet een weg vinden om de fundamentele waarden van de revolutie te behouden en toch meer politieke en economische democratie te realiseren.
C. Internationale solidariteit
1. Internationale hulpverlening
Na de aardbeving in Haïti waren de Cubanen de eersten om hulp te verlenen. Dit gebeurt ook elders in wereld en dit niettegenstaande de economische crisis.
2. Opleiding.
In de Latijns Amerikaanse school in Havana worden gratis duizenden buitenlandse studenten tot dokters opgeleid.
3. Evoluties in andere landen.
Wat gebeurde in Venezuela, Ecuador en Nicaragua was zonder Cuba niet mogelijk geweest.
4. ALBA (Bolivariaanse Alliantie voor de Volkeren van Ons Amerika).
In dit samenwerkingsakkoord tussen Latijns Amerikaanse landen speelt Cuba een belangrijke rol. Dit samenwerkingsakkoord is niet gebaseerd op competitie maar wel op solidariteit, zowel economisch, sociaal als cultureel.
5. Wereld Sociaal Forum.
Hierin speelt Cuba een belangrijke rol.
D. Positie van de katholieke kerk.
1. Vóór de revolutie
Als proost van de KAJ in Brussel bezocht ik in 1953 samen met Cardijn het Cuba van vóór de revolutie om de arbeidscondities van de arbeid(st)ers te leren kennen. Politieke manifestaties waren verboden. Na een bezoek aan het aartsbisschoppelijk paleis met een eigen kapperssalon voor de kardinaal was Cardijn geschandaliseerd en zei hij: “ze weten niet wat er zal gebeuren”.
De kerk was verbonden met de begoede sociale klasse en de pastoraal beperkte zich in hoofdzaak tot de middenklasse in de steden. Er waren toen in Havana slechts 32 priesters in 16 parochies actief, terwijl er 200 priesters in de scholen voor de rijken werkten. Dat was een klassenoptie.
Uit de kleine basisgroepen van de KAJ kwamen meer roepingen voort dan uit de colleges.
2. na de revolutie
Na de revolutie volgt een exodus van priesters en middenklasse waardoor ook de sociale basis van de kerk voor een groot deel verdween.
De revolutie was antiklerikaal en naarmate de Sovjetinvloed doordrong ook antireligieus.
De protestantse kerk was Amerikaans van oorsprong en sterk gebonden aan de VS. Dit leidde tot conflict. Maar sommige protestantse kerken hebben zich na de revolutie sneller aangepast dan de katholieke kerk.
3. Raúl en de kerk nu.
Naar aanleiding van de ziekte van Fidel schreven de bisschoppen een brief waarin ze de gelovigen vroegen te bidden voor Fidel en de nieuwe leiders en waarin ze zich kantten tegen een VS-inmenging.
Dit werd sterk gewaardeerd door de regering.
Onlangs is er, op vraag van de Duitse ambassade, een contact geweest tussen de kardinaal en Raúl in verband met de 75 gevangenen (waarvan er nog 53 in de gevangenis zitten). De kardinaal vroeg waarom de Europeanen enkel bekommerd zijn om de 75 en niet om de 10 miljoen Cubanen?
Raúl heeft de bemiddeling voor ‘de dames in het wit’ (de familie van de 75) van de kardinaal aanvaard. Hij stelde voor om de 53 die nu nog gevangen zitten vrij te laten in ruil voor de 5 Cubanen die in de VS zonder eerlijk proces opgesloten zijn. Daarop gaan de VS niet in.
E. Reflectie
Ik spreek niet over een “model” maar over een “ervaring”. Deze ervaring is fundamenteel. Cuba is het enige land dat nog zo ver gaat. En de nieuwe wind in Latijns-Amerika zou zonder Cuba onmogelijk geweest zijn. Daarom is solidariteit met Cuba zo belangrijk, zeker in het licht van het nieuw offensief tegen het land, meer bepaald in de Europese Unie.
Wees kritisch maar fundamenteel solidair!
II. Vragen
1. kost van het embargo is 93 mld $. Hoe is dat berekend?
Deze kost verwijst naar:
a) meerkost voor de invoer
b) duurder krediet en dus hogere rente
c) mislopen van investeringen
d) duurdere internet verkeer
Deze kosten worden wereldwijd niet betwist.
2. Men zegt dat de rijkdom van Fidel miljarden bedraagt.
Op deze beschuldiging antwoordt Fidel als volgt:”als iemand kan bewijzen dat ik 1 $ bezit dan treed ik af”.
De redenering verwijst misschien naar de rijkdom van de staat. Die rijkdom is niet aan Fidel toe te wijzen.
Een ander redenering verwijst naar de woning van Fidel. Omwille van de veiligheid, al 600 aanslagen op Fidel, slaapt hij voortdurend in een andere woning. De Cubanen weten niet waar Fidel woont.
3. Hoe worden de lonen berekend en hoe zit de loonstructuur in elkaar?
Het gemiddeld loon is laag, zeker voor de intellectuelen. Om het inkomen van de Cubanen te beoordelen moet je niet enkel kijken naar het loon maar ook naar het inkomen in de vorm van goedkope gesubsidieerde producten en de collectieve voorzieningen.
Vanuit het publiek werd ingebracht dat het voedsel dat de Cubanen kunnen bekomen met het rantsoenboekje toch nog de helft van hun loon opslorpt.
Voor deze thematiek zie: tekst van M. Vandepitte in MO paper
4. Corruptie in Cuba
Deze bestaat, maar is niet zo groot als in de andere landen van Latijns Amerika.
Naast de eigenlijke corruptie zijn er de privileges die bestaan in de ambtenarij (gemakkelijker toegang tot bepaalde diensten), maar die zijn minder groot dan in andere landen.
Een aanwezige persoon die zes maanden in Cuba verbleef gaf enkele voorbeelden:
Voor busreizen moet je maanden vooraf boeken, toch kan je er mits het geven van een fooi nog altijd later bij.
In de gezondheidssector verwacht de dokter bij een doktersbezoek een cadeautje.
Jongeren willen in het toerisme gaan werken voor het hoger loon en de fooien.
5. Cuba en ecologie
In een rapport van het WWF van 2006 staat dat Cuba het enige land is met duurzame economie d.w.z. een hoog niveau van sociale ontwikkeling en toch niet meer verbruiken dan wat de aarde kan reproduceren.
Mogelijke verklaringen
a) Cuba heeft niet veel industrie
b) Ecologisch bewustzijn
c) Het gevoerde beleid: bio-landbouw, energiebesparing bv vervangen van ijskasten.
Vanuit het publiek werd gewezen op de oude grote voertuigen die veel verbruiken en de lucht verpesten.
Maar nieuwe auto’s kunnen de Cubanen zich niet veroorloven. Als men deze wagens zou verbieden er is voor hen geen alternatief.
Door oude voertuigen te gebruiken wordt er minder grondstoffen verbruikt.
De autobussen worden nu vervangen door nieuwe die komen van China en Latijns Amerika.
Wie kan over het gebruik van die oude voertuigen daarover beslissen? Cuba lijkt een geblokkeerde samenleving, zo werd gesteld door een toehoorder.
6. Vrije Vakbonden in Cuba
Er bestaat een christelijke vakbond CUTC. Ik weet niet of de leiders oud kajotters zijn of contact hebben met oud kajotters.
De christenen konden zich moeilijk inpassen in de revolutie om twee redenen
a) sociale leer van de kerk
b) de revolutie was antiklerikaal en antireligieus. Dit was zo historisch bekeken. Dit historisch perspectief konden de oud kajotters niet innemen.
De CUTC is een marginaal verschijnsel. Ze is gericht tegen het regime en gaat alliantie aan met de dissidenten.
Volgens de regering is alles wat buiten het regime staat ook tegen het regime.
7. Is voor toeristen moeilijk om contact te nemen?
Neen, misschien zijn de aangesproken personen terughoudend om bepaalde dingen te vertellen. De Cubanen zijn zeer kritisch.
Er is een bepaalde vorm van interne controle, zeker voor studenten. Dit kan verklaard worden vanuit de agressie tegen het regime die altijd aanwezig is.
Het is goed om contact op te nemen maar doe geen zaken waardoor je mensen in moeilijkheden brengt.
8. De nieuwe Europese initiatieven.
Onder het Spaans voorzitterschap veranderde de houding van Europa t.o.v. Cuba. De laatste tijd zien we een nieuw offensief n.a.v. de acties van de Dames in het wit en de zelfmoord van een gevangene (Zapata). (nvdr: Zapata is gestorven nadat hij een longontsteking kreeg na een lange hongerstaking. Men heeft hem nog proberen te redden, maar dat is niet gelukt.) De media voeren een campagne op basis van de schending van de mensenrechten.
Op dat vlak worden de mensenrechten in Cuba niet volledig gerespecteerd. Maar in welke maatschappij worden de mensenrechten volledig gerespecteerd? En waarom wordt Cuba op dat vlak aangepakt. Kijk naar de houding van Europa i.v.m. Palestina..
Als Europa zijn houding wijzigt t.o.v. Cuba komt er dadelijk een tegenstroom in beweging.
De reactie van Cuba is ontkennen en terugplooien.
België heeft altijd geweigerd de door Europa opgelegde maatregelen toe te passen. De enige Europese ambassade waar Cubanen kwamen was de Belgische. Er was een goede Belgische ambassadrice. Voor de houding van België was er respect in Cuba.
Veranderingen in Cuba zullen niet gebeuren door deze van buiten uit op te leggen, maar door kritiek in respect.
9. Met Obama: een wijziging?
Obama heeft enkele zaken veranderd zoals het bezoekrecht en geld sturen naar Cuba. Maar fundamenteel verandert er niets.
Toen Obama verkozen werd, spraken de Cubanen van de “zwarte keizer”.
10. Wat denken van de laatste pastorale brief waar in de Standaard (21 april 2010: Hoofd katholieke kerk in Cuba haalt zwaar uit naar het regime) naar verwezen werd?
Het is geen brief maar een artikel dat verschijnt in een tijdschrift. Ik had die tekst nog niet gezien.
Het is een reactie op de actie van de Witte dames omwille van de 53 die nog gevangen zitten en de zelfmoord.
De kardinaal ziet de kerk als institutie. Hij geeft aan de kerk een dominante rol in de maatschappij. De kerk moet aanwezig zijn door bv katholiek onderwijs. In het verleden waren de scholen antiklerikaal. Dit is voorbij.
Het is een bepaalde visie op evangelisatie.
In een voorgaande brief van de bisschoppen zien ze de kerk als bemiddeling in de transitie.
De kardinaal streeft naar normale relaties. De toestand van nu is niet correct
a) terugkeer van de conservatieven in de regering
b) de gevangenen = een politiek probleem
c) ethische problemen.
De vraag is: is de tekst van het artikel een aanval is op het regime of een normale correctie.
De kardinaal is kort na zijn aanstelling op uitnodiging naar Miami gegaan. Hij wilde er echter niet door de anti-Cubaanse lobby misbruikt worden. Hij werd door de Cubanen in Miami uitgejouwd en kreeg hiervoor respect in Cuba.
11. Hoeveel katholieken zijn er in Cuba?
Het aanwezig zijn in de kerken werd beschouwd als een vorm van protest tegen het regime. Maar dit verandert nu.
De nieuwe generatie heeft geen weet van de christelijke woordenschat.
Er zijn katholieken die zich inschakelen in de revolutie.
Ik stond een interview toe voor het maandblad van de communistische jeugd. Na het interview vertelde de interviewer me dat hij in de parochie waar hij woont verantwoordelijk is voor het pastoraal werk bij de jongeren.
De protestanten staan verder in de inschakeling in het revolutionair proces, cfr. Raúl Suárez die hier op bezoek kwam en waarmee de Cubawerkgroep contact heeft. Hij is dominee in een protestantse kerk, directeur van een vormingsinstituut dat onafhankelijk is van de overheid en volksvertegenwoordiger. De kardinaal en Suárez werden in het begin van de revolutie bij groep van de criminelen geteld, dit is nu helemaal niet meer zo.
De kerkgebouwen in Cuba zijn open, er worden missen opgedragen.
Derechos en Acción
Derechos en Acción
ENSAYO FOTOGRÁFICO
DAÑOS A LA SALUD EN SAN MIGUEL IXTAHUACAN DONDE
GOLDCORP Inc. OPERA SU MINA DE EXTRACCiÓN DE ORO POR
LIXIVIACiÓN CON CIANURO, A TAJO ABIERTO
Durante una serie de 20 entrevistas hechas entre diciembre 2008 y enero 2009 por Francois Guindon y Karen Spring, Derechos en Acción pudo documentar que muchos habitantes de los pueblos de San Miguel Ixtahuacan sufren de sarpullido, perdida de pelo, y otros problemas de salud que no fueron presentes antes de que Goldcorp empezara sus operaciones mineras en 2004.
De las personas que participaron en las entrevistas, más de 60% reportaron que alguien en su familia inmediata sufría de un tipo de problema de salud que nunca habla tenido anterior al año 2007.
Debido a su trabajo en las comunidades afectadas por la minería de oro de Goldcorp Ine. en Honduras, Derechos en Acción tiene conocimiento que las infecciones cutáneas similares, la perdida de pelo, y los problemas de salud fueron documentados después del año 2000 cuando Goldcorp iniciara sus actividades mineras en Honduras.
(Mas infonmación sobre Goldcorp Inc. en Honduras están disponibles con Derechos en Acción cuando se le solicite. Podremos ponerlos en contacto directo con el Comité de Defensa del Medio-Ambiente de la Valle de Siria, donde Goldcorp opera su mina "San Martin".)
ABAJO: Las fotos e historias son ejemplos de los impactos que la minería aparentemente tiene en las comunídades cercanas a la mina "Marlin" de Goldcorp Inc. Todas las personas en las fotos son de la etnia indígena Maya Mam.
Como en Honduras, Goldcorp niega que sus actividades provoquen danos ambientales y de salud.
Favor de reenviar estos artículos y entrevistas a donde le sea posible, particularmente a los/las profesionales de salud (médicos/as, enfermeros/as, expertos/as en salud) y otras personas interesadas a realizar otras investigaciones de estos problemas.
Marída, indígena Maya Mam, es madre de esta recién nacida (6 meses de edad):
Ella vive en la comunidad San José Ixcaniché, a la fecha una de las comunidades más afectadas por la mina Marlin de Goldcorp. Esta foto fue tomada en diciembre 2008. Marra explicó que su bebé habra empezado a tener este sarpullido, concentrado en sus brazos y torso, y después empezó a perder su pelo. Julia y su familia se barian y se lavan en un río cercano a su casa en proximidad a la mina.
Juana, una niña pequeña, matriculada en una escuela in San José Ixcaniché ...
... tiene heridas en su brazo derecho que pican y son costrosas .
Julia, la madre de un bebé que se llama Femando (1.4 años) dice:
"Tengo miedo que voy a perder a mi hijo por la cantidad de sarpullido en su cuerpo. Por tres meses, no podía dormir porque él siempre se estaba rascando y el sarpullido se abriera y sangre y pus saldrían de las heridas ... 101 ha tenido este sarpullido por más de 11 meses." Julia, la madre de Fernando, ha utilizado al menos 10 tipos distintos de cremas y lociones para intentar curar el sarpullido que tiene su hijo en los pies, piemas, torso, brazos, y cuello. Nada ha ayudado a curar sus problemas de piel.
Un adolescente de 13 años ...
... que sufre de piel seca que se agrieta, pica y sangra. Este tipo de problema de piel no es único. Muchos niños y niñas sufren de lo que nos llaman "piel de iguana
otro recién nacido ...
... afectado por sarpullido .
Goldoorp Inc. explica que los problemas de salud son causados por mala calidad de higiene, la escasez del agua (la empresa utiliza 250,000 IitrosJ hora del agua local, aún cuando se secan los riachuelos y pozos), y piquetes de pulgas.
Las y los habitantes de la región nos indicaron que saben distinguir entre la varicela, los piquetes de pulgas, y el sarpullido actual que empezó durante el último año .
Este bebé de I ano y 1 mes falleció.
Este bebé tenía una familia de dos hermanas (5 y 12 anos), una mamá y un papá. El bebé falleció en Julio 2008 por razones desconocidas a la familia y a la comunidad. Estas fotos, tomadas poco anlas de su fallecimiento, muestran los problemas de piel el sarpullido y las heridas abiertas. Esta misma familia sigue sufriendo de problemas de piel desconocidos, similares a aquellos vistos en sus vecinos y otros miembros de la comunidad. Abajo se encuentra algunas fotos de la mamá y de la hermana del bebé fallecido. Viven en San José Ixcaniché.
Derechos en Acción se enteró que el padre ha abandonado a su familia, dejando a la madre a asumir el cuidado de sus hijos y llevar luto por su bebé fallecido. La madre, sin una fuente de ingresos, no tiene la posibilidad de buscar atención médica para ella o sus hijos/as que sufren de este sarpullido .
Dos niños pequeños ...
... de una escuela en las comunidades de San Miguel Ixtahuacan. Durante una entrevista nos contaron que muchos/as niños /as, particularmente en la escuela, tienen temor que los demás verán sus problemas de piel. Una profesora comentó que muchos estudiantes se niegan a quitar sus suéteres Oerseys) por el temor y la vergüenza que los otros estudiantes podrran burlarse de su sarpullido.
Recientemente la COMISION INTERAMERICANA DE DERECHOS
HUMANOS, ordenó al ESTADO GUATEMALTECO que SUSPENDIERA
LAS LABORES DE LA MINA, nosotros debemos exigir al GOBIERNO
DEL SEÑOR ALVARO COLOM que SUSPENDA INMEDIATAMENTE
dichas actividades.
Por favor pasa este correo a tus conocidos, para que no sigamos siendo engañados por la gente de Gold Carpo
Ellos solo han venido a aprovecharse de nuestros recursos y nos nos dejan nada, obtienen cientos de millones de dólares USA y a la comunidad ni a nuestro pars le entregan nada un dinero que valga la
pena ....
Por favor divulga esta información para qua crezca la consciencia porque la minería solo mata y no desarrolla.
Comunidades afectadas - Righls Action
ENSAYO FOTOGRÁFICO
DAÑOS A LA SALUD EN SAN MIGUEL IXTAHUACAN DONDE
GOLDCORP Inc. OPERA SU MINA DE EXTRACCiÓN DE ORO POR
LIXIVIACiÓN CON CIANURO, A TAJO ABIERTO
Durante una serie de 20 entrevistas hechas entre diciembre 2008 y enero 2009 por Francois Guindon y Karen Spring, Derechos en Acción pudo documentar que muchos habitantes de los pueblos de San Miguel Ixtahuacan sufren de sarpullido, perdida de pelo, y otros problemas de salud que no fueron presentes antes de que Goldcorp empezara sus operaciones mineras en 2004.
De las personas que participaron en las entrevistas, más de 60% reportaron que alguien en su familia inmediata sufría de un tipo de problema de salud que nunca habla tenido anterior al año 2007.
Debido a su trabajo en las comunidades afectadas por la minería de oro de Goldcorp Ine. en Honduras, Derechos en Acción tiene conocimiento que las infecciones cutáneas similares, la perdida de pelo, y los problemas de salud fueron documentados después del año 2000 cuando Goldcorp iniciara sus actividades mineras en Honduras.
(Mas infonmación sobre Goldcorp Inc. en Honduras están disponibles con Derechos en Acción cuando se le solicite. Podremos ponerlos en contacto directo con el Comité de Defensa del Medio-Ambiente de la Valle de Siria, donde Goldcorp opera su mina "San Martin".)
ABAJO: Las fotos e historias son ejemplos de los impactos que la minería aparentemente tiene en las comunídades cercanas a la mina "Marlin" de Goldcorp Inc. Todas las personas en las fotos son de la etnia indígena Maya Mam.
Como en Honduras, Goldcorp niega que sus actividades provoquen danos ambientales y de salud.
Favor de reenviar estos artículos y entrevistas a donde le sea posible, particularmente a los/las profesionales de salud (médicos/as, enfermeros/as, expertos/as en salud) y otras personas interesadas a realizar otras investigaciones de estos problemas.
Marída, indígena Maya Mam, es madre de esta recién nacida (6 meses de edad):
Ella vive en la comunidad San José Ixcaniché, a la fecha una de las comunidades más afectadas por la mina Marlin de Goldcorp. Esta foto fue tomada en diciembre 2008. Marra explicó que su bebé habra empezado a tener este sarpullido, concentrado en sus brazos y torso, y después empezó a perder su pelo. Julia y su familia se barian y se lavan en un río cercano a su casa en proximidad a la mina.
Juana, una niña pequeña, matriculada en una escuela in San José Ixcaniché ...
... tiene heridas en su brazo derecho que pican y son costrosas .
Julia, la madre de un bebé que se llama Femando (1.4 años) dice:
"Tengo miedo que voy a perder a mi hijo por la cantidad de sarpullido en su cuerpo. Por tres meses, no podía dormir porque él siempre se estaba rascando y el sarpullido se abriera y sangre y pus saldrían de las heridas ... 101 ha tenido este sarpullido por más de 11 meses." Julia, la madre de Fernando, ha utilizado al menos 10 tipos distintos de cremas y lociones para intentar curar el sarpullido que tiene su hijo en los pies, piemas, torso, brazos, y cuello. Nada ha ayudado a curar sus problemas de piel.
Un adolescente de 13 años ...
... que sufre de piel seca que se agrieta, pica y sangra. Este tipo de problema de piel no es único. Muchos niños y niñas sufren de lo que nos llaman "piel de iguana
otro recién nacido ...
... afectado por sarpullido .
Goldoorp Inc. explica que los problemas de salud son causados por mala calidad de higiene, la escasez del agua (la empresa utiliza 250,000 IitrosJ hora del agua local, aún cuando se secan los riachuelos y pozos), y piquetes de pulgas.
Las y los habitantes de la región nos indicaron que saben distinguir entre la varicela, los piquetes de pulgas, y el sarpullido actual que empezó durante el último año .
Este bebé de I ano y 1 mes falleció.
Este bebé tenía una familia de dos hermanas (5 y 12 anos), una mamá y un papá. El bebé falleció en Julio 2008 por razones desconocidas a la familia y a la comunidad. Estas fotos, tomadas poco anlas de su fallecimiento, muestran los problemas de piel el sarpullido y las heridas abiertas. Esta misma familia sigue sufriendo de problemas de piel desconocidos, similares a aquellos vistos en sus vecinos y otros miembros de la comunidad. Abajo se encuentra algunas fotos de la mamá y de la hermana del bebé fallecido. Viven en San José Ixcaniché.
Derechos en Acción se enteró que el padre ha abandonado a su familia, dejando a la madre a asumir el cuidado de sus hijos y llevar luto por su bebé fallecido. La madre, sin una fuente de ingresos, no tiene la posibilidad de buscar atención médica para ella o sus hijos/as que sufren de este sarpullido .
Dos niños pequeños ...
... de una escuela en las comunidades de San Miguel Ixtahuacan. Durante una entrevista nos contaron que muchos/as niños /as, particularmente en la escuela, tienen temor que los demás verán sus problemas de piel. Una profesora comentó que muchos estudiantes se niegan a quitar sus suéteres Oerseys) por el temor y la vergüenza que los otros estudiantes podrran burlarse de su sarpullido.
Recientemente la COMISION INTERAMERICANA DE DERECHOS
HUMANOS, ordenó al ESTADO GUATEMALTECO que SUSPENDIERA
LAS LABORES DE LA MINA, nosotros debemos exigir al GOBIERNO
DEL SEÑOR ALVARO COLOM que SUSPENDA INMEDIATAMENTE
dichas actividades.
Por favor pasa este correo a tus conocidos, para que no sigamos siendo engañados por la gente de Gold Carpo
Ellos solo han venido a aprovecharse de nuestros recursos y nos nos dejan nada, obtienen cientos de millones de dólares USA y a la comunidad ni a nuestro pars le entregan nada un dinero que valga la
pena ....
Por favor divulga esta información para qua crezca la consciencia porque la minería solo mata y no desarrolla.
Comunidades afectadas - Righls Action
De kerk heeft angst voor de verontreinigingen in de mijnen en dringt aan op meer studies
De Commissie Ecologie en vrede van het bisdom San Marcos heeft op woensdag de resultaten bekendgemaakt van een studie over watergerelateerde problemen in de Marlin mijn, Men stelt de aanwezigheid vast van schadelijke metalen op een boven normaal niveau.
De enquête, die betrekking heeft op de periode van april 2009 tot april 2010, bepaalt dat de waterbronnen naast de mijn Marlin niveaus van mangaan, arseen en koper, boven de parameters liggen die door de Wereldbank aanvaard worden.
Het zorgt er ook voor dat de aanwezigheid van metalen meer stroomafwaarts van de mijn optreedt in de hooglanden.
Ana Gonzalez, die de studie uitvoerde, zei in een persconferentie dat het rapport uitging van resultaten die werden gevonden door gecertificeerde laboratoria en deze niet overtuigend waren, maar het doel is om meer onderzoek te doen om de resultaten te laten bevestigen dat er risico's voor de gezondheid zijn bij de mijnbouwactiviteit.
De studies uitgevoerd door de regering, hebben uitgesloten dat er aanwezigheid van verontreiniging in het water in San Marcos bestaat.
Van Alberto Ramírez
De Commissie Ecologie en vrede van het bisdom San Marcos heeft op woensdag de resultaten bekendgemaakt van een studie over watergerelateerde problemen in de Marlin mijn, Men stelt de aanwezigheid vast van schadelijke metalen op een boven normaal niveau.
De enquête, die betrekking heeft op de periode van april 2009 tot april 2010, bepaalt dat de waterbronnen naast de mijn Marlin niveaus van mangaan, arseen en koper, boven de parameters liggen die door de Wereldbank aanvaard worden.
Het zorgt er ook voor dat de aanwezigheid van metalen meer stroomafwaarts van de mijn optreedt in de hooglanden.
Ana Gonzalez, die de studie uitvoerde, zei in een persconferentie dat het rapport uitging van resultaten die werden gevonden door gecertificeerde laboratoria en deze niet overtuigend waren, maar het doel is om meer onderzoek te doen om de resultaten te laten bevestigen dat er risico's voor de gezondheid zijn bij de mijnbouwactiviteit.
De studies uitgevoerd door de regering, hebben uitgesloten dat er aanwezigheid van verontreiniging in het water in San Marcos bestaat.
Van Alberto Ramírez
Trias aan wieg van ruraal microkrediet in Guatemala
In ontwikkelingslanden kunnen microkredieten de ontwikkeling van kleine landbouwbedrijven stimuleren. De Belgische ngo Trias stond in Guatemala aan de wieg van het ruraal microkrediet door in 1992 de coöperatie Fundea op te richten. Fundea verstrekt momenteel microkredieten aan 18.000 kleine ondernemers, voornamelijk boeren. Daarmee is de onderneming de op één na grootste microfinancieringsinstelling in Guatemala.
“We hebben Fundea twee jaar geleden losgelaten, maar het blijft een succesverhaal waar we met trots mogen op terugblikken”, zegt regionaal adviseur Marc Vogelaers van Trias. Fundea werd 18 jaar gelegen opgericht, toen de burgeroorlog in Guatemala nog in volle hevigheid woedde. “Dat was in die dagen niet evident, omdat coöperatief werk op dat ogenblik taboe was. Pas enkele jaren later werd het kredietprogramma ingebed in een wettelijke structuur.”
In het begin van de jaren ’90 waren rurale microkredieten voor bestaansonzekere landbouwers en ondernemers niet of nauwelijks verkrijgbaar in Guatemala. “Met de oprichting van Fundea hebben we eigenlijk pionierswerk geleverd”, vertelt Vogelaers. Sindsdien is de sector van de microkredieten in Guatemala sterk gegroeid. “Toch zijn we op dit ogenblik nog altijd de instelling die het sterkst focust op landbouw. Wat microkredieten voor landbouwers betreft, zijn wij dé referentie in Guatemala”, maakt voorzitter Hugo Villavicencio zich sterk.
Vroeger waren de kredieten uitsluitend bestemd voor de teelt van maïs en bonen, met het oog op zelfvoorziening. Nu vloeien steeds meer leningen naar de productie van groenten en fruit. “Dat laat sommige kleine boeren toe om te exporteren, waardoor ze hun inkomen zien toenemen”, merkt directeur Julio Castellanos op. Ondanks de natuurrampen van vorig jaar blijven de familiale boeren veruit het belangrijkste segment voor Fundea, vóór de woningbouw en de micro-ondernemingen. “Al onze kredietnemers wonen nog altijd op het platteland”, zegt Villavicencio. “Daar zijn we fier op. En 40 procent van ons klantenbestand bestaat uit vrouwen.”
In 2008 besliste Trias dat het voor Fundea tijd was om op eigen benen te staan. “Dat ze hun werking intussen verder hebben kunnen uitbouwen, bewijst dat we destijds voor stevige fundamenten gezorgd hebben”, klinkt het bij Trias. De komende jaren wil Fundea blijven groeien. Tegen 2014 mikt de instelling op 30.000 klanten, bijna een verdubbeling van het huidige aantal. Bovendien wil Fundea zich omvormen van een stichting naar een onderneming met institutionele aandeelhouders. “We hopen dat Trias ons bij dat proces wil begeleiden, want we zijn nog niet vergeten welke cruciale rol het gespeeld heeft bij de oprichting en uitbouw van onze organisatie”, aldus Villavicencio.
Trias is de ontwikkelingsorganisatie van Landelijke Gilden, KVLV, KLJ, UNIZO, markant en Neos. In totaal steunt Trias 580.000 familiale boeren en kleine ondernemers in twaalf landen, verspreid over Azië, Afrika en Latijns-Amerika. Binnen het internationale netwerk van AgriCord is Trias het erkende agri-agentschap van Boerenbond.
bronVilt | beeld Trias
In ontwikkelingslanden kunnen microkredieten de ontwikkeling van kleine landbouwbedrijven stimuleren. De Belgische ngo Trias stond in Guatemala aan de wieg van het ruraal microkrediet door in 1992 de coöperatie Fundea op te richten. Fundea verstrekt momenteel microkredieten aan 18.000 kleine ondernemers, voornamelijk boeren. Daarmee is de onderneming de op één na grootste microfinancieringsinstelling in Guatemala.
“We hebben Fundea twee jaar geleden losgelaten, maar het blijft een succesverhaal waar we met trots mogen op terugblikken”, zegt regionaal adviseur Marc Vogelaers van Trias. Fundea werd 18 jaar gelegen opgericht, toen de burgeroorlog in Guatemala nog in volle hevigheid woedde. “Dat was in die dagen niet evident, omdat coöperatief werk op dat ogenblik taboe was. Pas enkele jaren later werd het kredietprogramma ingebed in een wettelijke structuur.”
In het begin van de jaren ’90 waren rurale microkredieten voor bestaansonzekere landbouwers en ondernemers niet of nauwelijks verkrijgbaar in Guatemala. “Met de oprichting van Fundea hebben we eigenlijk pionierswerk geleverd”, vertelt Vogelaers. Sindsdien is de sector van de microkredieten in Guatemala sterk gegroeid. “Toch zijn we op dit ogenblik nog altijd de instelling die het sterkst focust op landbouw. Wat microkredieten voor landbouwers betreft, zijn wij dé referentie in Guatemala”, maakt voorzitter Hugo Villavicencio zich sterk.
Vroeger waren de kredieten uitsluitend bestemd voor de teelt van maïs en bonen, met het oog op zelfvoorziening. Nu vloeien steeds meer leningen naar de productie van groenten en fruit. “Dat laat sommige kleine boeren toe om te exporteren, waardoor ze hun inkomen zien toenemen”, merkt directeur Julio Castellanos op. Ondanks de natuurrampen van vorig jaar blijven de familiale boeren veruit het belangrijkste segment voor Fundea, vóór de woningbouw en de micro-ondernemingen. “Al onze kredietnemers wonen nog altijd op het platteland”, zegt Villavicencio. “Daar zijn we fier op. En 40 procent van ons klantenbestand bestaat uit vrouwen.”
In 2008 besliste Trias dat het voor Fundea tijd was om op eigen benen te staan. “Dat ze hun werking intussen verder hebben kunnen uitbouwen, bewijst dat we destijds voor stevige fundamenten gezorgd hebben”, klinkt het bij Trias. De komende jaren wil Fundea blijven groeien. Tegen 2014 mikt de instelling op 30.000 klanten, bijna een verdubbeling van het huidige aantal. Bovendien wil Fundea zich omvormen van een stichting naar een onderneming met institutionele aandeelhouders. “We hopen dat Trias ons bij dat proces wil begeleiden, want we zijn nog niet vergeten welke cruciale rol het gespeeld heeft bij de oprichting en uitbouw van onze organisatie”, aldus Villavicencio.
Trias is de ontwikkelingsorganisatie van Landelijke Gilden, KVLV, KLJ, UNIZO, markant en Neos. In totaal steunt Trias 580.000 familiale boeren en kleine ondernemers in twaalf landen, verspreid over Azië, Afrika en Latijns-Amerika. Binnen het internationale netwerk van AgriCord is Trias het erkende agri-agentschap van Boerenbond.
bronVilt | beeld Trias
Guatemala: Health Workers Pay High Price for Trade Union Involvement
INTERNATIONAL TRADE UNION CONFEDERATION (ITUC)
ITUC OnLine
150/111010
Guatemala: Health Workers Pay High Price for Trade Union Involvement
Brussels, 11 October 2010 (ITUC OnLine): The ITUC has joined with its Guatemalan affiliates in denouncing the violence unleashed against health sector employees and that has cost the lives of four workers during August and September of this year.
In August, Bruno Ernesto Figueroa, finance secretary of a branch of the SNTSG national health workers' union, was attacked by a group of heavily armed unknown assailants, who opened fire indiscriminately. Figueroa was seriously injured and died on 10 August.
During the month of September, three other health workers were murdered: on 27 September, Fredy Geovani Lopez Caal, disputes secretary of the SNTSG, was shot dead; on 29 September, David Pineda Barahona, branch secretary of organising and minutes for the San Benito Vector-Borne Diseases Programme in Petén was murdered, and on 30 September, Carlos Enrique Méndez Ramírez, a member of the National Mental Health Hospital branch was shot to death by unknown assailants who fired numerous rounds at him from a vehicle with smoked-glass windows.
In a letter to the President of Guatemala (http://www.ituc-csi.org/IMG/pdf/Cuatro_trabajadores_de_la_salud_asesinados_en_Guatemala_en_2020.pdf), the ITUC deplored the rise in violence and the total lack of respect for workers' fundamental rights. "The ITUC is highly concern by this wave of violence and the unabated impunity, and is urging Guatemala to respect the core ILO Conventions it has ratified," said ITUC General Secretary Sharan Burrow.
The ITUC represents 176 million workers in 151 countries and territories and has 301 national affiliates.
http://www.ituc-csi.org and http://www.youtube.com/ITUCCSI
For more information, please contact the ITUC Press Department on: +32 2 224 02 04 or +32 476 62 10 18.
ITUC OnLine
150/111010
Guatemala: Health Workers Pay High Price for Trade Union Involvement
Brussels, 11 October 2010 (ITUC OnLine): The ITUC has joined with its Guatemalan affiliates in denouncing the violence unleashed against health sector employees and that has cost the lives of four workers during August and September of this year.
In August, Bruno Ernesto Figueroa, finance secretary of a branch of the SNTSG national health workers' union, was attacked by a group of heavily armed unknown assailants, who opened fire indiscriminately. Figueroa was seriously injured and died on 10 August.
During the month of September, three other health workers were murdered: on 27 September, Fredy Geovani Lopez Caal, disputes secretary of the SNTSG, was shot dead; on 29 September, David Pineda Barahona, branch secretary of organising and minutes for the San Benito Vector-Borne Diseases Programme in Petén was murdered, and on 30 September, Carlos Enrique Méndez Ramírez, a member of the National Mental Health Hospital branch was shot to death by unknown assailants who fired numerous rounds at him from a vehicle with smoked-glass windows.
In a letter to the President of Guatemala (http://www.ituc-csi.org/IMG/pdf/Cuatro_trabajadores_de_la_salud_asesinados_en_Guatemala_en_2020.pdf), the ITUC deplored the rise in violence and the total lack of respect for workers' fundamental rights. "The ITUC is highly concern by this wave of violence and the unabated impunity, and is urging Guatemala to respect the core ILO Conventions it has ratified," said ITUC General Secretary Sharan Burrow.
The ITUC represents 176 million workers in 151 countries and territories and has 301 national affiliates.
http://www.ituc-csi.org and http://www.youtube.com/ITUCCSI
For more information, please contact the ITUC Press Department on: +32 2 224 02 04 or +32 476 62 10 18.
Guatemala: Another Trade Unionist Murdered
Guatemala: Another Trade Unionist Murdered
Brussels, 30 September 2010 (ITUC OnLine): The ITUC, together with its Guatemalan affiliates, the CGTG, CUSG and UNSITRAGUA, has firmly condemned the murder of Fredy Geovani López Caal, disputes secretary of the hospital workers' union Sindicato Nacional de Trabajadores de Salud de Guatemala del Hospital Nacional de Melchor de Mencos Peten.
According to the information received by the ITUC, Fredy López was murdered on the night of 27 September, on leaving the farewell held for a doctor who had resigned from the hospital in Melchor de Mencos. He was shot to death by unknown assailants.
In a letter http://www.ituc-csi.org/otro-sindicalista-asesinado-en.html?lang=es to the Guatemalan authorities, the ITUC joined with its affiliates in calling for urgent steps to ensure a full and prompt investigation into this terrible crime.
"This is yet another demonstration of the risks involved in being a trade unionist in Guatemala," said ITUC General Secretary Sharan Burrow. "It is vital that the authorities commit to fully respecting the core ILO Conventions ratified by Guatemala, so that trade unionists can freely exercise their trade union activities without risking their lives."
The ITUC represents 176 million workers in 151 countries and territories and has 301 national affiliates. http://www.ituc-csi.org and http://www.youtube.com/ITUCCSI
For more information, please contact the ITUC Press Department on: +32 2 224 0204 or +32 476 621 018
Brussels, 30 September 2010 (ITUC OnLine): The ITUC, together with its Guatemalan affiliates, the CGTG, CUSG and UNSITRAGUA, has firmly condemned the murder of Fredy Geovani López Caal, disputes secretary of the hospital workers' union Sindicato Nacional de Trabajadores de Salud de Guatemala del Hospital Nacional de Melchor de Mencos Peten.
According to the information received by the ITUC, Fredy López was murdered on the night of 27 September, on leaving the farewell held for a doctor who had resigned from the hospital in Melchor de Mencos. He was shot to death by unknown assailants.
In a letter http://www.ituc-csi.org/otro-sindicalista-asesinado-en.html?lang=es to the Guatemalan authorities, the ITUC joined with its affiliates in calling for urgent steps to ensure a full and prompt investigation into this terrible crime.
"This is yet another demonstration of the risks involved in being a trade unionist in Guatemala," said ITUC General Secretary Sharan Burrow. "It is vital that the authorities commit to fully respecting the core ILO Conventions ratified by Guatemala, so that trade unionists can freely exercise their trade union activities without risking their lives."
The ITUC represents 176 million workers in 151 countries and territories and has 301 national affiliates. http://www.ituc-csi.org and http://www.youtube.com/ITUCCSI
For more information, please contact the ITUC Press Department on: +32 2 224 0204 or +32 476 621 018
CATAPA bezorgd over toenemend geweld in Guatemala
Guatemalteekse regering verantwoordelijk voor toename van geweld tegen lokale bevolking
CATAPA vraagt met hoogste aandrang om over te gaan tot de schorsing van Marlin-mijn en het toepassen van andere ‘bewarende maatregelen’ die de Interamerikaanse Commissie voor Mensenrechten heeft gevraagd aan de Guatemalteekse regering.
Op 20 mei riep de Interamerikaanse Commissie voor Mensenrechten de Guatemalteekse regering op om de Marlin-goudmijn in San Miguel Ixtahuacán, in het westelijke departement San Marcos, te schorsen, om verdere milieu– en gezondheidsproblemen te voorkomen. Ze vroeg deze en andere ‘bewarende maatregelen’ te treffen zolang het onderzoek naar de klacht van 18 lokale gemeenschappen loopt. De Commissie gaf de Guatemalteekse regering 20 dagen om op deze oproep te reageren. Na lang aarzelen besliste de regering te voldoen aan de aanbevelingen, maar ze ondernam tot op heden geen concrete stappen om de maatregelen ook daadwerkelijk uit te voeren.
De Interamerikaanse Commissie verwachtte dat haar beslissing om de mijn te schorsen tot meer onveiligheid zou zorgen. Daarom vroeg ze naast de schorsing ook maatregelen ter bescherming van de inwoners. De Guatemalteekse regering heeft ook hier nagelaten om actie te ondernemen, met ernstige mensenrechtenschendingen tot gevolg.
Op 7 juli 2010 werd Theodora Antonia Hernandez Cinto om 7 uur ’s ochtends voor haar deur in San Miguel Ixtahuacán neergeschoten. Twee onbekende mannen klopten bij haar aan om een kop koffie. Toen Doña Teodora hen een kopje bracht, kreeg ze een geweerschot ter hoogte van haar rechteroog.
Het bleef daar echter niet bij: in de nacht van 14 juli, werd een andere lokale leider, bekend om zijn protest tegen de mijnbouw, het slachtoffer van een gewapende aanval in het dorp Siete Platos, San Miguel Ixtahuacán. Om veiligheidsredenen kunnen we hier niet de naam van het slachtoffer vermelden. Ook hier slaagden de aanvallers er gelukkig niet in het slachtoffer te doden.
Het toenemende geweld is de directe verantwoordelijkheid van de Guatemalteekse regering, die de waarschuwingen van de Interamerikaanse Commissie voor Mensenrechten naast zich neerlegde, en niets ondernam om de lokale bevolking te beschermen wetende dat in de regio intimidaties en onveiligheid schering en inslag zijn.
CATAPA vraagt de Guatemalteekse regering tot de onmiddellijke schorsing van de activiteiten van de Marlin-mijn. Er zijn immers sterke aanwijzingen dat deze zowel de huisvesting, het milieu en de gezondheid van de lokale bevolking rondom de mijn in gevaar brengt, naast de conflicten die het nog doet toenemen in de regio. De regering moet adequate en effectieve maatregelen ter bescherming van de lokale bevolking nemen. Ten slotte, eist CATAPA een grondig onderzoek en de volledige opheldering van de bedreigingen en aanslagen gepleegd tegenover Theodora Antonia Hernandez Cinto en andere lokale leiders uit San Miguel Ixtahuacán.
CATAPA vraagt internationale mensenrechtenorganisaties de recente aanslagen en bedreigingen aan het adres van lokale bewoners te veroordelen, waakzaam te zijn omtrent de gebeurtenissen in San Marcos en mogelijke toekomstige schendingen van de mensenrechten.
Aan internationale instanties en regeringen vraagt CATAPA om hun invloed te gebruiken zodat de Guatemalteekse regering haar verplichtingen op vlak van mensenrechten en internationaal recht nakomt.
Meer info bij
Daan Janssens
Coördinator CATAPA vzw
daan.janssens@catapa.be
0473-36 73 18
Guatemalteekse regering verantwoordelijk voor toename van geweld tegen lokale bevolking
CATAPA vraagt met hoogste aandrang om over te gaan tot de schorsing van Marlin-mijn en het toepassen van andere ‘bewarende maatregelen’ die de Interamerikaanse Commissie voor Mensenrechten heeft gevraagd aan de Guatemalteekse regering.
Op 20 mei riep de Interamerikaanse Commissie voor Mensenrechten de Guatemalteekse regering op om de Marlin-goudmijn in San Miguel Ixtahuacán, in het westelijke departement San Marcos, te schorsen, om verdere milieu– en gezondheidsproblemen te voorkomen. Ze vroeg deze en andere ‘bewarende maatregelen’ te treffen zolang het onderzoek naar de klacht van 18 lokale gemeenschappen loopt. De Commissie gaf de Guatemalteekse regering 20 dagen om op deze oproep te reageren. Na lang aarzelen besliste de regering te voldoen aan de aanbevelingen, maar ze ondernam tot op heden geen concrete stappen om de maatregelen ook daadwerkelijk uit te voeren.
De Interamerikaanse Commissie verwachtte dat haar beslissing om de mijn te schorsen tot meer onveiligheid zou zorgen. Daarom vroeg ze naast de schorsing ook maatregelen ter bescherming van de inwoners. De Guatemalteekse regering heeft ook hier nagelaten om actie te ondernemen, met ernstige mensenrechtenschendingen tot gevolg.
Op 7 juli 2010 werd Theodora Antonia Hernandez Cinto om 7 uur ’s ochtends voor haar deur in San Miguel Ixtahuacán neergeschoten. Twee onbekende mannen klopten bij haar aan om een kop koffie. Toen Doña Teodora hen een kopje bracht, kreeg ze een geweerschot ter hoogte van haar rechteroog.
Het bleef daar echter niet bij: in de nacht van 14 juli, werd een andere lokale leider, bekend om zijn protest tegen de mijnbouw, het slachtoffer van een gewapende aanval in het dorp Siete Platos, San Miguel Ixtahuacán. Om veiligheidsredenen kunnen we hier niet de naam van het slachtoffer vermelden. Ook hier slaagden de aanvallers er gelukkig niet in het slachtoffer te doden.
Het toenemende geweld is de directe verantwoordelijkheid van de Guatemalteekse regering, die de waarschuwingen van de Interamerikaanse Commissie voor Mensenrechten naast zich neerlegde, en niets ondernam om de lokale bevolking te beschermen wetende dat in de regio intimidaties en onveiligheid schering en inslag zijn.
CATAPA vraagt de Guatemalteekse regering tot de onmiddellijke schorsing van de activiteiten van de Marlin-mijn. Er zijn immers sterke aanwijzingen dat deze zowel de huisvesting, het milieu en de gezondheid van de lokale bevolking rondom de mijn in gevaar brengt, naast de conflicten die het nog doet toenemen in de regio. De regering moet adequate en effectieve maatregelen ter bescherming van de lokale bevolking nemen. Ten slotte, eist CATAPA een grondig onderzoek en de volledige opheldering van de bedreigingen en aanslagen gepleegd tegenover Theodora Antonia Hernandez Cinto en andere lokale leiders uit San Miguel Ixtahuacán.
CATAPA vraagt internationale mensenrechtenorganisaties de recente aanslagen en bedreigingen aan het adres van lokale bewoners te veroordelen, waakzaam te zijn omtrent de gebeurtenissen in San Marcos en mogelijke toekomstige schendingen van de mensenrechten.
Aan internationale instanties en regeringen vraagt CATAPA om hun invloed te gebruiken zodat de Guatemalteekse regering haar verplichtingen op vlak van mensenrechten en internationaal recht nakomt.
Meer info bij
Daan Janssens
Coördinator CATAPA vzw
daan.janssens@catapa.be
0473-36 73 18
Nieuwsbrief oktober 2010
CATAPA bezorgd over toenemend geweld in Guatemala
Guatemalteekse regering verantwoordelijk voor toename van geweld tegen lokale bevolking
CATAPA vraagt met hoogste aandrang om over te gaan tot de schorsing van Marlin-mijn en het toepassen van andere ‘bewarende maatregelen’ die de Interamerikaanse Commissie voor Mensenrechten heeft gevraagd aan de Guatemalteekse regering.
Voor het hele artikel klik hier
Guatemala: Another Trade Unionist Murdered
Brussels, 30 September 2010 (ITUC OnLine): The ITUC, together with its Guatemalan affiliates, the CGTG, CUSG and UNSITRAGUA, has firmly condemned the murder of Fredy Geovani López Caal, disputes secretary of the hospital workers' union Sindicato Nacional de Trabajadores de Salud de Guatemala del Hospital Nacional de Melchor de Mencos Peten.
Voor het hele artikel klik hier
Guatemala: Health Workers Pay High Price for Trade Union Involvement
Brussels, 11 October 2010 (ITUC OnLine): The ITUC has joined with its Guatemalan affiliates in denouncing the violence unleashed against health sector employees and that has cost the lives of four workers during August and September of this year.
Voor het hele artikel klik hier
Trias aan wieg van ruraal microkrediet in Guatemala
In ontwikkelingslanden kunnen microkredieten de ontwikkeling van kleine landbouwbedrijven stimuleren. De Belgische ngo Trias stond in Guatemala aan de wieg van het ruraal microkrediet door in 1992 de coöperatie Fundea op te richten. Fundea verstrekt momenteel microkredieten aan 18.000 kleine ondernemers, voornamelijk boeren. Daarmee is de onderneming de op één na grootste microfinancieringsinstelling in Guatemala.
Voor het hele artikel klik hier
Derechos en Acción
ENSAYO FOTOGRÁFICO
DAÑOS A LA SALUD EN SAN MIGUEL IXTAHUACAN DONDE
GOLDCORP Inc. OPERA SU MINA DE EXTRACCiÓN DE ORO POR
LIXIVIACiÓN CON CIANURO, A TAJO ABIERTO
Durante una serie de 20 entrevistas hechas entre diciembre 2008 y enero 2009 por
Francois Guindon y Karen Spring, Derechos en Acción pudo documentar que muchos habitantes de los pueblos de San Miguel Ixtahuacan sufren de sarpullido, perdida de pelo, y otros problemas de salud que no fueron presentes antes de que Goldcorp empezara sus operaciones mineras en 2004.
Voor het hele artikel klik hier
De kerk heeft angst voor de verontreinigingen in de mijnen en dringt aan op meer studies
De Commissie Ecologie en vrede van het bisdom San Marcos heeft op woensdag de resultaten bekendgemaakt van een studie over watergerelateerde problemen in de Marlin mijn, Men stelt de aanwezigheid vast van schadelijke metalen op een boven normaal niveau.
Voor het hele artikel klik hier
Cuba vandaag
Op 29 mei was prof. F. Houtart te gast met een boeiend gesprek over CUBA. Hij geeft ronduit zijn visie op ontwikkelingen in de economie, de crisis, de politiek, de vakbonden en de kerk in Cuba. Een samenvatting vinden jullie hieronder. Voor wie de ontwikkelingen in Cuba wat wil volgen zeker de moeite om te lezen! klik hier
CUBAN FIVE
Op 12 september 2010 zitten de Cuban Five al 12 jaar vast. Het gaat om vijf Cubanen die in Miami verbleven om de activiteiten van lokale terreurgroepen op te volgen en zo aanslagen tegen hun land te voorkomen. Na 12 jaar kennen deze vijf mensen nog steeds geen gerechtigheid
Voor het hele artikel klik hier
Cuba op weg naar….
In de media is heel wat te doen rond Cuba. In de Cubaanse staatssector zullen een half miljoen jobs worden geschrapt. Is dit een breuk met het socialisme? Is een stap naar wat Raúl Castro noemt “een economisch model dat gunstig is voor het land en dat de onomkeerbaarheid zal verzekeren van het sociaaal politiek bestel” m.a.w het socialisme? Lees hierover meer in een artikel van Marc Vandepitte: “Half miljoen jobs sneuvelen in de Cubaanse staatssector”. Ga naar www.cubanismo.net daar vind je het artikel.
Guatemalteekse regering verantwoordelijk voor toename van geweld tegen lokale bevolking
CATAPA vraagt met hoogste aandrang om over te gaan tot de schorsing van Marlin-mijn en het toepassen van andere ‘bewarende maatregelen’ die de Interamerikaanse Commissie voor Mensenrechten heeft gevraagd aan de Guatemalteekse regering.
Voor het hele artikel klik hier
Guatemala: Another Trade Unionist Murdered
Brussels, 30 September 2010 (ITUC OnLine): The ITUC, together with its Guatemalan affiliates, the CGTG, CUSG and UNSITRAGUA, has firmly condemned the murder of Fredy Geovani López Caal, disputes secretary of the hospital workers' union Sindicato Nacional de Trabajadores de Salud de Guatemala del Hospital Nacional de Melchor de Mencos Peten.
Voor het hele artikel klik hier
Guatemala: Health Workers Pay High Price for Trade Union Involvement
Brussels, 11 October 2010 (ITUC OnLine): The ITUC has joined with its Guatemalan affiliates in denouncing the violence unleashed against health sector employees and that has cost the lives of four workers during August and September of this year.
Voor het hele artikel klik hier
Trias aan wieg van ruraal microkrediet in Guatemala
In ontwikkelingslanden kunnen microkredieten de ontwikkeling van kleine landbouwbedrijven stimuleren. De Belgische ngo Trias stond in Guatemala aan de wieg van het ruraal microkrediet door in 1992 de coöperatie Fundea op te richten. Fundea verstrekt momenteel microkredieten aan 18.000 kleine ondernemers, voornamelijk boeren. Daarmee is de onderneming de op één na grootste microfinancieringsinstelling in Guatemala.
Voor het hele artikel klik hier
Derechos en Acción
ENSAYO FOTOGRÁFICO
DAÑOS A LA SALUD EN SAN MIGUEL IXTAHUACAN DONDE
GOLDCORP Inc. OPERA SU MINA DE EXTRACCiÓN DE ORO POR
LIXIVIACiÓN CON CIANURO, A TAJO ABIERTO
Durante una serie de 20 entrevistas hechas entre diciembre 2008 y enero 2009 por
Francois Guindon y Karen Spring, Derechos en Acción pudo documentar que muchos habitantes de los pueblos de San Miguel Ixtahuacan sufren de sarpullido, perdida de pelo, y otros problemas de salud que no fueron presentes antes de que Goldcorp empezara sus operaciones mineras en 2004.
Voor het hele artikel klik hier
De kerk heeft angst voor de verontreinigingen in de mijnen en dringt aan op meer studies
De Commissie Ecologie en vrede van het bisdom San Marcos heeft op woensdag de resultaten bekendgemaakt van een studie over watergerelateerde problemen in de Marlin mijn, Men stelt de aanwezigheid vast van schadelijke metalen op een boven normaal niveau.
Voor het hele artikel klik hier
Cuba vandaag
Op 29 mei was prof. F. Houtart te gast met een boeiend gesprek over CUBA. Hij geeft ronduit zijn visie op ontwikkelingen in de economie, de crisis, de politiek, de vakbonden en de kerk in Cuba. Een samenvatting vinden jullie hieronder. Voor wie de ontwikkelingen in Cuba wat wil volgen zeker de moeite om te lezen! klik hier
CUBAN FIVE
Op 12 september 2010 zitten de Cuban Five al 12 jaar vast. Het gaat om vijf Cubanen die in Miami verbleven om de activiteiten van lokale terreurgroepen op te volgen en zo aanslagen tegen hun land te voorkomen. Na 12 jaar kennen deze vijf mensen nog steeds geen gerechtigheid
Voor het hele artikel klik hier
Cuba op weg naar….
In de media is heel wat te doen rond Cuba. In de Cubaanse staatssector zullen een half miljoen jobs worden geschrapt. Is dit een breuk met het socialisme? Is een stap naar wat Raúl Castro noemt “een economisch model dat gunstig is voor het land en dat de onomkeerbaarheid zal verzekeren van het sociaaal politiek bestel” m.a.w het socialisme? Lees hierover meer in een artikel van Marc Vandepitte: “Half miljoen jobs sneuvelen in de Cubaanse staatssector”. Ga naar www.cubanismo.net daar vind je het artikel.
donderdag, juli 08, 2010
Nieuwsbrief juli 2010
Guatemala op het matje geroepen in Genève
van Bart Verstraete, stafmedewerker Wereldsolidariteit te plaatse.Blog Luc Cortebeeck, MAANDAG 14 JUNI 2010
Op 9 juni waren de schendingen van arbeidsrechten in Guatemala het onderwerp van de commissie normen van de IAO in Genève. Wereldsolidariteit en ACV hebben vooraf heel wat lobbywerk verricht om overheden te overtuigen de schendingen te veroordelen. Uiteindelijk hebben de Verenigde Staten, België, Duitsland, Nederland en Oostenrijk hun bezorgdheid geuit over de situatie in Guatemala.
Voor het hele artikel klik hier
Guatemala: multinationals leven arbeidsrechten niet na
De MSICG, de brede beweging van vakbonden en boeren- en indianenorganisaties voert acties tegen bedrijf COBIGUA, een onderleverancier van de fruitmultinational Chiquita. De MSICG stelt de slechte werkomstandigheden en het niet betalen van het minimum loon aan de werknemers, aangesloten bij de vakbonden van het landbouwbedrijf aan de kaak.
Voor het hele artikel klik hier
Guatemala se ha convertido en un “paraíso” para el crimen, dice ONG
Guatemala se ha convertido en un "paraíso" para el crimen, que se ha enraizado tanto en la sociedad como en el Estado, advirtió el martes en un informe divulgado en Bruselas la ONG International Crisis Group.
Voor het hele artikel klik hier
CIDH da prórroga de 15 días al Gobierno
Mientras diversos grupos critican la actitud del Ejecutivo de no cumplir con las medidas cautelares recomendadas por la CIDH, de cerrar la mina Marlin, en San Marcos, el Gobierno logró una prórroga de 15 días para preparar y enviar un informe sobre las razones para mantener las operaciones de esa multinacional.
Voor het hele artikel klik hier
Preocupan conflictos a relator de la ONU
Líderes indígenas de todo el país denunciaron ayer ante James Anaya, relator especial de las Naciones Unidas para los Derechos de los Pueblos Indígenas, que la minería de metales y los proyectos de hidroeléctricas han generado contaminación, persecución y despojo de tierras.
Voor het hele artikel klik hier
van Bart Verstraete, stafmedewerker Wereldsolidariteit te plaatse.Blog Luc Cortebeeck, MAANDAG 14 JUNI 2010
Op 9 juni waren de schendingen van arbeidsrechten in Guatemala het onderwerp van de commissie normen van de IAO in Genève. Wereldsolidariteit en ACV hebben vooraf heel wat lobbywerk verricht om overheden te overtuigen de schendingen te veroordelen. Uiteindelijk hebben de Verenigde Staten, België, Duitsland, Nederland en Oostenrijk hun bezorgdheid geuit over de situatie in Guatemala.
Voor het hele artikel klik hier
Guatemala: multinationals leven arbeidsrechten niet na
De MSICG, de brede beweging van vakbonden en boeren- en indianenorganisaties voert acties tegen bedrijf COBIGUA, een onderleverancier van de fruitmultinational Chiquita. De MSICG stelt de slechte werkomstandigheden en het niet betalen van het minimum loon aan de werknemers, aangesloten bij de vakbonden van het landbouwbedrijf aan de kaak.
Voor het hele artikel klik hier
Guatemala se ha convertido en un “paraíso” para el crimen, dice ONG
Guatemala se ha convertido en un "paraíso" para el crimen, que se ha enraizado tanto en la sociedad como en el Estado, advirtió el martes en un informe divulgado en Bruselas la ONG International Crisis Group.
Voor het hele artikel klik hier
CIDH da prórroga de 15 días al Gobierno
Mientras diversos grupos critican la actitud del Ejecutivo de no cumplir con las medidas cautelares recomendadas por la CIDH, de cerrar la mina Marlin, en San Marcos, el Gobierno logró una prórroga de 15 días para preparar y enviar un informe sobre las razones para mantener las operaciones de esa multinacional.
Voor het hele artikel klik hier
Preocupan conflictos a relator de la ONU
Líderes indígenas de todo el país denunciaron ayer ante James Anaya, relator especial de las Naciones Unidas para los Derechos de los Pueblos Indígenas, que la minería de metales y los proyectos de hidroeléctricas han generado contaminación, persecución y despojo de tierras.
Voor het hele artikel klik hier
16/06/10 - 00:00 Nacionales
Preocupan conflictos a relator de la ONU
Líderes indígenas de todo el país denunciaron ayer ante James Anaya, relator especial de las Naciones Unidas para los Derechos de los Pueblos Indígenas, que la minería de metales y los proyectos de hidroeléctricas han generado contaminación, persecución y despojo de tierras.
POR CRISTINA BONILLO Y GEOVANNI CONTRERAS
Ante más de 10 mil personas reunidas en la aldea Santa Fe Ocaña, San Juan Sacatepéquez, el relator fue enterado de más de 30 problemas, entre estos el que existe con la planta de Cementos Progreso en ese municipio; el de la mina Marlin, en San Miguel Ixtahuacán, San Marcos; con la próxima puesta en marcha de otra mina en Asunción Mita, Jutiapa; y la construcción de hidroeléctricas en Quiché, Alta Verapaz y Guatemala.
Mujeres, hombres y niños subieron al estrado y tomaron los micrófonos para reclamar el fin de los proyectos de minería, generación eléctrica y la persecución y criminalización de sus líderes comunitarios.
La reunión duró unas tres horas, y luego el relator expresó: “Esta es una información muy preocupante, es información que duele escuchar”.
Posteriormente señaló que todo lo expuesto se va a “analizar, evaluar y comentar con el Estado”.
“El enfoque principal de la visita es verificar el derecho de consulta de megaproyectos de minería e hidroeléctricas, que es una preocupación que he comunicado ya al Gobierno”, explicó el relator.
Leopoldo Méndez, representante de la organización Waqib’ Kej, explicó que el objetivo principal de los 600 delegados indígenas de 200 lugares del país fue hacer ver al relator “el maltrato contra la madre tierra y que nos perjudica a todos”.
Anaya visitará hoy San Miguel Ixtahuacán, Huehuetenango, donde se reunirá con las autoridades y recorrerá la mina Marlin.
Se intentó conocer la opinión de Montana Exploradora, propietaria de esta mina, respecto de los señalamientos, pero su relacionista, Maritza Ruiz, indicó que no pueden emitir opinión, porque desconocen la información que recibió Anaya.
Comprobarán situación
El vicepresidente Rafael Espada informó que en los próximos 12 días arribará una delegación de la Organización de los Estados Americanos (OEA), para evaluar la actividad de la mina Marlin.
“Se les invitó para que vinieran. Vamos a seguir las instrucciones de la OEA, pero les pedimos que analicen el reporte del Gobierno. Los ministerios no tienen evidencia de contaminación”, aseguró el funcionario, a su retorno de una gira por EE. UU.
“Nos dieron dos semanas de gracia para evaluar el dictamen que daremos. Nos quedan 10 ó 12 días, y en ese tiempo vendrán. Si nos demuestran que hay contaminación o riesgos en seres humanos, seríamos los primeros en cerrarla”, aseguró Espada.
VN - rapporteur betrokken bij conflicten.
Gisteren hebben inheemse leiders uit het hele land aan James Anaya, speciaal rapporteur van de Verenigde Naties voor de rechten van inheemse volkeren, gemeld dat de winning van metalen en waterkrachtprojecten hebben geleid tot vervuiling, vervolging en onteigening van grond.
Door Cristina Bonillo en Geovanni Contreras.
Meer dan 10 000 mensen kwamen bijeen in het dorpje Santa Fe Ocaña.
San Juan Sacatepequez, de spreker was op de hoogte van meer dan 30 problemen, waaronder het geval met “Cementos Progreso fabriek” in de gemeente, de Marlin-mijn in de San Miguel Ixtahuancán gemeenschap in San Marcos en met de aanstaande opening van een andere mijn in Asunción Mita, Jutiinapa, en de bouw van waterkrachtcentrales in Quiche, in Alta Verapaz en in Guatemala.
Vrouwen, mannen en kinderen beklommen het podium en namen de microfoon om te eisen dat er een einde gemaakt wordt aan de mijnbouw, elektriciteitsopwekking en aan de vervolging en de criminalisering van hun gemeenschapsleiders.
De vergadering duurde ongeveer drie uur, toen de spreker zei: "Dit is zeer zorgwekkende informatie, dat doet pijn om te horen."
Nadien heeft hij aangekondigd om de bovenstaande aantijgingen te gaan onderzoeken, te evalueren en te bespreken met de Staat."
"De belangrijkste focus van het bezoek is en blijft het controleren of het recht op raadpleging van de megaprojecten in de mijnbouw en de bouw van waterkrachtcentrales wordt toegestaan. Dat is een zorg die ik al met de regering heb besproken," zei de reporter.
Leopoldo Mendez, vertegenwoordiger van de organisatie Waqib 'Kej, verklaarde dat de belangrijkste doelstelling van de 600 inheemse afgevaardigden uit 200 plaatsen over het hele land was om "de mishandeling van Moeder Aarde en dat raakt ons allen" te laten zien aan de rapporteur.
Vandaag brengt James Anaya een bezoek aan San Miguel Ixtahuacán en Huehuetenango, waar hij de autoriteiten zal ontmoeten om een bezoek te brengen aan de Marlin mijn.
Er werden pogingen gedaan om de mening van Montana Exploradora de eigenaars van de mijn te aanhoren, betreffende de signalisatieborden, maar hun vertegenwoordiger, Maritza Ruiz zei dat ze geen advies kon uitbrengen, omdat ze niet op de hoogte waren van de informatie die de heer Anaya reeds had ontvangen.
Vaststelling
De Vicepresident Rafael Espada zei dat in de komende 12 dagen een delegatie zal komen uit de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS), om de activiteiten van de Marlin mijn te evalueren.
"Ze waren uitgenodigd om te komen. We volgen de instructies van de OAS, maar wij vragen u om het regeringsverslag te analyseren. De ministeries hebben geen evident bewijs van besmetting vastgesteld, "zei de ambtenaar, bij zijn terugkeer van een tour van de EE. UU.
"We kregen twee weken respijt om het advies te kunnen beoordelen. We hebben 10 a 12 dagen, en gedurende die tijd zullen we zien dat er verontreiniging of risico's voor de mens is, Indien men de contaminatie bevestigd zullen we de eerste zijn om de mijn te sluiten, "bevestigde Espada.
Preocupan conflictos a relator de la ONU
Líderes indígenas de todo el país denunciaron ayer ante James Anaya, relator especial de las Naciones Unidas para los Derechos de los Pueblos Indígenas, que la minería de metales y los proyectos de hidroeléctricas han generado contaminación, persecución y despojo de tierras.
POR CRISTINA BONILLO Y GEOVANNI CONTRERAS
Ante más de 10 mil personas reunidas en la aldea Santa Fe Ocaña, San Juan Sacatepéquez, el relator fue enterado de más de 30 problemas, entre estos el que existe con la planta de Cementos Progreso en ese municipio; el de la mina Marlin, en San Miguel Ixtahuacán, San Marcos; con la próxima puesta en marcha de otra mina en Asunción Mita, Jutiapa; y la construcción de hidroeléctricas en Quiché, Alta Verapaz y Guatemala.
Mujeres, hombres y niños subieron al estrado y tomaron los micrófonos para reclamar el fin de los proyectos de minería, generación eléctrica y la persecución y criminalización de sus líderes comunitarios.
La reunión duró unas tres horas, y luego el relator expresó: “Esta es una información muy preocupante, es información que duele escuchar”.
Posteriormente señaló que todo lo expuesto se va a “analizar, evaluar y comentar con el Estado”.
“El enfoque principal de la visita es verificar el derecho de consulta de megaproyectos de minería e hidroeléctricas, que es una preocupación que he comunicado ya al Gobierno”, explicó el relator.
Leopoldo Méndez, representante de la organización Waqib’ Kej, explicó que el objetivo principal de los 600 delegados indígenas de 200 lugares del país fue hacer ver al relator “el maltrato contra la madre tierra y que nos perjudica a todos”.
Anaya visitará hoy San Miguel Ixtahuacán, Huehuetenango, donde se reunirá con las autoridades y recorrerá la mina Marlin.
Se intentó conocer la opinión de Montana Exploradora, propietaria de esta mina, respecto de los señalamientos, pero su relacionista, Maritza Ruiz, indicó que no pueden emitir opinión, porque desconocen la información que recibió Anaya.
Comprobarán situación
El vicepresidente Rafael Espada informó que en los próximos 12 días arribará una delegación de la Organización de los Estados Americanos (OEA), para evaluar la actividad de la mina Marlin.
“Se les invitó para que vinieran. Vamos a seguir las instrucciones de la OEA, pero les pedimos que analicen el reporte del Gobierno. Los ministerios no tienen evidencia de contaminación”, aseguró el funcionario, a su retorno de una gira por EE. UU.
“Nos dieron dos semanas de gracia para evaluar el dictamen que daremos. Nos quedan 10 ó 12 días, y en ese tiempo vendrán. Si nos demuestran que hay contaminación o riesgos en seres humanos, seríamos los primeros en cerrarla”, aseguró Espada.
VN - rapporteur betrokken bij conflicten.
Gisteren hebben inheemse leiders uit het hele land aan James Anaya, speciaal rapporteur van de Verenigde Naties voor de rechten van inheemse volkeren, gemeld dat de winning van metalen en waterkrachtprojecten hebben geleid tot vervuiling, vervolging en onteigening van grond.
Door Cristina Bonillo en Geovanni Contreras.
Meer dan 10 000 mensen kwamen bijeen in het dorpje Santa Fe Ocaña.
San Juan Sacatepequez, de spreker was op de hoogte van meer dan 30 problemen, waaronder het geval met “Cementos Progreso fabriek” in de gemeente, de Marlin-mijn in de San Miguel Ixtahuancán gemeenschap in San Marcos en met de aanstaande opening van een andere mijn in Asunción Mita, Jutiinapa, en de bouw van waterkrachtcentrales in Quiche, in Alta Verapaz en in Guatemala.
Vrouwen, mannen en kinderen beklommen het podium en namen de microfoon om te eisen dat er een einde gemaakt wordt aan de mijnbouw, elektriciteitsopwekking en aan de vervolging en de criminalisering van hun gemeenschapsleiders.
De vergadering duurde ongeveer drie uur, toen de spreker zei: "Dit is zeer zorgwekkende informatie, dat doet pijn om te horen."
Nadien heeft hij aangekondigd om de bovenstaande aantijgingen te gaan onderzoeken, te evalueren en te bespreken met de Staat."
"De belangrijkste focus van het bezoek is en blijft het controleren of het recht op raadpleging van de megaprojecten in de mijnbouw en de bouw van waterkrachtcentrales wordt toegestaan. Dat is een zorg die ik al met de regering heb besproken," zei de reporter.
Leopoldo Mendez, vertegenwoordiger van de organisatie Waqib 'Kej, verklaarde dat de belangrijkste doelstelling van de 600 inheemse afgevaardigden uit 200 plaatsen over het hele land was om "de mishandeling van Moeder Aarde en dat raakt ons allen" te laten zien aan de rapporteur.
Vandaag brengt James Anaya een bezoek aan San Miguel Ixtahuacán en Huehuetenango, waar hij de autoriteiten zal ontmoeten om een bezoek te brengen aan de Marlin mijn.
Er werden pogingen gedaan om de mening van Montana Exploradora de eigenaars van de mijn te aanhoren, betreffende de signalisatieborden, maar hun vertegenwoordiger, Maritza Ruiz zei dat ze geen advies kon uitbrengen, omdat ze niet op de hoogte waren van de informatie die de heer Anaya reeds had ontvangen.
Vaststelling
De Vicepresident Rafael Espada zei dat in de komende 12 dagen een delegatie zal komen uit de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS), om de activiteiten van de Marlin mijn te evalueren.
"Ze waren uitgenodigd om te komen. We volgen de instructies van de OAS, maar wij vragen u om het regeringsverslag te analyseren. De ministeries hebben geen evident bewijs van besmetting vastgesteld, "zei de ambtenaar, bij zijn terugkeer van een tour van de EE. UU.
"We kregen twee weken respijt om het advies te kunnen beoordelen. We hebben 10 a 12 dagen, en gedurende die tijd zullen we zien dat er verontreiniging of risico's voor de mens is, Indien men de contaminatie bevestigd zullen we de eerste zijn om de mijn te sluiten, "bevestigde Espada.
CIDH da prórroga de 15 días al Gobierno
Mientras diversos grupos critican la actitud del Ejecutivo de no cumplir con las medidas cautelares recomendadas por la CIDH, de cerrar la mina Marlin, en San Marcos, el Gobierno logró una prórroga de 15 días para preparar y enviar un informe sobre las razones para mantener las operaciones de esa multinacional.
POR ALBERTO RAMÍREZ E.
Ruth Del Valle, directora de Comisión Presidencial Coordinadora de la Política del Ejecutivo en Materia de Derechos Humanos, informó que esa entidad pidió a la Comisión Internacional de Derechos Humanos (CIDH) una prórroga, la cual fue otorgada.
El plazo adicional de 15 días empezó ayer y termina el 25 de junio.
Del Valle agregó que todavía se efectúan consultas a diferentes dependencias del Estado para redactar el informe, el cual será enviado por la Copredeh a la Cancillería, y de ahí a la Embajada de Guatemala en Washington.
Cautelares
El 20 de mayo de este año, la CIDH otorgó medidas cautelares a favor de los pobladores de 18 comunidades de Sipacapa y San Miguel Ixtahuacán, San Marcos, cercanas a la mina Marlin, y pidió suspender las operaciones de la empresa hasta que la Comisión adopte una decisión de fondo.
También le solicitó al Gobierno guatemalteco adoptar medidas que prevengan la contaminación por la minería y, a la vez, limpiar las fuentes hídricas de esas comunidades.
El presidente Álvaro Colom hizo público hace unos días que no acataría las disposiciones de la CIDH, porque no había indicios de que la mina contaminara.
Rafael Maldonado, coordinador del Centro de Acción Legal Ambiental y Social, señaló que Guatemala jamás se había negado a aplicar las medidas cautelares de la CIDH, y ahora el Gobierno se pone en el papel de irresponsable, como en la época de las dictaduras, cuando no se respetaban los convenios.
Agregó que Colom solo ve el derecho de su nariz, porque sabe que el proceso es lento, y cuando se emita la condena, él ya no estará en la Presidencia.
Jorge Morales, dirigente de la Convergencia Maya Waqib’Kej, comentó que Guatemala terminará siendo sancionada por la Corte Interamericana de Derechos Humanos, y mientras la empresa minera gana millones de dólares y causa daños ambientales, los guatemaltecos pagarán la millonaria sanción que se le impondrá el Estado.
Vertaling
IACHR geeft 15-dagen verlenging aan de regering
Hoewel verschillende groepen kritiek hebben op de houding van de uitvoerende macht omdat die niet voldoen aan de voorzorgsmaatregelen die worden aanbevolen door de IACHR om de Marlin mijn in San Marcos te sluiten, slaagde de overheid erin een 15-daagse verlenging te bekomen om een verslag voor te bereiden over de redenen voor het handhaven van de operaties van de multinational.
Ruth Del Valle, directeur van de presidentiële commissie voor de coördinatie van uitvoerend beleid op het gebied van de mensenrechten, zei dat de entiteit genaamd de Internationale Commissie Rechten van de Mens (IACHR) een uitbreiding had toegekend.
De extra periode van 15 dagen begon begin juni en eindigde op 25 juni.
Del Valle zei dat zij nog steeds verschillende overheidsinstellingen raadpleegt voor het ontwerp van het verslag, dat zal worden toegezonden door COPREDEH aan het ministerie van Buitenlandse Zaken en vervolgens naar de Ambassade van Guatemala in Washington.
Voorzorgsmaatregel.
Op 20 mei van dit jaar, had de IACHR conservatoire maatregelen verleend namens de inwoners van de 18 gemeenschappen in Sipacapa, de San Miguel gemeenschap en San Marcos, in de buurt van de Marlin mijn, en vroeg om de operaties van het bedrijf op te schorten totdat de Commissie een besluit ten gronde had genomen.
Zij vroeg ook de Guatemalteekse regering om maatregelen ter voorkoming van verontreiniging, door mijnbouw, van de schoon waterbronnen in deze gemeenschappen te nemen.
President Alvaro Colom heeft enkele dagen geleden aangekondigd dat hij zich niet zou houden aan de bepalingen van de IACHR, omdat er geen bewijs was dat de mijn verontreinigde.
Rafael Maldonado, coördinator van het Center for Environmental Law en Sociale Actie, zei dat Guatemala nog nooit had geweigerd om de conservatoire maatregelen toe te passen door de IACHR, en de regering terug gaat in de rol van onverantwoord gedrag, zoals in de dagen van de dictatuur, toen afspraken niet werden nageleefd.
Colom voegde eraan toe dat hij hiervoor zijn neus ophaalde, in de wetenschap dat het proces traag zal verlopen, en bij een veroordeling hij niet meer in functie zal zijn.
Jorge Morales, de leider van de convergentiedoelstelling Waqib'Kej Maya zei dat Guatemala uiteindelijk zal gesanctioneerd worden door het Inter-Amerikaans Hof voor de Rechten van de Mens, en dat het mijnbouwbedrijf miljoenen dollars aan milieuschade zal veroorzaken, en de Guatemalteken zullen de miljoenen boete moeten betalen die zal opgelegd worden aan de staat.
Door Alberto Ramirez E.
Mientras diversos grupos critican la actitud del Ejecutivo de no cumplir con las medidas cautelares recomendadas por la CIDH, de cerrar la mina Marlin, en San Marcos, el Gobierno logró una prórroga de 15 días para preparar y enviar un informe sobre las razones para mantener las operaciones de esa multinacional.
POR ALBERTO RAMÍREZ E.
Ruth Del Valle, directora de Comisión Presidencial Coordinadora de la Política del Ejecutivo en Materia de Derechos Humanos, informó que esa entidad pidió a la Comisión Internacional de Derechos Humanos (CIDH) una prórroga, la cual fue otorgada.
El plazo adicional de 15 días empezó ayer y termina el 25 de junio.
Del Valle agregó que todavía se efectúan consultas a diferentes dependencias del Estado para redactar el informe, el cual será enviado por la Copredeh a la Cancillería, y de ahí a la Embajada de Guatemala en Washington.
Cautelares
El 20 de mayo de este año, la CIDH otorgó medidas cautelares a favor de los pobladores de 18 comunidades de Sipacapa y San Miguel Ixtahuacán, San Marcos, cercanas a la mina Marlin, y pidió suspender las operaciones de la empresa hasta que la Comisión adopte una decisión de fondo.
También le solicitó al Gobierno guatemalteco adoptar medidas que prevengan la contaminación por la minería y, a la vez, limpiar las fuentes hídricas de esas comunidades.
El presidente Álvaro Colom hizo público hace unos días que no acataría las disposiciones de la CIDH, porque no había indicios de que la mina contaminara.
Rafael Maldonado, coordinador del Centro de Acción Legal Ambiental y Social, señaló que Guatemala jamás se había negado a aplicar las medidas cautelares de la CIDH, y ahora el Gobierno se pone en el papel de irresponsable, como en la época de las dictaduras, cuando no se respetaban los convenios.
Agregó que Colom solo ve el derecho de su nariz, porque sabe que el proceso es lento, y cuando se emita la condena, él ya no estará en la Presidencia.
Jorge Morales, dirigente de la Convergencia Maya Waqib’Kej, comentó que Guatemala terminará siendo sancionada por la Corte Interamericana de Derechos Humanos, y mientras la empresa minera gana millones de dólares y causa daños ambientales, los guatemaltecos pagarán la millonaria sanción que se le impondrá el Estado.
Vertaling
IACHR geeft 15-dagen verlenging aan de regering
Hoewel verschillende groepen kritiek hebben op de houding van de uitvoerende macht omdat die niet voldoen aan de voorzorgsmaatregelen die worden aanbevolen door de IACHR om de Marlin mijn in San Marcos te sluiten, slaagde de overheid erin een 15-daagse verlenging te bekomen om een verslag voor te bereiden over de redenen voor het handhaven van de operaties van de multinational.
Ruth Del Valle, directeur van de presidentiële commissie voor de coördinatie van uitvoerend beleid op het gebied van de mensenrechten, zei dat de entiteit genaamd de Internationale Commissie Rechten van de Mens (IACHR) een uitbreiding had toegekend.
De extra periode van 15 dagen begon begin juni en eindigde op 25 juni.
Del Valle zei dat zij nog steeds verschillende overheidsinstellingen raadpleegt voor het ontwerp van het verslag, dat zal worden toegezonden door COPREDEH aan het ministerie van Buitenlandse Zaken en vervolgens naar de Ambassade van Guatemala in Washington.
Voorzorgsmaatregel.
Op 20 mei van dit jaar, had de IACHR conservatoire maatregelen verleend namens de inwoners van de 18 gemeenschappen in Sipacapa, de San Miguel gemeenschap en San Marcos, in de buurt van de Marlin mijn, en vroeg om de operaties van het bedrijf op te schorten totdat de Commissie een besluit ten gronde had genomen.
Zij vroeg ook de Guatemalteekse regering om maatregelen ter voorkoming van verontreiniging, door mijnbouw, van de schoon waterbronnen in deze gemeenschappen te nemen.
President Alvaro Colom heeft enkele dagen geleden aangekondigd dat hij zich niet zou houden aan de bepalingen van de IACHR, omdat er geen bewijs was dat de mijn verontreinigde.
Rafael Maldonado, coördinator van het Center for Environmental Law en Sociale Actie, zei dat Guatemala nog nooit had geweigerd om de conservatoire maatregelen toe te passen door de IACHR, en de regering terug gaat in de rol van onverantwoord gedrag, zoals in de dagen van de dictatuur, toen afspraken niet werden nageleefd.
Colom voegde eraan toe dat hij hiervoor zijn neus ophaalde, in de wetenschap dat het proces traag zal verlopen, en bij een veroordeling hij niet meer in functie zal zijn.
Jorge Morales, de leider van de convergentiedoelstelling Waqib'Kej Maya zei dat Guatemala uiteindelijk zal gesanctioneerd worden door het Inter-Amerikaans Hof voor de Rechten van de Mens, en dat het mijnbouwbedrijf miljoenen dollars aan milieuschade zal veroorzaken, en de Guatemalteken zullen de miljoenen boete moeten betalen die zal opgelegd worden aan de staat.
Door Alberto Ramirez E.
Guatemala se ha convertido en un “paraíso” para el crimen, dice ONG
Guatemala se ha convertido en un "paraíso" para el crimen, que se ha enraizado tanto en la sociedad como en el Estado, advirtió el martes en un informe divulgado en Bruselas la ONG International Crisis Group.
Un hombre desmembrado fue localizado a inmediaciones del mercado de la colonia Maya. Fiscales analizan escenea del macabro hallazgo. (Foto Prensa Libre: Daniel Herrera)
1 de 3
AFP Bruselas
El "fracaso" del país centroamericano a la hora de hacer frente a las causas de su guerra civil, implementar el acuerdo de paz de 1996 y desmantelar los aparatos de seguridad clandestinos "han abierto la puerta al crimen violento", una lacra alimentada por unas fuerzas de policía "débiles y corruptas", lamentó en un comunicado esta organización internacional sin fines de lucro.
"Guatemala es uno de los países más peligrosos, con unas 6 mil 500 muertes en 2009, más de la media anual de asesinatos durante el conflicto" armado, según International Crisis Group, que denuncia que el país es ahora "un paraíso para el crimen".
El gobierno del presidente guatemalteco Alvaro Colom, en el poder desde 2008, ha estado marcado por "la inestabilidad y la falta de capacidad", con el paso de cinco ministros de Interior, dos de ellos acusados de corrupción, y la detención de dos jefes de policía por sus vínculos con el tráfico de drogas, afirma.
"El gobierno necesita priorizar la reforma de la policía, del ejército y la justicia" para enfrentar la espiral de violencia, la "proliferación" de bandas juveniles delincuentes y de "organizaciones mexicanas de tráfico de drogas", según el informe.
El International Crisis Group afirma en cambio que ha habido algunos "progresos" en cuanto a la colaboración del gobierno con organizaciones como la Comisión Internacional contra la Impunidad en Guatemala, activada por la ONU.
Pero lamenta la "dimisión inesperada" de su director, el jurista español Carlos Castresana, a principios de mes y solicita al secretario general de la ONU, Ban Ki-moon, que designe a su sucesor "rápidamente" .
Vertaling:
Guatemala is uitgegroeid tot een "paradijs" voor criminaliteit
Guatemala is uitgegroeid tot een "paradijs" voor de misdaad , die zowel is geworteld in de maatschappij als in de Staat , zei de “NGO International Crisis Group” recent in een rapport uitgebracht in Brussel .
Het 'falen' van het Midden-Amerikaans land vindt haar oorzaak in de aanpak van de burgeroorlog , De implementatie van het vredesakkoord van 1996 en de ontmanteling van de clandestiene veiligheidsorganisaties, hebben de deuren geopend voor de geweldsdelicten, de plaag wordt gevoed door een zwakke en corrupte politie. Verklaarde deze internationale non-profit organisatie.
"Guatemala is een van de meest gevaarlijke landen, met ongeveer 6500 doden in 2009 , meer dan het jaarlijkse gemiddelde van moorden tijdens het gewapend conflict, volgens de International Crisis Group , die beweert dat het land nu een toevluchtsoord voor criminaliteit is.
“De regering van de Guatemalteekse president Alvaro Colom , die aan de macht is sinds 2008, werd gekenmerkt door " instabiliteit en gebrek aan capaciteit ", met de passage van vijf ministers van Binnenlandse Zaken, waaronder twee beschuldigingen van corruptie, en de arrestatie van twee leiders van de politie voor hun banden met de drugshandel”, zei hij.
" De regering moet de hervorming van de politie, het leger en de justitie prioritair stellen om de escalatie van het geweld aan te pakken, de wildgroei van jeugd bendes en criminele organisaties zoals Mexicaanse organisaties in handel in verdovende middelen tegengaan "aldus het rapport.
De International Crisis Group, zegt echter dat er enige "vooruitgang is "in het samenwerken van de overheid met organisaties zoals de Internationale Commissie tegen straffeloosheid in Guatemala die door de VN werd geactiveerd.
Maar hij betreurde het "onverwachte ontslag" van haar directeur, de Spaanse jurist Carlos Castresana, eerder deze maand en de organisatie vroeg aan de VN- secretaris-generaal, Ban Ki -moon om zijn opvolger "snel te benoemen."
Guatemala se ha convertido en un "paraíso" para el crimen, que se ha enraizado tanto en la sociedad como en el Estado, advirtió el martes en un informe divulgado en Bruselas la ONG International Crisis Group.
Un hombre desmembrado fue localizado a inmediaciones del mercado de la colonia Maya. Fiscales analizan escenea del macabro hallazgo. (Foto Prensa Libre: Daniel Herrera)
1 de 3
AFP Bruselas
El "fracaso" del país centroamericano a la hora de hacer frente a las causas de su guerra civil, implementar el acuerdo de paz de 1996 y desmantelar los aparatos de seguridad clandestinos "han abierto la puerta al crimen violento", una lacra alimentada por unas fuerzas de policía "débiles y corruptas", lamentó en un comunicado esta organización internacional sin fines de lucro.
"Guatemala es uno de los países más peligrosos, con unas 6 mil 500 muertes en 2009, más de la media anual de asesinatos durante el conflicto" armado, según International Crisis Group, que denuncia que el país es ahora "un paraíso para el crimen".
El gobierno del presidente guatemalteco Alvaro Colom, en el poder desde 2008, ha estado marcado por "la inestabilidad y la falta de capacidad", con el paso de cinco ministros de Interior, dos de ellos acusados de corrupción, y la detención de dos jefes de policía por sus vínculos con el tráfico de drogas, afirma.
"El gobierno necesita priorizar la reforma de la policía, del ejército y la justicia" para enfrentar la espiral de violencia, la "proliferación" de bandas juveniles delincuentes y de "organizaciones mexicanas de tráfico de drogas", según el informe.
El International Crisis Group afirma en cambio que ha habido algunos "progresos" en cuanto a la colaboración del gobierno con organizaciones como la Comisión Internacional contra la Impunidad en Guatemala, activada por la ONU.
Pero lamenta la "dimisión inesperada" de su director, el jurista español Carlos Castresana, a principios de mes y solicita al secretario general de la ONU, Ban Ki-moon, que designe a su sucesor "rápidamente" .
Vertaling:
Guatemala is uitgegroeid tot een "paradijs" voor criminaliteit
Guatemala is uitgegroeid tot een "paradijs" voor de misdaad , die zowel is geworteld in de maatschappij als in de Staat , zei de “NGO International Crisis Group” recent in een rapport uitgebracht in Brussel .
Het 'falen' van het Midden-Amerikaans land vindt haar oorzaak in de aanpak van de burgeroorlog , De implementatie van het vredesakkoord van 1996 en de ontmanteling van de clandestiene veiligheidsorganisaties, hebben de deuren geopend voor de geweldsdelicten, de plaag wordt gevoed door een zwakke en corrupte politie. Verklaarde deze internationale non-profit organisatie.
"Guatemala is een van de meest gevaarlijke landen, met ongeveer 6500 doden in 2009 , meer dan het jaarlijkse gemiddelde van moorden tijdens het gewapend conflict, volgens de International Crisis Group , die beweert dat het land nu een toevluchtsoord voor criminaliteit is.
“De regering van de Guatemalteekse president Alvaro Colom , die aan de macht is sinds 2008, werd gekenmerkt door " instabiliteit en gebrek aan capaciteit ", met de passage van vijf ministers van Binnenlandse Zaken, waaronder twee beschuldigingen van corruptie, en de arrestatie van twee leiders van de politie voor hun banden met de drugshandel”, zei hij.
" De regering moet de hervorming van de politie, het leger en de justitie prioritair stellen om de escalatie van het geweld aan te pakken, de wildgroei van jeugd bendes en criminele organisaties zoals Mexicaanse organisaties in handel in verdovende middelen tegengaan "aldus het rapport.
De International Crisis Group, zegt echter dat er enige "vooruitgang is "in het samenwerken van de overheid met organisaties zoals de Internationale Commissie tegen straffeloosheid in Guatemala die door de VN werd geactiveerd.
Maar hij betreurde het "onverwachte ontslag" van haar directeur, de Spaanse jurist Carlos Castresana, eerder deze maand en de organisatie vroeg aan de VN- secretaris-generaal, Ban Ki -moon om zijn opvolger "snel te benoemen."
Guatemala: multinationals leven arbeidsrechten niet na
De MSICG, de brede beweging van vakbonden en boeren- en indianenorganisaties voert acties tegen bedrijf COBIGUA, een onderleverancier van de fruitmultinational Chiquita. De MSICG stelt de slechte werkomstandigheden en het niet betalen van het minimum loon aan de werknemers, aangesloten bij de vakbonden van het landbouwbedrijf aan de kaak.
Vanaf 5 april hebben de werknemers stakingsacties ondernomen met als doel dat de arbeidsrechten zoals die in de grondwet zijn opgenomen, worden nageleefd. COBIGUA-Chiquita heeft gedreigd haar bedrijf te sluiten als de werknemers doorgaan met het stopzetten van hun werkzaamheden. Als gevolg van de stakingsacties heeft Leonel Peréz Lara, lid van het bestuur van UNSITRAGUA en MSICG doodsbedreigingen ontvangen.
MSICG is bezig om de regering van Guatemala aan te klagen bij de regering van de Verenigde Staten in het kader van het vrijhandelsverdrag CAFTA vanwege de ernstige schendingen aan de arbeidsrechten. Ook del Monte en Dole worden
aangeklaagd.
De MSICG, de brede beweging van vakbonden en boeren- en indianenorganisaties voert acties tegen bedrijf COBIGUA, een onderleverancier van de fruitmultinational Chiquita. De MSICG stelt de slechte werkomstandigheden en het niet betalen van het minimum loon aan de werknemers, aangesloten bij de vakbonden van het landbouwbedrijf aan de kaak.
Vanaf 5 april hebben de werknemers stakingsacties ondernomen met als doel dat de arbeidsrechten zoals die in de grondwet zijn opgenomen, worden nageleefd. COBIGUA-Chiquita heeft gedreigd haar bedrijf te sluiten als de werknemers doorgaan met het stopzetten van hun werkzaamheden. Als gevolg van de stakingsacties heeft Leonel Peréz Lara, lid van het bestuur van UNSITRAGUA en MSICG doodsbedreigingen ontvangen.
MSICG is bezig om de regering van Guatemala aan te klagen bij de regering van de Verenigde Staten in het kader van het vrijhandelsverdrag CAFTA vanwege de ernstige schendingen aan de arbeidsrechten. Ook del Monte en Dole worden
aangeklaagd.
Guatemala op het matje geroepen in Genève
van Bart Verstraete, stafmedewerker Wereldsolidariteit te plaatse.Blog Luc Cortebeeck, MAANDAG 14 JUNI 2010
Op 9 juni waren de schendingen van arbeidsrechten in Guatemala het onderwerp van de commissie normen van de IAO in Genève. Wereldsolidariteit en ACV hebben vooraf heel wat lobbywerk verricht om overheden te overtuigen de schendingen te veroordelen. Uiteindelijk hebben de Verenigde Staten, België, Duitsland, Nederland en Oostenrijk hun bezorgdheid geuit over de situatie in Guatemala.
46 vakbondsleiders vermoord!
In Guatemala zijn schendingen van de fundamentele arbeidsnormen schering en inslag. Uit het laatste rapport van het expertencomité, dat verscheen in februari 2010, wordt uitvoerig ingegaan op de talloze moorden en andere geweldplegingen tegen vakbondsleiders. Volgens het laatste rapport van de “Syndicale, inheemse en boerenbeweging” werden tussen januari 2007 en februari 2010 maar liefst 46 vakbondsleiders vermoord in Guatemala. Het expertencomite was dan ook niet mals voor de Guatemlateekse autoriteiten: het rapport stelt zwart op wit dat er in Guatemala een politieke onwil heerst om aan deze grove schendingen van de syndicale vrijheden ook maar iets te doen. Dit rapport is uitermate belangrijk: het is een objectief bewijs voor de aanklacht van de schendingen op de commissie normen in de IAO-conferentie, waar overheden, maar ook de vertegenwoordiging van werknemers en werkgevers naar kunnen verwijzen in hun verklaringen.
De commissie normen
De commissie normen van de IAO-conferentie komt elk jaar samen in Genève. Het is een tripartite orgaan, waarin zowel overheden, werkgevers als werknemers vertegenwoordigd zijn. Luc Cortebeeck is er de woordvoerder van de werknemers (van alle vakbonden wereldwijd die er vertegenwoordigd zijn). Op 9 juni, in de namiddag moest Guatemala zich komen verantwoorden voor de aanhoudende grove schendingen van de vrijheid van syndicale vereniging. Vervolgens kwam Luc aan het woord en uitte hij zijn sterke bezorgdheid over de situatie in Guatemala. Daarna kwam de woordvoerder van de werkgevers aan het woord. Vervolgens mogen werknemers, werkgevers én overheden die dit wensen een verklaring afleggen mbt dat specifieke land.
Het lobbywerk van Wereldsolidariteit en ACV
Bart Verstraeten, die het internationaal politiek werk van Wereldsolidariteit verzorgt, en ACV hebben naar aanloop van vandaag heel wat lobbywerk verricht om België, de EU en de Verenigde Staten op te roepen om hun bezorgdheid te uiten over de schendingen van arbeidsrechten in Guatemala. We vinden dat belangrijk om een tegengewicht te geven aan de stemmen van de werkgevers en dien van de Latijns-Amerikaanse landen die, ondanks de sterke bewoordingen van het expertencomite, overtuigd blijven dat syndicalisten niet specifiek geviseerd worden en dat Guatemala naar behoren meewerkt met de IAO.
De EU haakte na lang aandringen uiteindelijk af omdat het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk niet akkoord gingen met de verklaring, maar België nam wel een duidelijk standpunt in en kon daarbij ook in naam van Nederland, Duitsland en Oostenrijk spreken. Josly Piette deed daarbij het krachtige woord, en riep de Guatemalteekse regering op om eindelijk maatregelen te nemen om de vervolging van syndicalisten te stoppen. Ook de Verenigde Staten hebben een sterke verklaring afgelegd.
Morele straf voor Guatemala
Samen met partnerorganisatie CGTG in Guatemala en de “Syndicale, inheemse en boerenbeweging” waarmee zij nu een front vormt, hopen we ten zeerste dat Guatemala wordt opgenomen in het eindrapport van de IAO-conferentie in 2010 met een speciale paragraaf. Ook al heeft de IAO geen effectieve sanctiemacht, er gaat zeker en vast een morele straf uit van dit rapport. Alle 25 landen die worden voorgedragen op de commissie normen willen er alles aan doen om uit dit rapport te blijven. Want een vermelding is een serieuze blaam voor het land in kwestie. Toekomstige handelsakkoorden en andere betrekkingen zouden daardoor wel eens in het gedrang kunnen komen.
Op dit moment wordt een sterke veroordeling van Guatemala geblokkeerd door de werkgeversgroep. Wordt vervolgd...
Luc Cortebeeck, is voorzitter van de werknemersgroep van de commissie van de normen. Hier aan het werk als voorzitter midden de leden van zijn bureau.Van links naar rechts: Beatrice Vacoto van ACTRAV(de vakbondspermanentie bij de IAO), Steve Benedict, directeur ITUC; Luc Cortebeeck,Khurshid Ahmed uit Pakistan; Mademba Sock uit Senegal en Trine Lise Sundnes uit Noorwegen.
van Bart Verstraete, stafmedewerker Wereldsolidariteit te plaatse.Blog Luc Cortebeeck, MAANDAG 14 JUNI 2010
Op 9 juni waren de schendingen van arbeidsrechten in Guatemala het onderwerp van de commissie normen van de IAO in Genève. Wereldsolidariteit en ACV hebben vooraf heel wat lobbywerk verricht om overheden te overtuigen de schendingen te veroordelen. Uiteindelijk hebben de Verenigde Staten, België, Duitsland, Nederland en Oostenrijk hun bezorgdheid geuit over de situatie in Guatemala.
46 vakbondsleiders vermoord!
In Guatemala zijn schendingen van de fundamentele arbeidsnormen schering en inslag. Uit het laatste rapport van het expertencomité, dat verscheen in februari 2010, wordt uitvoerig ingegaan op de talloze moorden en andere geweldplegingen tegen vakbondsleiders. Volgens het laatste rapport van de “Syndicale, inheemse en boerenbeweging” werden tussen januari 2007 en februari 2010 maar liefst 46 vakbondsleiders vermoord in Guatemala. Het expertencomite was dan ook niet mals voor de Guatemlateekse autoriteiten: het rapport stelt zwart op wit dat er in Guatemala een politieke onwil heerst om aan deze grove schendingen van de syndicale vrijheden ook maar iets te doen. Dit rapport is uitermate belangrijk: het is een objectief bewijs voor de aanklacht van de schendingen op de commissie normen in de IAO-conferentie, waar overheden, maar ook de vertegenwoordiging van werknemers en werkgevers naar kunnen verwijzen in hun verklaringen.
De commissie normen
De commissie normen van de IAO-conferentie komt elk jaar samen in Genève. Het is een tripartite orgaan, waarin zowel overheden, werkgevers als werknemers vertegenwoordigd zijn. Luc Cortebeeck is er de woordvoerder van de werknemers (van alle vakbonden wereldwijd die er vertegenwoordigd zijn). Op 9 juni, in de namiddag moest Guatemala zich komen verantwoorden voor de aanhoudende grove schendingen van de vrijheid van syndicale vereniging. Vervolgens kwam Luc aan het woord en uitte hij zijn sterke bezorgdheid over de situatie in Guatemala. Daarna kwam de woordvoerder van de werkgevers aan het woord. Vervolgens mogen werknemers, werkgevers én overheden die dit wensen een verklaring afleggen mbt dat specifieke land.
Het lobbywerk van Wereldsolidariteit en ACV
Bart Verstraeten, die het internationaal politiek werk van Wereldsolidariteit verzorgt, en ACV hebben naar aanloop van vandaag heel wat lobbywerk verricht om België, de EU en de Verenigde Staten op te roepen om hun bezorgdheid te uiten over de schendingen van arbeidsrechten in Guatemala. We vinden dat belangrijk om een tegengewicht te geven aan de stemmen van de werkgevers en dien van de Latijns-Amerikaanse landen die, ondanks de sterke bewoordingen van het expertencomite, overtuigd blijven dat syndicalisten niet specifiek geviseerd worden en dat Guatemala naar behoren meewerkt met de IAO.
De EU haakte na lang aandringen uiteindelijk af omdat het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk niet akkoord gingen met de verklaring, maar België nam wel een duidelijk standpunt in en kon daarbij ook in naam van Nederland, Duitsland en Oostenrijk spreken. Josly Piette deed daarbij het krachtige woord, en riep de Guatemalteekse regering op om eindelijk maatregelen te nemen om de vervolging van syndicalisten te stoppen. Ook de Verenigde Staten hebben een sterke verklaring afgelegd.
Morele straf voor Guatemala
Samen met partnerorganisatie CGTG in Guatemala en de “Syndicale, inheemse en boerenbeweging” waarmee zij nu een front vormt, hopen we ten zeerste dat Guatemala wordt opgenomen in het eindrapport van de IAO-conferentie in 2010 met een speciale paragraaf. Ook al heeft de IAO geen effectieve sanctiemacht, er gaat zeker en vast een morele straf uit van dit rapport. Alle 25 landen die worden voorgedragen op de commissie normen willen er alles aan doen om uit dit rapport te blijven. Want een vermelding is een serieuze blaam voor het land in kwestie. Toekomstige handelsakkoorden en andere betrekkingen zouden daardoor wel eens in het gedrang kunnen komen.
Op dit moment wordt een sterke veroordeling van Guatemala geblokkeerd door de werkgeversgroep. Wordt vervolgd...
Luc Cortebeeck, is voorzitter van de werknemersgroep van de commissie van de normen. Hier aan het werk als voorzitter midden de leden van zijn bureau.Van links naar rechts: Beatrice Vacoto van ACTRAV(de vakbondspermanentie bij de IAO), Steve Benedict, directeur ITUC; Luc Cortebeeck,Khurshid Ahmed uit Pakistan; Mademba Sock uit Senegal en Trine Lise Sundnes uit Noorwegen.
donderdag, mei 27, 2010
Pijnpunten om te kunnen leven met een toekomstperspectief.
De San Marcos regio in Guatemala, specifiek de inheemse bevolking van de Mam Maya’s in San Miguel Ixtahuacàn en de Sipakapenses in Sipakapa.
Gent, november 2009.
Een beknopt overzicht van feiten, gegevens en bezorgdheden,
ontstaan uit solidariteit en vriendschap,
voor Eric en zijn Mam Maya mensen.
Dit overzicht is bedoeld voor beleidsmakers
en iedereen die iets wil doen voor mensen,
waar ook ter wereld.
Met speciale dank aan Daan Janssens.
Een vriendengroep rond Eric Gruloos:
Nera Redant.
Tom Vermeir
Nina Vandenbroeck
Marnix Gruloos
Ignace Rogiers
Pijnpunten om te kunnen leven met een toekomstperspectief.
De San Marcos regio in Guatemala, specifiek de inheemse bevolking van de Mam Maya’s in San Miguel Ixtahuacàn en de Sipakapenses in Sipakapa.
Inleiding en verantwoording:
Met dit overzicht proberen wij te schetsen wat een lezer allemaal onder ogen krijgt wanneer hij zich een beeld tracht te vormen van wat er gebeurt, of pijnlijk ontbreekt, in het zuidwesten van Guatemala, waar een Canadese mijnbouwmultinational een dagbouwmijn (open pit mining) exploiteert sedert 2004.
De impact van deze mijnbouw is zeer groot gebleken voor mens en omgeving. Boeren verliezen hun gronden, inspraak van de lokale bevolking is onbestaande, de aangewende technologie voor goud-en zilverwinning vormt een bedreiging voor het milieu de volksgezondheid.
Mensen worden letterlijk ziek van de mijn, en ondanks het steeds feller verzet van de lokale bevolking wordt hun stem niet gehoord door degenen die beslissen.
Beslissingen die hun leven nu en ook hun toekomst bedreigen
Wij, als vriendengroep van de Belgische priester Eric Gruloos die ter plaatse woont en mee ‘onder vuur’ ligt, willen dat iedereen die er voor open staat, de verschillende invloedsfactoren op een overzichtelijke en beknopte wijze te lezen krijgt. Bronvermelding en gebruikte afkortingen staan op het einde van het overzicht.
1- Nationale politieke aspecten:
• Na de vredesakkoorden van 1996 komen er hervormingen in het land waardoor volgende zaken zich ontwikkelen of in de wetten van het land zijn opgenomen:
• Het ratificeren van de ILO conventie C169. (5 juni 1996), waarin de rechten van de inheemse bevolking worden beschreven bij het toekennen van nieuwe exploratie- en exploitatievergunningen.
• Het decreet 12 – 2002, dat de consultatie van de bevolking voor dit soort activiteiten heeft opgenomen in de wet.
• Gemeentelijke codes: artikel 15, 63, 65 en 66 over raadpleging van de burgers.
• Artikel 66 van de nationale wet over bescherming van Etnische groepen in het land.
Pijnpunten
Onder andere door het niet opnemen van de Internationale conventie C169 in de mijnbouwwetgeving (zie hieronder) heeft de overheid zich nooit verplicht gevoeld een consultatieronde met de inheemse bevolking, als essentieel onderdeel van een toekenning tot mijnbouw, in te bouwen in de concessie, exploratie- of exploitatievergunning.
Tot vandaag blijft dit een groot twistpunt, waarbij het mijnbedrijf ook nog duidelijk op oneerlijkheid kan gewezen worden bij het zogenaamd
“geïnformeerd zijn” van de inheemse bevolking. We komen hier nog op terug in het hoofdstuk “Mijnbouw in San Marcos”.
• Het ratificeren van het internationaal verdrag inzake de uitbanning van alle vormen van rassendiscriminatie (17febr. 1983).
• Het goedkeuren van een mijnbouwwet (mining Law) in 1997, om een gunstig klimaat te scheppen om buitenlandse mijnbedrijven aan te trekken.
Pijnpunten:
Pas in 2003 zagen NGO’s en burgerrechtengroeperingen in hoe slecht deze wetgeving was voor de lokale bevolking, hun rechten, milieu en toekomstige economische ontwikkeling op maat van mens en natuur. Vanaf dan tot nu is getracht deze wet te laten herzien en aanpassen om daaraan tegemoet te komen. Tot op vandaag is dat niet gelukt.
• 57% van de landeigendommen zijn in handen van minder dan 2% van de degenen die commercieel produceren. Beloofde landhervormingen via een staatsagentschap (FRONTIERRAS) komen niet van de grond.
• De politieke families die aan de macht zijn, hebben weinig of geen voeling of echte betrokkenheid met het leven van de inheemse bevolking in San Marcos. “lipservice” niet te na gesproken van mensen zoals de nieuwe president Colom (begin 2008).
Pijnpunten:
Belangrijke oppervlakten aan gronden voor mijnbouw worden systematisch zonder voorafgaande, geïnformeerde en vrije consultatie aan mijnbouwbedrijven in concessie gegeven.
• Paramilitaire milities ontwikkelden zich heel sterk na de vredesakkoorden van 1996 en zijn nog steeds zeer actief. Zij ondersteunen steeds degenen die aan de macht zijn, of degenen die rijk en invloedrijk zijn.
• Ex-militairen zitten genesteld in de huidige machtsstructuren, de uitvoerende macht, het congres en het justitieapparaat.
• De aanwezigheid van de Verenigde Naties via een internationale commissie ter bestrijding van de straffeloosheid (CICIG, CICIACS, 2006-2008).
• De rechten van vakbonden, erkend door de officiële instanties van het land, worden vaak niet in feiten nageleefd, en hetzelfde kan gezegd worden van de rechten van de vrouw.
Pijnpunten:
Democratische processen worden steeds in de kiem gesmoord. Systematische intimidatie, zowel fysiek als via lastercampagnes, aanklachten en gerechtelijke vervolgingen zijn dagelijkse praktijk, met verlies van mensenlevens als “normale” uitloper.
Specifiek worden de mensenrechtenbeweging en ecologische bewegingen die zich inzetten voor een meer verantwoorde en rechtvaardige mijnbouw ‘gecriminaliseerd’.
2- Mijnbouw in San Marcos: De “Marlinmijn”.
In 2003 krijgt “Montana Exploradora” (dochterbedrijf van het Canadese Goldcorp) een exploitatievergunning voor een combinatie van dagmijnbouw (open pit mining) en ondergrondse mijnbouw over een oppervlakte van circa 5 km2 (met uitbreiding mogelijk tot 25 km²). Sedert 2005 is de mijn operationeel, met een geschatte productietijd tot circa 2015. Het project zou volgens het MER impact kunnen hebben op 32 dorpen.
• De Marlin mijn kreeg in 2006 van de “International Finance Corporation/ Wereldbank” een krediet van 45 miljoen US$ omdat het zogenaamd een “ontwikkelingsproject ” was voor de streek.
• Het bedrijf betaalde oorspronkelijk (in 2005) geen taksen, vanaf 2006 betalen ze 1% taks aan de overheid. Aanpassingen van dit percentage zijn onderwerp van overleg door de voortdurende stijging van de goudprijs.
• Een Milieu Effecten Rapport (MER) was onderdeel van de exploitatievergunning.
Pijnpunten:
Ernstige studies hebben aangetoond dat, indien er een betere mijnbouwwet was geweest, en men vanuit Amerika en Europa beter had “meegekeken” deze MER vandaag nooit zou geleid hebben tot het verlenen van Wereldbankkredieten en goedkeuring van dit MER., en zou ook nooit zijn aanvaard als basis voor een toelating in de geïndustrialiseerde landen.
• Het is overduidelijk dat de overheid en machthebbers van Guatemala enkel hebben aangestuurd op het gemakkelijk binnenhalen van een mijnbouwbedrijf voor de “snelle winsten” in plaats van een grondig afwegen van argumenten met het algemeen en toekomstgericht welzijn van de lokale bevolking als uitgangspunt.
• Reeds in februari 2004 zijn boerengemeenschappen in het verzet gegaan tegen mijnbouwconcessies en de mogelijke exploitatie. Dit verzet is in de loop der jaren steeds verder uitgedeind
Op verschillende plaatsen en momenten zijn er overtuigende en geregistreerde stellingnames geweest van de dorpsgemeenschappen met een “neen aan de mijn”, maar met de eis om inspraak te krijgen hoe een duurzaam ontwikkelingsprogramma kan opgesteld worden.
Pijnpunten:
Tegenover dit verzet vanuit de basis toont het mijnbedrijf enkel een negatieve houding van lastercampagnes, het zaaien van verdeeldheid onder de bevolking
(de voor de mijn werkende tegenover de niet voor de mijn werkende), misleidende charmeoffensieven, tot zelfs fysieke intimidatie door bewakingsagenten.
Dit heeft allemaal dermate verstrekkende gevolgen voor het sociale klimaat in de dorpen en gemeenschappen, dat het nodig is vanwege de overheid om met veel meer aandacht te onderzoeken hoe het mijnbouwbedrijf,onder het mom van lokale ontwikkeling, hele families en groepen onderling verdeeld doet raken, meestal door het materiële voordeel dat hen aangeboden wordt.
De achterliggende strategie van het mijnbouwbedrijf moet duidelijk gemaakt worden.
De overheid steunt kritiekloos het mijnbedrijf door ieder initiatief van de basisgemeenschappen als “niet rechtsgeldig” te verklaren, of niet representatief, en zelfs de mensen te vervolgen die geweldloze en legale initiatieven nemen tegen de mijn.
• De mijn gebruikt 160 tot 250 m3 proceswater per uur (een deel hiervan is gerecycleerd water). In 2008 werd er effectief 43,2 m3/hr vers water uit de grond gepompt .
• Afvalwater wordt opgevangen in grote open beklede reservoirs, waaruit giftige stoffen moeten kunnen verdampen (bezinkingsbekken).
• Dagmijnbouw (open pit mining) verplaatst per jaar 1.845.000 ton rots, wat overeenkomt met 670 Olympische zwembaden. Dit gaat gepaard met veel opwaaien van stof, en explosies met bijbehorende grondtrillingen.
• Het gebruik van Cyanide om het goud te scheiden van het erts (“leeching” proces) maakt het goudwinningproces extra complex en potentieel gevaarlijk ten aanzien van omgevingsbelasting (lekkage naar waterlopen, bodem en grondwater).
• Het is algemeen erkend dat dagmijnbouw of “open pit mining” een van de meest vervuilende vormen van mijnbouw is voor de omgeving en het milieu.
Pijnpunten (zie ook ecologie, milieu en gezondheid), :
Door de mijnbouw zijn volgende schadelijke gevolgen als meest negatieve vastgesteld door de omwonenden van de regio :
- Erosie en onherstelbaar beschadigen van het natuurlijk landschap, andere cases leren dat mijnbouwbedrijven weinig doen aan herstel van de omgeving na het beëindigen van de productie.
- Luchtverontreiniging door stof en verdampen van schadelijke stoffen in afvalwaterbassins, zoals waterstofcyanide.
- Schade aan woningen en gebouwen door explosies om rotsen te splijten, waarbij het mijnbedrijf alle verantwoordelijkheid blijft afwijzen, ondanks rapporten van externe onderzoeksteams (zie rapport Unitarian Universalist Service Committee, Cambridge USA).
- Watertekort door opdrogen van bronnen en rivieren in een streek waar mens en landbouw veel inspanningen moeten doen om een zekere watertoevoer mogelijk te maken.
- De gemeten verontreiniging van waterlopen door zware metalen en de gewijzigde minerale samenstelling .
De vastgestelde invloed op de gezondheid van omwonenden is een grote zorg voor iedereen die begaan is met de lokale gemeenschappen (zie verder). Daarbij komt ook de vrees voor toekomstig mogelijke lekkages van de afvalwaterbassins en nog meer verontreiniging van grondwater en waterlopen. Een wetenschappelijk onderzoek van de hydrogeologie, alsook onafhankelijke metingen van waterkwaliteit van grond- en oppervlaktewater en grondwaterhuishouding in de gehele regio zijn onontbeerlijke korte termijn acties van alle verantwoordelijke instanties. (zie ook hoofdstuk gezondheid).
3- Ecologie en milieu:
• De ecologische economie bestrijdt het idee dat arme mensen niet milieubewust kunnen zijn, omdat zij er ofwel niet de ontvankelijkheid/gevoeligheid voor hebben, of niet het geld om erin te investeren. Zorg dragen voor het milieu is geen voorrecht/luxe voor de rijke, maar een noodzaak voor de arme, resulterend in een vaak niet herkend milieuactivisme van de arme. (Martinez-Alier).
• Voor inheemse gemeenschappen is de toegang tot grond in de volle betekenis van het woord, zuiver water, schone lucht.... meer waard dan goud, want het is essentieel om te kunnen leven. Niet alleen het fysieke aspect telt, ook het uitdrukking kunnen geven aan een spirituele relatie met de aarde en de natuur maakt deel uit van hun identiteit en wereldbeeld (cosmovisión).
• De lokale gemeenschappen en inheemse bevolking zijn degenen die strijden tegen de mijnbedrijven, de overheid en internationale (financiële) groepen om hun rechten te laten gelden voor een veilig en gezonde levensomgeving. Deze beweging is een zeer oorspronkelijke basisbeweging, van onder naar boven, spontaan en informeel.
• Als de inheemse bevolking hun eigen ontwikkelingsplan wil uitwerken, is dat niet hetzelfde als tegen ontwikkeling zijn, zoals overheid en bedrijf wil laten geloven.
• De mijnbouw is een verdelingsconflict, waarbij het positieve effect (het bekomen van goud en winst) vooral naar het bedrijf en de elite van Guatemala gaat, en de bevolking rond de mijn de externe kosten of passiva draagt van verloren grond, gezondheidsproblemen, verlies van lokale economie, degradatie van de natuur en natuurlijke evenwichten ....
Deze lasten blijven lang nadat de zeer tijdelijke minimale voordelen van b.v. tewerkstelling en plaatselijke handel zijn verdwenen.
Pijnpunten:- Wie heeft de macht om te beslissen waar en welk soort ontwikkeling zal plaatsvinden?
Het mijnbedrijf heeft de steun van de overheid, als grootste belastingbetaler van Guatemala, en omdat het bijdraagt aan de macro-economie van het land. Neem daarbij de financiële steun van de IFC/Wereldbank en men begrijpt dat de lokale gemeenschappen zeer zwak staan tegenover overheid en deze transnationale mijnbedrijven. Qua lokale ontwikkeling durven we zeer sterk te betwijfelen over er economisch ook een vooruitgang is.
- In de Mayacultuur en beleving maakt men geen onderscheid tussen het land in eigendom en de ondergrond met al zijn rijkdommen en voorraden, maar voor de overheid is de ondergrond altijd eigendom van de staat, die in de praktijk heel “vrij” beslist over de aanwending.
- Vooral steunend op de ILO169 conventie spreken de inheemse gemeenschappen zich uit tegen de huidige mijn en mijnpolitiek van de overheid, maar ervaren pijnlijk hoe corruptie, de instelling van de “upper class” van het land, die overal ingebed zijn in de overheidsinstellingen, hun terechte vraag naar inspraak negeren en dwarsbomen.
- Voor de inheemse bevolking is het ondenkbaar te onderhandelen over leven en gezondheid van mensen, en dit tegenover een “geldwaarde” en economisch profijt, dat hoofdzakelijk naar derden afvloeit.
- Blijft de vraag: Wie heeft de macht om het lokale ontwikkelingsmodel te beoordelen en te beslissen. Op dit ogenblik zeker niet de inheemse lokale bevolking!
- Ook dient nagedacht te worden over de herstelmaatregelen voor natuur, landschap en gronden, naast het voorkomen van verdere degradatie door het vrijkomen van schadelijke producten uit mijnafval in vaste of vloeibare vorm.
4- Gezondheid:
• Met de werkzaamheden in en rond de goudmijn komen heel wat schadelijke stoffen aan de oppervlakte of worden ze gebruikt in het proces.
Deze zware metalen en andere mineralen zaten vroeger ingekapseld in de rotsmassa’s. Daarenboven blijven gebruikte chemische stoffen na gebruik achter in het milieu.
• Een aantal metingen zijn nog niet voldoende objectief wetenschappelijk beschikbaar of gecontroleerd, maar een verhoogde aanwezigheid van bepaalde zware metalen (o.a. arsenicum) in het water zijn duidelijk waargenomen, en het feit dat ze opduiken in elk goudmijnrapport in om het even welk ontginningsgebied, om het even waar ter wereld, doet meer dan vermoeden dat er heel wat aan de hand is.
• Een kort overzicht van de meest gevaarlijke stoffen:
• Cyanide: Gebruikt als spoelmiddel bij deze goudwinning bij dagmijnbouw (open pit mining).
Zeer giftig voor mens en dier, bij het rechtstreeks contact met cyaanpoeder, bij het inademen van cyaandampen of opdrinken door vermenging met grondwater.
• Arsenicum: Komt vrij vanuit de diepe grondlagen wanneer water wordt opgepompt. Dit komt terecht in de oppervlaktewateren en de drinkwaterputten. Miskramen, allerlei soorten kankers, huidaandoeningen zijn hiervan het gevolg.
• Verder is er de ‘diefstal’ van het kostbare water door het grote waterverbruik van de mijn en kunnen de inwoners niet enkel niet meer drinken van hun grondwater; ze kunnen ook niet meer eten van de vis die in dat water gevangen wordt. Op deze manier wordt de hele biologische keten getroffen.
• Huidziekten zoals zweren, schurft, die vroeger nooit werden waargenomen, wijzen in de richting van arseenvergiftiging.
• Eens in het water, zijn deze stoffen enkel via hoogtechnologische waterzuiveringtechnieken effectief verwijderbaar, zodat het water terug kan voldoen aan drinkwaternormen. Dit is een vrijwel onmogelijke opdracht voor de lokale gemeenschappen.
Pijnpunten:
- Totaal gebrek aan openheid en eerlijkheid van het mijnbedrijf om samen met burgerorganisaties (o.a. Copae) samen te werken aan het objectief monitoren en analyseren van de waterkwaliteiten en water kwantiteiten, zowel binnen als buiten de mijn (Hydrageologisch onderzoek).
- Ook iedere verantwoordelijkheid voor aangegeven verontreiniging van water of omgeving wordt stelselmatig door het mijnbedrijf ontkend.
- CATAPA is hard aan het werk om het idee van een Internationale monitoringscommisie gestalte te geven. Hierdoor kan op een wetenschappelijk verantwoorde wijze aan watermonitoring worden gedaan, los van tegen- of medewerking van het bedrijf en/of de overheid. Dit kan dan ook dienen als basis voor mogelijke toekomstig vastgestelde wijzigingen.
- Het lange termijn effect van de inname van zware metalen via water en het lokaal geproduceerd voedsel dient ook nog verder onderzocht.
5- Burgerrechtenorganisaties / basisgroepen / NGO’s / steunorganisaties
Hierna willen we in een korte lijst vermelden, wie de voornaamste organisaties of actoren zijn die duidelijk de kant van de inheemse en lokale gemeenschappen gekozen hebben en met hen samenwerken:
Lokaal en nationaal:
• De Kerk: De katholieke Kerk, via lokale priesters en bisdom (o.a. Eric Gruloos en bisschop Alvaro Rammazzini), speelt een belangrijke rol in het verzet tegen de negatieve gevolgen van de mijnbouw en mensenrechtenschendingen. Ze riepen meermaals op tot het stopzetten van het willekeurig verlenen van concessies aan mijnbedrijven, tot open en eerlijke consultaties met de betrokken gemeenschappen, tot inclusie van de inheemse volkeren in het beleidsproces, tot een revaluatie en herschrijven van de mijnbouwwetgeving en het mijnbeleid van Guatemala en als laatste tot de implementatie van conventie 169.
• Adismi: Dit is een organisatie in San Miguel die infosessies voor de mensen organiseert over de impact van mijnbouw en over de rechten van de inheemse volkeren zoals conventie 169 van de IAO.
• Copae: Copae zetelt in San Marcos en is een sociale en pastorale organisatie die handelt rond vrede en ecologie. Zij ondersteunen gemeenschappen in hun verzet tegen megaprojecten en zorgen voor de band tussen het lokale en het nationale / internationale niveau.
• Colectivo Madre Selva: Dit is een organisatie die werkt rond de bescherming van natuurgebieden in Guatemala. De groep maakt mensen bewust van ecologische problemen om op die manier te trachten investeringen die de natuur schaden te voorkomen.
• Nationaal Front tegen chemische open dagbouw: In deze organisatie ontmoeten gemeenschapsorganisaties, inheemse, religieuze en ecologische
organisaties elkaar in hun strijd tegen onverantwoorde mijnbouw.
Internationaal (inclusief België –Vlaanderen):
Naast het bestaan van lokale en nationale actoren is het belangrijk dat deze bezorgdheden worden vertaald naar een internationaal netwerk dat een veel grotere stem kan geven en op die manier meer druk kan zetten bij de internationale actoren.
• Rights Action: Deze Canadees-Amerikaanse vzw heeft zijn hoofdzetel in Guatemala en werkt rond mensenrechten en ontwikkeling in een aantal landen in Latijns Amerika. Ook hebben ze al diverse studies gemaakt waarbij ze hun gegevens steeds ter plaatse gingen verzamelen. Zij trachten ook overheden en aandeelhouders van de mijnbedrijven te sensibiliseren.
• Solidaridad: Solidaridad is een Nederlandse organisatie en steunt sinds 2006 de mijnbouwcommissie van het bisdom van San Marcos. Daarnaast financiert Solidaridad de uitzending van een Nederlandse ontwikkelingswerker die
het team van Copae versterkt.
• CATAPA: Dit is een recent opgerichte Belgische organisatie die werkt rond mijnbouw, globalisering en duurzame ontwikkeling. Zij willen een internationaal netwerk uitbouwen om de cases waar ze op focussen (waaronder de Marlin Mijn in Guatemala) in de belangstelling en op de politieke agenda’s te brengen. Ze focussen op het capaciteren van hun partnerorganisaties om dialoog i.f.v. conflictpreventie en conflictbemiddeling mogelijk te maken.
CATAPA werkt ook samen met heel wat partners uit het middenveld in Vlaanderen en België, alsook met kennisinstellingen in Noord en Zuid zoals de Universiteit van Antwerpen, Universiteit Gent, KULeuven, UTO (Bolivia), UPCP (Peru) en FLACSO (Guatemala).
In augustus 2009 organiseerde CATAPA in Antigua te Guatemala een internationale conferentie rond de mijnproblematiek.
Daarnaast biedt CATAPA ook technische en juridische ondersteuning aan NGO’s in Latijns-Amerika en stimuleert CATAPA multidisciplinair onderzoek naar conflictpreventie, economische alternatieven en verantwoorde mijnbouw.
• Steungroep voor rechtvaardigheid en vrede Guatemala: De Steungroep vindt zijn reden van bestaan in de solidariteit met het lot en de strijd van het volk van Guatemala. Concreet betekent dat solidair zijn met de achteruitgestelde, deze die onrechtvaardig behandeld wordt, gediscrimineerd. Historisch gezien met bijzondere aandacht voor kerkelijke kringen die het volk begeleid hebben in hun strijd tot ontvoogding en bevrijding.
• The Center for Civil & Human Rights (University of Notre Dame Indiana. U.S)
Op vraag van de aartsbisschop van Guatemala doen zij een “human rights impact assessment of gold mining operations in San Marcos Marlin mine” onder leiding van Prof. Doug Cassel en een internationale groep experten. Het rapport wordt verwacht eind 2009.
Pijnpunten:- Lokale organisaties werken niet altijd optimaal samen, waardoor vaak inspanningen niet het vooropgestelde resultaat opleveren. Hierbij dient opgemerkt dat hert mijnbedrijf haar best doet om verdeeldheid in de gemeenschappen te zaaien. De Kerk, en ook organisaties zoals Copae en CATAPA zijn zich echter terdege bewust van de noodzaak om aan goede netwerking en krachtenbundeling te doen.
- Pas in 2003-2004 zijn NGO’s en bevolkingsgroepen zich bewust geworden van de moeite die het zou kosten om iets ten goede te veranderen.
- Vraag is ook of er genoeg bundeling is van de krachten op lokaal en nationaal vlak?
- Voor de basisgroepen en ook de nationale ondersteunende NGO’s zoals Copae kan ook de vraag gesteld worden of er genoeg getracht wordt om contacten en “geestelijk” verwantschap te stimuleren met politieke allianties in het parlement of de regering. Hoe hier nieuwe wegen zoeken met behoud van het “ongeschonden gezicht”?
- Waar blijft de druk van nationale en internationale organisaties via instellingen die b.v. vanuit Europa invloed kunnen uitoefenen op de Wereldbank en andere beslissingsorganen die mijnbedrijven en/of regeringen ten goede kunnen beïnvloeden om verantwoorde en rechtvaardige mijnbouw mogelijk te maken.
- Om de conventie 169 als politiek drukkingmiddel te kunnen gebruiken moet er nog veel lobbywerk gebeuren, nationaal, maar ook internationaal, en moet de mijnbouw-problematiek wereldkundig gemaakt worden.
6 - Green Gold !?
• Mijnbouw is met de toegepaste technologieën niet houdbaar, het is altijd vervuilend, maar kan het verantwoord gedaan worden?
• Organisaties zoals Oxfam America en Earthworks hebben “gouden regels” opgesteld, een serie minimum criteria voor meer verantwoorde mijnbouw.
Vertaald naar Guatemala zou dit ondermeer betekenen:
o Betere landeigendomwetten en regels, ongelijke verdeling van eigendommen wegnemen zou tot minder conflicten leiden.
o Het ministerie van milieu en natuurlijke rijkdommen moet goede wetten opstellen en toepassen om het milieu goed te beschermen en de middelen ter beschikking krijgen om de naleving te controleren en ze afdwingbaar te maken.(effectief controleren en sanctioneren).
o Hogere belastingen voor mijnbouwbedrijven en de opbrengsten beter gebruiken voor ALLE lagen van de bevolking.
o Volledige inclusie van de inheemse bevolking in het hele proces van beoordeling tot toelaten van ontginning.
• Zijn er goede praktijkvoorbeelden inzake mijnbouw?
In Colombia wordt aan goudwinning gedaan in nauwe samenwerking met de lokale bevolking, met naleving van certificeringscriteria voor “green gold” (sinds begin 2009 erkend door de FLO), teneinde geen toxische materialen te gebruiken voor het extractieproces en de limiet voor natuurlijk herstel niet te overschrijden.
• Er bestaan reeds ontginningstechnieken die een lager impact hebben op mens en milieu, maar die worden zelden toegepast omdat ze meer arbeid vragen, en dus duurder zijn.
• Een studie naar de haalbaarheid van het winnen van goud met respect voor de “green gold” regels (Universiteit Gent Bio-ingenieurswetenschappen, academiejaar 2008-2009) geeft aan dat, indien de regels en kwaliteitsgaranties duidelijk zijn, ook inzake milieu, Belgische burgers ( de verschillende stakeholders) bereid zouden zijn de meerprijs voor het goud te betalen
Pijnpunten:
Het blijft een moeilijk vraagstuk in hoeverre de exploitatie van een goudmijn samen kan vallen met de cosmovisie en de gerechtvaardigde eisen van de Maya indianen in verband met hun ontwikkelingsmodellen.
7- Besluit:
Vanuit onze betrokkenheid en persoonlijke relatie met mensen zoals Eric Gruloos, die reeds meer dan 20 jaar in Guatemala werkzaam is tussen de Mam Maya indianen, maar ook vanuit de kennis die wij opgedaan hebben via de samenwerking met mensen en organisaties zoals CATAPA, Copae, Rechtvaardigheid en Vrede in Guatemala en andere, is het onze plicht, op te komen voor deze Maya-gemeenschappen, die nog steeds geen stem hebben in hun eigen land, alhoewel zij de historische eigenaars zijn van de gebieden waar zij wonen.
De Europese geschiedenis en specifiek de geschiedenis van onze eigen regio, met name de acties van Priester Daens in de negentiende eeuw en zoveel anderen, heeft ons geleerd dat het mogelijk is, met vallen en opstaan, en mede door een sterke regulerende overheid en een bewust gemaakte bevolking, een industrie op te bouwen die respect heeft voor de betrokken mensen en voor de duurzaamheid van de omgeving waarin die industrie haar activiteiten ontplooit. Dit mag geen voorrecht blijven van de zogenaamde ontwikkelde wereld.
Wij geloven dat de politieke en sociale actoren van ons land, maar ook van andere landen in Europa, een beslissende invloed kunnen uitoefenen op de beleidsmakers van Guatemala als het gaat om het verantwoord omgaan met mijnbouw in gebieden waar natuur en mens zo nauw met elkaar verbonden zijn.
De hefbomen om dit te realiseren zijn genoeg aan de orde gekomen in dit overzicht. Wij rekenen op steun en actie.
De vriendengroep van Eric Gruloos:
Nera Redant.
Tom Vermeir
Nina Vandenbroeck
Marnix Gruloos
Ignace Rogiers
8- bronvermelding:
Om dit beknopt overzicht mogelijk te maken heb ik hoofdzakelijk gebruik gemaakt van volgende aanwezige literatuur en de informatie die te vinden is op een aantal websites, waarbij wij uitdrukkelijk willen vermelden dat CATAPA, Copea en Eric Gruloos ons heel veel materiaal hebben aangereikt, waarvoor onze dank.
- Environmental and Socio-Economic impacts of mining in Guatemala: The role of local communities and the ecological justice movement. Thesis from the VUB author: Esther Vandenbroucke – Gent, august 2008.
- Verantwoorde en Rechtvaardige Mijnbouw in Ontwikkelingslanden. Master in de Milieu wetenschap – Academiejaar 2008-2009. Breemersch Koen, François Nick, Van der Hoeven Julia, Verhaert Vera. Afsluiting Masterproef Juni 2009; Universiteit Antwerpen, Instituut voor Milieu en Duurzame Ontwikkeling.
- Zilver- en goudmijnen in Zuid-Amerika: ecologisch verantwoord?
Lieselot Hernalsteen, Daan Temmerman, Pepijn T’Hooft, Thomas Vercaigne. Universiteit Gent, faculteit Bio-Ingenieurswetenschappen. Academiejaar 2008-2009.
- Guatemala Politiek Dossier: een dossier samengesteld naar aanleiding van het bezoek van een officiële delegatie van 8 vakbondsvertegenwoordigers uit Guatemala
November 2008: CATAPA, Wereldsolidariteit, Steungroep voor vrede en rechtvaardigheid in Guatemala.
- Rights Action Photo essay: Health harms in San Miguel Ixtahuacàn where Goldcorp Inc. Operates an open-pit, Cyanide leeching Gold mine. Febr. 2009
- Segundo informe anual del monitoreo y análisis de la calidad del agua, Comision pastoral paz y ecologia COPAE, Diocesis de San Marcos. Julio 2009.
Websites van:
- COPAE : Comision pastoral paz y ecologia http://resistance-mining.org/english
- CATAPA : Comité Académico Técnico de Asesoramiento a Problemas Ambientales, letterlijk vertaald : Technisch Academisch Comité voor Bijstand bij Milieuproblemen. http://www.catapa.be/nl/catapa
- Informatie via e-mail verkeer hoofdzakelijk komende van Copae nieuwslijn en CATAPA Guatemala werkgroep.
Gebruikte afkortingen:
- ILO : International Labor organisation.
- COPAE : Comision pastoral paz y ecologia
- CATAPA : Comité Académico Técnico de Asesoramiento a Problemas Ambientales.
- EIA: Environmental Impact Assessment.
De San Marcos regio in Guatemala, specifiek de inheemse bevolking van de Mam Maya’s in San Miguel Ixtahuacàn en de Sipakapenses in Sipakapa.
Gent, november 2009.
Een beknopt overzicht van feiten, gegevens en bezorgdheden,
ontstaan uit solidariteit en vriendschap,
voor Eric en zijn Mam Maya mensen.
Dit overzicht is bedoeld voor beleidsmakers
en iedereen die iets wil doen voor mensen,
waar ook ter wereld.
Met speciale dank aan Daan Janssens.
Een vriendengroep rond Eric Gruloos:
Nera Redant.
Tom Vermeir
Nina Vandenbroeck
Marnix Gruloos
Ignace Rogiers
Pijnpunten om te kunnen leven met een toekomstperspectief.
De San Marcos regio in Guatemala, specifiek de inheemse bevolking van de Mam Maya’s in San Miguel Ixtahuacàn en de Sipakapenses in Sipakapa.
Inleiding en verantwoording:
Met dit overzicht proberen wij te schetsen wat een lezer allemaal onder ogen krijgt wanneer hij zich een beeld tracht te vormen van wat er gebeurt, of pijnlijk ontbreekt, in het zuidwesten van Guatemala, waar een Canadese mijnbouwmultinational een dagbouwmijn (open pit mining) exploiteert sedert 2004.
De impact van deze mijnbouw is zeer groot gebleken voor mens en omgeving. Boeren verliezen hun gronden, inspraak van de lokale bevolking is onbestaande, de aangewende technologie voor goud-en zilverwinning vormt een bedreiging voor het milieu de volksgezondheid.
Mensen worden letterlijk ziek van de mijn, en ondanks het steeds feller verzet van de lokale bevolking wordt hun stem niet gehoord door degenen die beslissen.
Beslissingen die hun leven nu en ook hun toekomst bedreigen
Wij, als vriendengroep van de Belgische priester Eric Gruloos die ter plaatse woont en mee ‘onder vuur’ ligt, willen dat iedereen die er voor open staat, de verschillende invloedsfactoren op een overzichtelijke en beknopte wijze te lezen krijgt. Bronvermelding en gebruikte afkortingen staan op het einde van het overzicht.
1- Nationale politieke aspecten:
• Na de vredesakkoorden van 1996 komen er hervormingen in het land waardoor volgende zaken zich ontwikkelen of in de wetten van het land zijn opgenomen:
• Het ratificeren van de ILO conventie C169. (5 juni 1996), waarin de rechten van de inheemse bevolking worden beschreven bij het toekennen van nieuwe exploratie- en exploitatievergunningen.
• Het decreet 12 – 2002, dat de consultatie van de bevolking voor dit soort activiteiten heeft opgenomen in de wet.
• Gemeentelijke codes: artikel 15, 63, 65 en 66 over raadpleging van de burgers.
• Artikel 66 van de nationale wet over bescherming van Etnische groepen in het land.
Pijnpunten
Onder andere door het niet opnemen van de Internationale conventie C169 in de mijnbouwwetgeving (zie hieronder) heeft de overheid zich nooit verplicht gevoeld een consultatieronde met de inheemse bevolking, als essentieel onderdeel van een toekenning tot mijnbouw, in te bouwen in de concessie, exploratie- of exploitatievergunning.
Tot vandaag blijft dit een groot twistpunt, waarbij het mijnbedrijf ook nog duidelijk op oneerlijkheid kan gewezen worden bij het zogenaamd
“geïnformeerd zijn” van de inheemse bevolking. We komen hier nog op terug in het hoofdstuk “Mijnbouw in San Marcos”.
• Het ratificeren van het internationaal verdrag inzake de uitbanning van alle vormen van rassendiscriminatie (17febr. 1983).
• Het goedkeuren van een mijnbouwwet (mining Law) in 1997, om een gunstig klimaat te scheppen om buitenlandse mijnbedrijven aan te trekken.
Pijnpunten:
Pas in 2003 zagen NGO’s en burgerrechtengroeperingen in hoe slecht deze wetgeving was voor de lokale bevolking, hun rechten, milieu en toekomstige economische ontwikkeling op maat van mens en natuur. Vanaf dan tot nu is getracht deze wet te laten herzien en aanpassen om daaraan tegemoet te komen. Tot op vandaag is dat niet gelukt.
• 57% van de landeigendommen zijn in handen van minder dan 2% van de degenen die commercieel produceren. Beloofde landhervormingen via een staatsagentschap (FRONTIERRAS) komen niet van de grond.
• De politieke families die aan de macht zijn, hebben weinig of geen voeling of echte betrokkenheid met het leven van de inheemse bevolking in San Marcos. “lipservice” niet te na gesproken van mensen zoals de nieuwe president Colom (begin 2008).
Pijnpunten:
Belangrijke oppervlakten aan gronden voor mijnbouw worden systematisch zonder voorafgaande, geïnformeerde en vrije consultatie aan mijnbouwbedrijven in concessie gegeven.
• Paramilitaire milities ontwikkelden zich heel sterk na de vredesakkoorden van 1996 en zijn nog steeds zeer actief. Zij ondersteunen steeds degenen die aan de macht zijn, of degenen die rijk en invloedrijk zijn.
• Ex-militairen zitten genesteld in de huidige machtsstructuren, de uitvoerende macht, het congres en het justitieapparaat.
• De aanwezigheid van de Verenigde Naties via een internationale commissie ter bestrijding van de straffeloosheid (CICIG, CICIACS, 2006-2008).
• De rechten van vakbonden, erkend door de officiële instanties van het land, worden vaak niet in feiten nageleefd, en hetzelfde kan gezegd worden van de rechten van de vrouw.
Pijnpunten:
Democratische processen worden steeds in de kiem gesmoord. Systematische intimidatie, zowel fysiek als via lastercampagnes, aanklachten en gerechtelijke vervolgingen zijn dagelijkse praktijk, met verlies van mensenlevens als “normale” uitloper.
Specifiek worden de mensenrechtenbeweging en ecologische bewegingen die zich inzetten voor een meer verantwoorde en rechtvaardige mijnbouw ‘gecriminaliseerd’.
2- Mijnbouw in San Marcos: De “Marlinmijn”.
In 2003 krijgt “Montana Exploradora” (dochterbedrijf van het Canadese Goldcorp) een exploitatievergunning voor een combinatie van dagmijnbouw (open pit mining) en ondergrondse mijnbouw over een oppervlakte van circa 5 km2 (met uitbreiding mogelijk tot 25 km²). Sedert 2005 is de mijn operationeel, met een geschatte productietijd tot circa 2015. Het project zou volgens het MER impact kunnen hebben op 32 dorpen.
• De Marlin mijn kreeg in 2006 van de “International Finance Corporation/ Wereldbank” een krediet van 45 miljoen US$ omdat het zogenaamd een “ontwikkelingsproject ” was voor de streek.
• Het bedrijf betaalde oorspronkelijk (in 2005) geen taksen, vanaf 2006 betalen ze 1% taks aan de overheid. Aanpassingen van dit percentage zijn onderwerp van overleg door de voortdurende stijging van de goudprijs.
• Een Milieu Effecten Rapport (MER) was onderdeel van de exploitatievergunning.
Pijnpunten:
Ernstige studies hebben aangetoond dat, indien er een betere mijnbouwwet was geweest, en men vanuit Amerika en Europa beter had “meegekeken” deze MER vandaag nooit zou geleid hebben tot het verlenen van Wereldbankkredieten en goedkeuring van dit MER., en zou ook nooit zijn aanvaard als basis voor een toelating in de geïndustrialiseerde landen.
• Het is overduidelijk dat de overheid en machthebbers van Guatemala enkel hebben aangestuurd op het gemakkelijk binnenhalen van een mijnbouwbedrijf voor de “snelle winsten” in plaats van een grondig afwegen van argumenten met het algemeen en toekomstgericht welzijn van de lokale bevolking als uitgangspunt.
• Reeds in februari 2004 zijn boerengemeenschappen in het verzet gegaan tegen mijnbouwconcessies en de mogelijke exploitatie. Dit verzet is in de loop der jaren steeds verder uitgedeind
Op verschillende plaatsen en momenten zijn er overtuigende en geregistreerde stellingnames geweest van de dorpsgemeenschappen met een “neen aan de mijn”, maar met de eis om inspraak te krijgen hoe een duurzaam ontwikkelingsprogramma kan opgesteld worden.
Pijnpunten:
Tegenover dit verzet vanuit de basis toont het mijnbedrijf enkel een negatieve houding van lastercampagnes, het zaaien van verdeeldheid onder de bevolking
(de voor de mijn werkende tegenover de niet voor de mijn werkende), misleidende charmeoffensieven, tot zelfs fysieke intimidatie door bewakingsagenten.
Dit heeft allemaal dermate verstrekkende gevolgen voor het sociale klimaat in de dorpen en gemeenschappen, dat het nodig is vanwege de overheid om met veel meer aandacht te onderzoeken hoe het mijnbouwbedrijf,onder het mom van lokale ontwikkeling, hele families en groepen onderling verdeeld doet raken, meestal door het materiële voordeel dat hen aangeboden wordt.
De achterliggende strategie van het mijnbouwbedrijf moet duidelijk gemaakt worden.
De overheid steunt kritiekloos het mijnbedrijf door ieder initiatief van de basisgemeenschappen als “niet rechtsgeldig” te verklaren, of niet representatief, en zelfs de mensen te vervolgen die geweldloze en legale initiatieven nemen tegen de mijn.
• De mijn gebruikt 160 tot 250 m3 proceswater per uur (een deel hiervan is gerecycleerd water). In 2008 werd er effectief 43,2 m3/hr vers water uit de grond gepompt .
• Afvalwater wordt opgevangen in grote open beklede reservoirs, waaruit giftige stoffen moeten kunnen verdampen (bezinkingsbekken).
• Dagmijnbouw (open pit mining) verplaatst per jaar 1.845.000 ton rots, wat overeenkomt met 670 Olympische zwembaden. Dit gaat gepaard met veel opwaaien van stof, en explosies met bijbehorende grondtrillingen.
• Het gebruik van Cyanide om het goud te scheiden van het erts (“leeching” proces) maakt het goudwinningproces extra complex en potentieel gevaarlijk ten aanzien van omgevingsbelasting (lekkage naar waterlopen, bodem en grondwater).
• Het is algemeen erkend dat dagmijnbouw of “open pit mining” een van de meest vervuilende vormen van mijnbouw is voor de omgeving en het milieu.
Pijnpunten (zie ook ecologie, milieu en gezondheid), :
Door de mijnbouw zijn volgende schadelijke gevolgen als meest negatieve vastgesteld door de omwonenden van de regio :
- Erosie en onherstelbaar beschadigen van het natuurlijk landschap, andere cases leren dat mijnbouwbedrijven weinig doen aan herstel van de omgeving na het beëindigen van de productie.
- Luchtverontreiniging door stof en verdampen van schadelijke stoffen in afvalwaterbassins, zoals waterstofcyanide.
- Schade aan woningen en gebouwen door explosies om rotsen te splijten, waarbij het mijnbedrijf alle verantwoordelijkheid blijft afwijzen, ondanks rapporten van externe onderzoeksteams (zie rapport Unitarian Universalist Service Committee, Cambridge USA).
- Watertekort door opdrogen van bronnen en rivieren in een streek waar mens en landbouw veel inspanningen moeten doen om een zekere watertoevoer mogelijk te maken.
- De gemeten verontreiniging van waterlopen door zware metalen en de gewijzigde minerale samenstelling .
De vastgestelde invloed op de gezondheid van omwonenden is een grote zorg voor iedereen die begaan is met de lokale gemeenschappen (zie verder). Daarbij komt ook de vrees voor toekomstig mogelijke lekkages van de afvalwaterbassins en nog meer verontreiniging van grondwater en waterlopen. Een wetenschappelijk onderzoek van de hydrogeologie, alsook onafhankelijke metingen van waterkwaliteit van grond- en oppervlaktewater en grondwaterhuishouding in de gehele regio zijn onontbeerlijke korte termijn acties van alle verantwoordelijke instanties. (zie ook hoofdstuk gezondheid).
3- Ecologie en milieu:
• De ecologische economie bestrijdt het idee dat arme mensen niet milieubewust kunnen zijn, omdat zij er ofwel niet de ontvankelijkheid/gevoeligheid voor hebben, of niet het geld om erin te investeren. Zorg dragen voor het milieu is geen voorrecht/luxe voor de rijke, maar een noodzaak voor de arme, resulterend in een vaak niet herkend milieuactivisme van de arme. (Martinez-Alier).
• Voor inheemse gemeenschappen is de toegang tot grond in de volle betekenis van het woord, zuiver water, schone lucht.... meer waard dan goud, want het is essentieel om te kunnen leven. Niet alleen het fysieke aspect telt, ook het uitdrukking kunnen geven aan een spirituele relatie met de aarde en de natuur maakt deel uit van hun identiteit en wereldbeeld (cosmovisión).
• De lokale gemeenschappen en inheemse bevolking zijn degenen die strijden tegen de mijnbedrijven, de overheid en internationale (financiële) groepen om hun rechten te laten gelden voor een veilig en gezonde levensomgeving. Deze beweging is een zeer oorspronkelijke basisbeweging, van onder naar boven, spontaan en informeel.
• Als de inheemse bevolking hun eigen ontwikkelingsplan wil uitwerken, is dat niet hetzelfde als tegen ontwikkeling zijn, zoals overheid en bedrijf wil laten geloven.
• De mijnbouw is een verdelingsconflict, waarbij het positieve effect (het bekomen van goud en winst) vooral naar het bedrijf en de elite van Guatemala gaat, en de bevolking rond de mijn de externe kosten of passiva draagt van verloren grond, gezondheidsproblemen, verlies van lokale economie, degradatie van de natuur en natuurlijke evenwichten ....
Deze lasten blijven lang nadat de zeer tijdelijke minimale voordelen van b.v. tewerkstelling en plaatselijke handel zijn verdwenen.
Pijnpunten:- Wie heeft de macht om te beslissen waar en welk soort ontwikkeling zal plaatsvinden?
Het mijnbedrijf heeft de steun van de overheid, als grootste belastingbetaler van Guatemala, en omdat het bijdraagt aan de macro-economie van het land. Neem daarbij de financiële steun van de IFC/Wereldbank en men begrijpt dat de lokale gemeenschappen zeer zwak staan tegenover overheid en deze transnationale mijnbedrijven. Qua lokale ontwikkeling durven we zeer sterk te betwijfelen over er economisch ook een vooruitgang is.
- In de Mayacultuur en beleving maakt men geen onderscheid tussen het land in eigendom en de ondergrond met al zijn rijkdommen en voorraden, maar voor de overheid is de ondergrond altijd eigendom van de staat, die in de praktijk heel “vrij” beslist over de aanwending.
- Vooral steunend op de ILO169 conventie spreken de inheemse gemeenschappen zich uit tegen de huidige mijn en mijnpolitiek van de overheid, maar ervaren pijnlijk hoe corruptie, de instelling van de “upper class” van het land, die overal ingebed zijn in de overheidsinstellingen, hun terechte vraag naar inspraak negeren en dwarsbomen.
- Voor de inheemse bevolking is het ondenkbaar te onderhandelen over leven en gezondheid van mensen, en dit tegenover een “geldwaarde” en economisch profijt, dat hoofdzakelijk naar derden afvloeit.
- Blijft de vraag: Wie heeft de macht om het lokale ontwikkelingsmodel te beoordelen en te beslissen. Op dit ogenblik zeker niet de inheemse lokale bevolking!
- Ook dient nagedacht te worden over de herstelmaatregelen voor natuur, landschap en gronden, naast het voorkomen van verdere degradatie door het vrijkomen van schadelijke producten uit mijnafval in vaste of vloeibare vorm.
4- Gezondheid:
• Met de werkzaamheden in en rond de goudmijn komen heel wat schadelijke stoffen aan de oppervlakte of worden ze gebruikt in het proces.
Deze zware metalen en andere mineralen zaten vroeger ingekapseld in de rotsmassa’s. Daarenboven blijven gebruikte chemische stoffen na gebruik achter in het milieu.
• Een aantal metingen zijn nog niet voldoende objectief wetenschappelijk beschikbaar of gecontroleerd, maar een verhoogde aanwezigheid van bepaalde zware metalen (o.a. arsenicum) in het water zijn duidelijk waargenomen, en het feit dat ze opduiken in elk goudmijnrapport in om het even welk ontginningsgebied, om het even waar ter wereld, doet meer dan vermoeden dat er heel wat aan de hand is.
• Een kort overzicht van de meest gevaarlijke stoffen:
• Cyanide: Gebruikt als spoelmiddel bij deze goudwinning bij dagmijnbouw (open pit mining).
Zeer giftig voor mens en dier, bij het rechtstreeks contact met cyaanpoeder, bij het inademen van cyaandampen of opdrinken door vermenging met grondwater.
• Arsenicum: Komt vrij vanuit de diepe grondlagen wanneer water wordt opgepompt. Dit komt terecht in de oppervlaktewateren en de drinkwaterputten. Miskramen, allerlei soorten kankers, huidaandoeningen zijn hiervan het gevolg.
• Verder is er de ‘diefstal’ van het kostbare water door het grote waterverbruik van de mijn en kunnen de inwoners niet enkel niet meer drinken van hun grondwater; ze kunnen ook niet meer eten van de vis die in dat water gevangen wordt. Op deze manier wordt de hele biologische keten getroffen.
• Huidziekten zoals zweren, schurft, die vroeger nooit werden waargenomen, wijzen in de richting van arseenvergiftiging.
• Eens in het water, zijn deze stoffen enkel via hoogtechnologische waterzuiveringtechnieken effectief verwijderbaar, zodat het water terug kan voldoen aan drinkwaternormen. Dit is een vrijwel onmogelijke opdracht voor de lokale gemeenschappen.
Pijnpunten:
- Totaal gebrek aan openheid en eerlijkheid van het mijnbedrijf om samen met burgerorganisaties (o.a. Copae) samen te werken aan het objectief monitoren en analyseren van de waterkwaliteiten en water kwantiteiten, zowel binnen als buiten de mijn (Hydrageologisch onderzoek).
- Ook iedere verantwoordelijkheid voor aangegeven verontreiniging van water of omgeving wordt stelselmatig door het mijnbedrijf ontkend.
- CATAPA is hard aan het werk om het idee van een Internationale monitoringscommisie gestalte te geven. Hierdoor kan op een wetenschappelijk verantwoorde wijze aan watermonitoring worden gedaan, los van tegen- of medewerking van het bedrijf en/of de overheid. Dit kan dan ook dienen als basis voor mogelijke toekomstig vastgestelde wijzigingen.
- Het lange termijn effect van de inname van zware metalen via water en het lokaal geproduceerd voedsel dient ook nog verder onderzocht.
5- Burgerrechtenorganisaties / basisgroepen / NGO’s / steunorganisaties
Hierna willen we in een korte lijst vermelden, wie de voornaamste organisaties of actoren zijn die duidelijk de kant van de inheemse en lokale gemeenschappen gekozen hebben en met hen samenwerken:
Lokaal en nationaal:
• De Kerk: De katholieke Kerk, via lokale priesters en bisdom (o.a. Eric Gruloos en bisschop Alvaro Rammazzini), speelt een belangrijke rol in het verzet tegen de negatieve gevolgen van de mijnbouw en mensenrechtenschendingen. Ze riepen meermaals op tot het stopzetten van het willekeurig verlenen van concessies aan mijnbedrijven, tot open en eerlijke consultaties met de betrokken gemeenschappen, tot inclusie van de inheemse volkeren in het beleidsproces, tot een revaluatie en herschrijven van de mijnbouwwetgeving en het mijnbeleid van Guatemala en als laatste tot de implementatie van conventie 169.
• Adismi: Dit is een organisatie in San Miguel die infosessies voor de mensen organiseert over de impact van mijnbouw en over de rechten van de inheemse volkeren zoals conventie 169 van de IAO.
• Copae: Copae zetelt in San Marcos en is een sociale en pastorale organisatie die handelt rond vrede en ecologie. Zij ondersteunen gemeenschappen in hun verzet tegen megaprojecten en zorgen voor de band tussen het lokale en het nationale / internationale niveau.
• Colectivo Madre Selva: Dit is een organisatie die werkt rond de bescherming van natuurgebieden in Guatemala. De groep maakt mensen bewust van ecologische problemen om op die manier te trachten investeringen die de natuur schaden te voorkomen.
• Nationaal Front tegen chemische open dagbouw: In deze organisatie ontmoeten gemeenschapsorganisaties, inheemse, religieuze en ecologische
organisaties elkaar in hun strijd tegen onverantwoorde mijnbouw.
Internationaal (inclusief België –Vlaanderen):
Naast het bestaan van lokale en nationale actoren is het belangrijk dat deze bezorgdheden worden vertaald naar een internationaal netwerk dat een veel grotere stem kan geven en op die manier meer druk kan zetten bij de internationale actoren.
• Rights Action: Deze Canadees-Amerikaanse vzw heeft zijn hoofdzetel in Guatemala en werkt rond mensenrechten en ontwikkeling in een aantal landen in Latijns Amerika. Ook hebben ze al diverse studies gemaakt waarbij ze hun gegevens steeds ter plaatse gingen verzamelen. Zij trachten ook overheden en aandeelhouders van de mijnbedrijven te sensibiliseren.
• Solidaridad: Solidaridad is een Nederlandse organisatie en steunt sinds 2006 de mijnbouwcommissie van het bisdom van San Marcos. Daarnaast financiert Solidaridad de uitzending van een Nederlandse ontwikkelingswerker die
het team van Copae versterkt.
• CATAPA: Dit is een recent opgerichte Belgische organisatie die werkt rond mijnbouw, globalisering en duurzame ontwikkeling. Zij willen een internationaal netwerk uitbouwen om de cases waar ze op focussen (waaronder de Marlin Mijn in Guatemala) in de belangstelling en op de politieke agenda’s te brengen. Ze focussen op het capaciteren van hun partnerorganisaties om dialoog i.f.v. conflictpreventie en conflictbemiddeling mogelijk te maken.
CATAPA werkt ook samen met heel wat partners uit het middenveld in Vlaanderen en België, alsook met kennisinstellingen in Noord en Zuid zoals de Universiteit van Antwerpen, Universiteit Gent, KULeuven, UTO (Bolivia), UPCP (Peru) en FLACSO (Guatemala).
In augustus 2009 organiseerde CATAPA in Antigua te Guatemala een internationale conferentie rond de mijnproblematiek.
Daarnaast biedt CATAPA ook technische en juridische ondersteuning aan NGO’s in Latijns-Amerika en stimuleert CATAPA multidisciplinair onderzoek naar conflictpreventie, economische alternatieven en verantwoorde mijnbouw.
• Steungroep voor rechtvaardigheid en vrede Guatemala: De Steungroep vindt zijn reden van bestaan in de solidariteit met het lot en de strijd van het volk van Guatemala. Concreet betekent dat solidair zijn met de achteruitgestelde, deze die onrechtvaardig behandeld wordt, gediscrimineerd. Historisch gezien met bijzondere aandacht voor kerkelijke kringen die het volk begeleid hebben in hun strijd tot ontvoogding en bevrijding.
• The Center for Civil & Human Rights (University of Notre Dame Indiana. U.S)
Op vraag van de aartsbisschop van Guatemala doen zij een “human rights impact assessment of gold mining operations in San Marcos Marlin mine” onder leiding van Prof. Doug Cassel en een internationale groep experten. Het rapport wordt verwacht eind 2009.
Pijnpunten:- Lokale organisaties werken niet altijd optimaal samen, waardoor vaak inspanningen niet het vooropgestelde resultaat opleveren. Hierbij dient opgemerkt dat hert mijnbedrijf haar best doet om verdeeldheid in de gemeenschappen te zaaien. De Kerk, en ook organisaties zoals Copae en CATAPA zijn zich echter terdege bewust van de noodzaak om aan goede netwerking en krachtenbundeling te doen.
- Pas in 2003-2004 zijn NGO’s en bevolkingsgroepen zich bewust geworden van de moeite die het zou kosten om iets ten goede te veranderen.
- Vraag is ook of er genoeg bundeling is van de krachten op lokaal en nationaal vlak?
- Voor de basisgroepen en ook de nationale ondersteunende NGO’s zoals Copae kan ook de vraag gesteld worden of er genoeg getracht wordt om contacten en “geestelijk” verwantschap te stimuleren met politieke allianties in het parlement of de regering. Hoe hier nieuwe wegen zoeken met behoud van het “ongeschonden gezicht”?
- Waar blijft de druk van nationale en internationale organisaties via instellingen die b.v. vanuit Europa invloed kunnen uitoefenen op de Wereldbank en andere beslissingsorganen die mijnbedrijven en/of regeringen ten goede kunnen beïnvloeden om verantwoorde en rechtvaardige mijnbouw mogelijk te maken.
- Om de conventie 169 als politiek drukkingmiddel te kunnen gebruiken moet er nog veel lobbywerk gebeuren, nationaal, maar ook internationaal, en moet de mijnbouw-problematiek wereldkundig gemaakt worden.
6 - Green Gold !?
• Mijnbouw is met de toegepaste technologieën niet houdbaar, het is altijd vervuilend, maar kan het verantwoord gedaan worden?
• Organisaties zoals Oxfam America en Earthworks hebben “gouden regels” opgesteld, een serie minimum criteria voor meer verantwoorde mijnbouw.
Vertaald naar Guatemala zou dit ondermeer betekenen:
o Betere landeigendomwetten en regels, ongelijke verdeling van eigendommen wegnemen zou tot minder conflicten leiden.
o Het ministerie van milieu en natuurlijke rijkdommen moet goede wetten opstellen en toepassen om het milieu goed te beschermen en de middelen ter beschikking krijgen om de naleving te controleren en ze afdwingbaar te maken.(effectief controleren en sanctioneren).
o Hogere belastingen voor mijnbouwbedrijven en de opbrengsten beter gebruiken voor ALLE lagen van de bevolking.
o Volledige inclusie van de inheemse bevolking in het hele proces van beoordeling tot toelaten van ontginning.
• Zijn er goede praktijkvoorbeelden inzake mijnbouw?
In Colombia wordt aan goudwinning gedaan in nauwe samenwerking met de lokale bevolking, met naleving van certificeringscriteria voor “green gold” (sinds begin 2009 erkend door de FLO), teneinde geen toxische materialen te gebruiken voor het extractieproces en de limiet voor natuurlijk herstel niet te overschrijden.
• Er bestaan reeds ontginningstechnieken die een lager impact hebben op mens en milieu, maar die worden zelden toegepast omdat ze meer arbeid vragen, en dus duurder zijn.
• Een studie naar de haalbaarheid van het winnen van goud met respect voor de “green gold” regels (Universiteit Gent Bio-ingenieurswetenschappen, academiejaar 2008-2009) geeft aan dat, indien de regels en kwaliteitsgaranties duidelijk zijn, ook inzake milieu, Belgische burgers ( de verschillende stakeholders) bereid zouden zijn de meerprijs voor het goud te betalen
Pijnpunten:
Het blijft een moeilijk vraagstuk in hoeverre de exploitatie van een goudmijn samen kan vallen met de cosmovisie en de gerechtvaardigde eisen van de Maya indianen in verband met hun ontwikkelingsmodellen.
7- Besluit:
Vanuit onze betrokkenheid en persoonlijke relatie met mensen zoals Eric Gruloos, die reeds meer dan 20 jaar in Guatemala werkzaam is tussen de Mam Maya indianen, maar ook vanuit de kennis die wij opgedaan hebben via de samenwerking met mensen en organisaties zoals CATAPA, Copae, Rechtvaardigheid en Vrede in Guatemala en andere, is het onze plicht, op te komen voor deze Maya-gemeenschappen, die nog steeds geen stem hebben in hun eigen land, alhoewel zij de historische eigenaars zijn van de gebieden waar zij wonen.
De Europese geschiedenis en specifiek de geschiedenis van onze eigen regio, met name de acties van Priester Daens in de negentiende eeuw en zoveel anderen, heeft ons geleerd dat het mogelijk is, met vallen en opstaan, en mede door een sterke regulerende overheid en een bewust gemaakte bevolking, een industrie op te bouwen die respect heeft voor de betrokken mensen en voor de duurzaamheid van de omgeving waarin die industrie haar activiteiten ontplooit. Dit mag geen voorrecht blijven van de zogenaamde ontwikkelde wereld.
Wij geloven dat de politieke en sociale actoren van ons land, maar ook van andere landen in Europa, een beslissende invloed kunnen uitoefenen op de beleidsmakers van Guatemala als het gaat om het verantwoord omgaan met mijnbouw in gebieden waar natuur en mens zo nauw met elkaar verbonden zijn.
De hefbomen om dit te realiseren zijn genoeg aan de orde gekomen in dit overzicht. Wij rekenen op steun en actie.
De vriendengroep van Eric Gruloos:
Nera Redant.
Tom Vermeir
Nina Vandenbroeck
Marnix Gruloos
Ignace Rogiers
8- bronvermelding:
Om dit beknopt overzicht mogelijk te maken heb ik hoofdzakelijk gebruik gemaakt van volgende aanwezige literatuur en de informatie die te vinden is op een aantal websites, waarbij wij uitdrukkelijk willen vermelden dat CATAPA, Copea en Eric Gruloos ons heel veel materiaal hebben aangereikt, waarvoor onze dank.
- Environmental and Socio-Economic impacts of mining in Guatemala: The role of local communities and the ecological justice movement. Thesis from the VUB author: Esther Vandenbroucke – Gent, august 2008.
- Verantwoorde en Rechtvaardige Mijnbouw in Ontwikkelingslanden. Master in de Milieu wetenschap – Academiejaar 2008-2009. Breemersch Koen, François Nick, Van der Hoeven Julia, Verhaert Vera. Afsluiting Masterproef Juni 2009; Universiteit Antwerpen, Instituut voor Milieu en Duurzame Ontwikkeling.
- Zilver- en goudmijnen in Zuid-Amerika: ecologisch verantwoord?
Lieselot Hernalsteen, Daan Temmerman, Pepijn T’Hooft, Thomas Vercaigne. Universiteit Gent, faculteit Bio-Ingenieurswetenschappen. Academiejaar 2008-2009.
- Guatemala Politiek Dossier: een dossier samengesteld naar aanleiding van het bezoek van een officiële delegatie van 8 vakbondsvertegenwoordigers uit Guatemala
November 2008: CATAPA, Wereldsolidariteit, Steungroep voor vrede en rechtvaardigheid in Guatemala.
- Rights Action Photo essay: Health harms in San Miguel Ixtahuacàn where Goldcorp Inc. Operates an open-pit, Cyanide leeching Gold mine. Febr. 2009
- Segundo informe anual del monitoreo y análisis de la calidad del agua, Comision pastoral paz y ecologia COPAE, Diocesis de San Marcos. Julio 2009.
Websites van:
- COPAE : Comision pastoral paz y ecologia http://resistance-mining.org/english
- CATAPA : Comité Académico Técnico de Asesoramiento a Problemas Ambientales, letterlijk vertaald : Technisch Academisch Comité voor Bijstand bij Milieuproblemen. http://www.catapa.be/nl/catapa
- Informatie via e-mail verkeer hoofdzakelijk komende van Copae nieuwslijn en CATAPA Guatemala werkgroep.
Gebruikte afkortingen:
- ILO : International Labor organisation.
- COPAE : Comision pastoral paz y ecologia
- CATAPA : Comité Académico Técnico de Asesoramiento a Problemas Ambientales.
- EIA: Environmental Impact Assessment.
Abonneren op:
Posts (Atom)
